Το «blame game» για τις εκρήξεις και η αλλαγή στάσης της Μολδαβίας

«Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι μόνο η αρχή. Απώτερος σκοπός της ρωσικής ηγεσίας δεν είναι μόνο να καταλάβει τα εδάφη της Ουκρανίας, αλλά να αποσυναρμολογήσει όλη την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και να επιφέρει ένα παγκόσμιο πλήγμα στη δημοκρατία». Το σχόλιο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι αφορούσε τις ανεξήγητες εκρήξεις την περασμένη εβδομάδα στην αποσχισθείσα από τη Μολδαβία περιοχή της Υπερδνειστερίας. Ομως τα τρία περιστατικά, που σημειώθηκαν μέσα σε 24 ώρες στην de facto κρατική οντότητα, εγείρουν φόβους ότι ο πόλεμος της Μόσχας στην Ουκρανία θα μπορούσε σύντομα να επεκταθεί και να δημιουργήσει ένα νέο θέατρο σύγκρουσης στην περιοχή.

Χωρίς να υπάρξουν θύματα, οι εκρήξεις έγιναν στο υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας του ρωσικού θύλακα στην πρωτεύουσα Τιρασπόλ, σε μια στρατιωτική βάση στο χωριό Παρκάνι και στους πύργους ραδιοφωνίας και τηλεόρασης στο χωριό Μαϊάκ. Η Ουκρανία κατηγόρησε επίσης τη Ρωσία ότι εκτόξευσε πυραύλους Κρουζ σε μια γέφυρα στις εκβολές του ποταμού Δνείστερου, υποδηλώνοντας ότι η Μόσχα προσπαθεί να αποκόψει τη νοτιοδυτική της πλευρά που συνορεύει με τη Μολδαβία. Οι αυτονομιστικές αρχές της Υπερδνειστερίας είπαν ότι υπεύθυνοι ήταν ουκρανοί μυστικοί πράκτορες, όμως μέχρι και την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές όλα τα σενάρια παρέμεναν ανοιχτά: «Είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε τι πραγματικά συνέβη» δήλωνε το αμερικανικό Πεντάγωνο.

Αναλυτές, παρ’ όλα αυτά, βλέπουν πίσω από τις εκρήξεις την προσπάθεια ρωσικών ή φιλορωσικών πολιτικών δυνάμεων της Υπερδνειστερίας αφενός να υποδαυλίσουν το αντι-ουκρανικό αίσθημα, αφετέρου να παράσχουν στη Ρωσία τη δικαιολογία να επέμβει με το υποτιθέμενο επιχείρημα της προστασίας του περίπου μισού εκατομμυρίου ρωσόφωνων κατοίκων της, πολλοί από τους οποίους έχουν ρωσικά διαβατήρια.

Θα μπορούσαν λοιπόν τα επεισόδια να χρησιμεύσουν στην αποσταθεροποίηση της φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης της Μολδαβίας με την απειλή μιας ρωσικής επέμβασης, στην οποία ο υποστελεχωμένος και υποχρηματοδοτούμενος στρατός της χώρας είναι εντελώς απροετοίμαστος να αντισταθεί; Τα όσα πανομοιότυπα με την εισβολή στην Ουκρανία δήλωσε ο Βλαντίμιρ Πούτιν περί «προστασίας» και «καταπίεσης» του ρωσόφωνου πληθυσμού στην Υπερδνειστερία, εγείρουν ανησυχίες.

Ο συναγερμός

Αφού εξέπεμψε κόκκινο συναγερμό και συγκάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας, η μολδαβή πρόεδρος Μάια Σάντου μίλησε για ρωσική προβοκάτσια με απώτερο στόχο τη ρωσική εισβολή. Ταυτόχρονα ανακοίνωσε ότι στέλνει στην Ουκρανία ανθρωπιστική βοήθεια και ειδικές ομάδες στις περιοχές που εγκατέλειψαν οι Ρώσοι, ενώ ενέταξε το τραπεζικό σύστημα της Μολδαβίας στις οικονομικές κυρώσεις της ΕΕ σε βάρος της Μόσχας. Πώς θα απαντήσει η Ρωσία στην απόφαση της μέχρι πρότινος ουδέτερης Μολδαβίας να συνταχθεί με τη Δύση;

Αρκετοί στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι τις επόμενες εβδομάδες το πρόβλημα θα εστιαστεί στην αποσχισθείσα ρωσική οντότητα που εδώ και δεκαετίες διατηρεί περί τους 1.500-2.500 στρατιώτες στα εδάφη της. Είναι πολύ πιθανό μάλιστα η Ρωσία να χρησιμοποιήσει την Υπερδνειστερία για υλικοτεχνική υποστήριξη και εκμεταλλευόμενη τη στρατηγική της θέση να δημιουργήσει έναν χερσαίο διάδρομο κάθετο στη Μαύρη Θάλασσα ώστε να καταλάβει το λιμάνι της Οδησσού που βρίσκεται ακριβώς στη νοτιοανατολική απόληξή της.

Για την αμερικανική δεξαμενή σκέψης Stratfor πάντως, οι πρόσφατες εκρήξεις στοχεύουν εν μέρει στο να πιέσουν την Ουκρανία ώστε να αναπτύξει περισσότερα στρατεύματα κοντά στα νότια σύνορά της με τη Μολδαβία και να αποσπάσουν την προσοχή της από το επίκεντρο των πολεμικών επιχειρήσεων στο Ντονμπάς. Σημειώνει ωστόσο ότι οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις στη Νοτιοανατολική Ουκρανία δεν είναι επί του παρόντος ικανές να πραγματοποιήσουν επίθεση προς την Υπερδνειστερία, καθώς μια τέτοια κίνηση θα συνεπάγονταν την κατάληψη ή την παράκαμψη των βαριά αμυνόμενων πόλεων της Οδησσού και του Μικολάιβ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΒΗΜΑ