Ενα πείραμα χωρίς προηγούμενο…

Σήμερα, Κυριακή θα δούμε τα ματς της τελευταίας αγωνιστικής του πρωταθλήματος – μετά θα αρχίσουν τα play off που φέτος θα είναι πιο σκληρά διότι αντίθετα με πέρυσι δεν παίρνουν ευρωπαϊκό εισιτήριο όλες οι ομάδες που θα πάρουν μέρος σε αυτά. Κοίταξα λίγο τη βαθμολογία της φετινής Σούπερ Λίγκας μας και τη σύγκρινα με την περσινή. Ο Ολυμπιακός, πρώτος στην κανονική περίοδο και πέρυσι και φέτος, έχει περίπου τους ίδιους βαθμούς και έχει σημειώσει και δεχτεί τα ίδια τέρματα. Πέρυσι είχε κάνει 66 βαθμούς και φέτος έχει ήδη 64. Πέρυσι σκόραρε 58 γκολ και δέχτηκε 9, ενώ φέτος έχει 61 και έχει δεχτεί 12.

Τους ίδιους βαθμούς με πέρυσι μπορεί να έχει φέτος και η ΑΕΚ, αν κερδίσει στον Βόλο: ακριβώς 51. Η άμυνα της ΑΕΚ φέτος είναι λίγο χειρότερη από πέρυσι – όλα τα άλλα είναι ίδια. Ανάλογη είναι και η εικόνα του ΠΑΟ: πέρυσι είχε 44 βαθμούς και φέτος έχει ήδη 42 – αν κερδίσει τον ΠΑΟΚ αύριο θα έχει έναν παραπάνω! Ο ΠΑΟΚ είναι σε όλους τους δείκτες χειρότερος από πέρυσι κι ο Αρης που παλεύει να τερματίσει δεύτερος είναι ο πιο βελτιωμένος. Ο ΠΑΟΚ έχει 13 βαθμούς λιγότερους και ο Αρης 14 παραπάνω. Αλλά αφήνοντας κατά μέρος τα νούμερα, τα αποτελέσματα και τα στατιστικά, η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι το ποδόσφαιρο που είδαμε φέτος στο πρωτάθλημα ήταν μάλλον χειρότερο από πέρυσι. Ο Ολυμπιακός με τη μεγάλη του σοβαρότητα ήταν μάλλον η εξαίρεση στον κανόνα. Αλλά κι αυτός μολονότι σκόραρε πιο πολύ, δεν ήταν πολύ πιο θεαματικός σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν.

Πείραμα

Καθώς η κανονική περίοδος ολοκληρώνεται, αισθάνομαι πως αυτό που παρακολουθήσαμε φέτος στο ελληνικό πρωτάθλημα ήταν ένα πείραμα χωρίς προηγούμενο. Για χρόνια διακινούταν η δικαιολογία ότι ένας λόγος που οι ομάδες μας δεν είναι θεαματικές είναι το ίδιο το κοινό του γηπέδου και οι κακές του συνήθειες. Πολλοί έλεγαν ότι το κοινό αυτό, παρ’ όλο που οι οπαδοί πιστεύουν το αντίθετο, δεν είναι καθόλου υποστηρικτικό. Συχνά ακούγαμε για την πίεση που νιώθουν οι ομάδες από τις απαιτήσεις των οπαδών, για τον φόβο των παικτών που αισθάνονται ότι δίνουν διαρκώς εξετάσεις, για ψυχολογικά μπλακάουτ που προκαλεί στην Ελλάδα ο φόβος της ήττας. Ακούγαμε επίσης ότι συχνά για το κακό θέαμα φταίει «η ένταση στην εξέδρα» και οι διακοπές από ρίψεις αντικειμένων. Και ότι αν τα ματς ήταν άσχημα είναι γιατί στα ελληνικά γήπεδα δεν επικρατούν συνθήκες ανάλογες με αυτές που βλέπουμε στο εξωτερικό, όπου τα γήπεδα είναι θέατρα, στις εξέδρες υπάρχουν μπαμπάδες με παιδιά και οι απαιτήσεις δεν είναι νίκες με κάθε κόστος. Ολα αυτά θα συνεχίζαμε να τα ακούμε (και να τα λέμε) ως δικαιολογίες στις οποίες δεν θα χωρούσαν κι αντιρρήσεις, αν δεν βλέπαμε αυτό που είδαμε φέτος.

Κανείς

Ο κορωνοϊός άδειασε τις εξέδρες, αλλά τα ματς έγιναν κανονικά. Δεν υπήρχαν στα γήπεδα οι κακοί γκρινιάρηδες οπαδοί που πιέζουν και ασχημονούν. Κανείς δεν έβρισε ποδοσφαιριστές στη διάρκεια των αγώνων και κανείς δεν έπαιξε με τα νεύρα τους. Δεν υπήρχαν επεισόδια στα πάρκινγκ, δεν έπεφταν βεγγαλικά που προκαλούσαν μετάθεση της έναρξης των αγώνων, δεν κατήγγειλε κανείς «συνθήκες τρομοκρατίας». Εμειναν στην άκρη οι οπαδοί και οι ομάδες έπρεπε να μας δείξουν πόσο ωραίο ποδόσφαιρο θα έπαιζαν χωρίς την εξωφρενική τους πίεση. Και στο τέλος της χρονιάς όλοι σχεδόν λένε ότι είναι ώρα να επιστρέψει ο κόσμος γιατί τα άδεια γήπεδα δεν αντέχονται. Μάλιστα κάποιοι πονηρούληδες, που πέρυσι είχαν πρόβλημα με την πίεση των οπαδών, δηλώνουν φέτος ότι τους έλειψε το κίνητρο που οι οπαδοί τους δίνουν.

Αντιπαραβολή

Εκανα μια αντιπαραβολή των περσινών και των φετινών πεπραγμένων των ομάδων που είναι στην κορυφή της βαθμολογίας για να κάνω κατανοητό ότι εν τέλει δεν υπάρχει ούτε κάποια καταλυτικά χρήσιμη παρουσία οπαδών, ούτε κάποια καταστροφική απουσία: κάθε ομάδα «μαζεύει» βαθμούς ανάλογα με τη σοβαρότητα που καταθέτει στο γήπεδο, είτε αυτό είναι γεμάτο, είτε υποχρεωτικά άδειο όπως φέτος. Χωρίς την πίεση των οπαδών οι ΠΑΕ είχαν φέτος τη δυνατότητα να παρουσιάσουν ομάδες που να παίζουν καλό ποδόσφαιρο – ένα ποδόσφαιρο που να χαίρεται ο καταναλωτής οπαδός στην τηλεόραση. Οι πιο πολλές ομάδες δεν έδειξαν τίποτα το ελκυστικό. Διότι για αυτόν τον καταναλωτή οπαδό ποδοσφαιρόφιλο ποτέ τους δεν νοιάστηκαν ιδιαίτερα. Θεωρούν την υποστήριξη που αυτός παρέχει ένα είδος υποχρέωσής του: τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Απειλούσαν

Απαλλαγμένες από το άγχος του γηπεδικού κοινού κάποιες ομάδες που τα προηγούμενα χρόνια από αυτό το κοινό έμοιαζαν να πιέζονται θα ‘πρεπε να παίξουν καλύτερο ποδόσφαιρο. Ο ΠΑΟ π.χ. Φέτος δεν υπήρχαν στα παιχνίδια του οπαδοί να ανεβάζουν πανό εναντίον της διοίκησης και να απειλούν πως θα μπουν μέσα και θα καταστρέψουν την ομάδα. Ή ο ΠΑΟΚ. Φέτος η Τούμπα ήταν πραγματική εκκλησία – και μάλιστα ξωκκλήσι άδειο. Δεν έσκαγαν δυναμιτάκια στα ματς, δεν έβρεχε ψάρια (!) στους πάγκους των αντιπάλων, δεν χρειαζόταν καν εκείνο το προστατευτικό δίχτυ που σε έκανε να πιστεύεις πως παρακολουθείς τα παιχνίδια του έχοντας μπροστά σου ένα διχτυωτό καλσόν. Αλλά όλη αυτή η ηρεμία που φέτος προέκυψε στα παιχνίδια των ομάδων αυτών δεν έφερε κανένα καλό αποτέλεσμα. Ισα ίσα. Σε κάποια από τα ματς αυτά νόμιζες ότι έπεσαν όλοι σε ύπνο βαθύ. Κι αναρωτιόσουν πού είναι οι οπαδοί να τους ξυπνήσουν.

Ξέχασαν

Είναι πιεστικό και υπερβολικό και ανυπόφορο το ελληνικό κοινό; Δεν νομίζω. Αν δεις ματς του Αγιαξ θα διαπιστώσεις ότι αν η ομάδα δεν προηγείται στο εικοσάλεπτο αρχίζουν τα σφυρίγματα! Αν βρεθείς σε ματς της Μπαρτσελόνα, αν στο ημίχρονο το παιχνίδι είναι ισόπαλο βλέπεις μόνο σκυθρωπούς ανθρώπους. Αν παρακολουθήσεις ματς της Παρί, αν τελειώσει με νίκη με 1-0, χειροκρότημα δεν υπάρχει. Εδώ υπάρχει ένα κοινό ηρωικό που πανηγυρίζει για νίκες που έχουν έρθει με ένα σουτ στην εστία, που θεωρεί θρίαμβο μια νίκη με 2-0, που δεν έχει σχεδόν καμία απαίτηση από τους ποδοσφαιριστές πέρα από το να θυμούνται για ποια ομάδα αγωνίζονται. Αυτό το κοινό φέτος κάθισε στο σπίτι για να δει τι θα του παρουσιάσουν οι ομάδες για να το ξανακερδίσουν. Αν αύριο άνοιγαν τα γήπεδα νομίζω θα γέμιζε το Γ. Καραϊσκάκης. Αντε και το Κλ. Βικελίδης. Αμφιβάλλω αν θα υπήρχε κόσμος στα υπόλοιπα ματς. Και δεν θα έφταιγε για αυτό ο κορωνοϊός. Θα έφταιγε ότι ο απλός οπαδός μένοντας φέτος μακριά από το γήπεδο συνειδητοποίησε ότι κάποιες ομάδες ξέχασαν την ύπαρξή του. Επαιξαν έναν χρόνο σαν αυτός να μην υπάρχει. Οχι στο γήπεδο. Γενικά στη ζωή.