Πέθανε ο μεγάλος ρώσος συγγραφέας Ντανιήλ Γκράνιν

Σε ηλικία 99 ετών πέθανε την Τετάρτη, στην Αγία Πετρούπολη, ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους συγγραφείς της Ρωσίας, ο Ντανιήλ Γκράνιν. Μέσα από το έργο του περιέγραψε τη δύσκολη πορεία της σοβιετικής κοινωνίας, εστιάζοντας στις θυσίες του σοβιετικού λαού κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αφού ο ίδιος ως στρατιώτης υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας των δεινών που προκάλεσε ο πόλεμος.

Ο συγγραφέας που έλεγε ότι το να «αλλάξει η εξουσία είναι πιο δύσκολο από το να εξαλείψεις την φτώχεια», ή ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε, αλλά να μάθουμε να συγχωρούμε», σε μια πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε στη ρωσική εφημερίδα Novaya Gazeta, παραμονές της επετείου της νίκης κατά της χιτλερικής Γερμανίας, αναφέρθηκε στα αναπάντητα για χρόνια ερωτήματα που δημιούργησε στους κύκλους των ιστορικών αλλά και στην ρωσική κοινή γνώμη ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Στην τελευταία του αυτή συνέντευξη, μίλησε για τα συναισθήματα, τις απορίες , αλλά και την άγνοια που είχαν οι περισσότεροι που πήγαιναν να πολεμήσουν κατά των Γερμανών, για την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε στα πολεμικά μέτωπα, αλλά κυρίως για την απογοήτευση που ένοιωσαν πολλοί κατά την έναρξη του πολέμου , όταν άρχισαν να αντιλαμβάνονται, όπως λέει, ότι «δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για τον πόλεμο», θεωρώντας ότι «τον Στάλιν οι Γερμανοί τον έπαιξαν στα δάχτυλα τους» και πως «αυτό ήταν φοβερό ακόμα και να το σκεφτεί στην αρχή , ότι ο ίδιος ο Στάλιν δεν αντιλαμβάνονταν ότι μας κορόιδευε».

«Δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για έναν πραγματικό πόλεμο. Δεν περιμέναμε ότι οι Γερμανοί υπερέχουν σε σχέση με μας και στον εξοπλισμό και τις επικοινωνίες και στην τροφοδοσία. Ήταν σε όλα προετοιμασμένοι ενώ εμείς δεν είχαμε τίποτα. Τρέχαμε. Ήταν ένα ταπεινωτικό, ένα συναίσθημα πανικού.Έπρεπε να συνέλθουμε. Αλλά για να συνέλθουμε χρειαζόμασταν χρόνο», είχε δηλώσει συγκεκριμένα.

Η έλλειψη προετοιμασίας, που ο Γκράνιν αποτυπώνει στα συναισθήματα των απλών ανθρώπων, ήταν ο λόγος των τεράστιων απωλειών που καταγράφηκαν στις αρχές του πολέμου, και η οποία αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων μέχρι σήμερα.

Τις συζητήσεις μάλιστα αυτές, όσον αφορά τον αριθμό των σοβιετικών πολιτών που σκοτώθηκαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις ευθύνες του Στάλιν, πυροδότησε μια έκθεση που παρουσίασε αρμόδια επιτροπή στη Ρωσική Δούμα, η οποία ανέφερε ότι οι ανθρώπινες απώλειες είχαν φθάσει τα 42 εκατομμύρια νεκρούς, εντυπωσιάζοντας τους πάντες.

«Πρόσφατα αναφέρθηκαν νέοι αριθμοί όσον αφορά τις απώλειες της ΕΣΣΔ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, 41 εκατομμύρια 979 χιλιάδες . Τι νομίζετε γι αυτούς τους αριθμούς;» ήταν το ερώτημα προς τον Ντανιήλ Γκράνιν, στο οποίο απάντησε ως εξής: «Ο αριθμός αυτός με συγκλόνισε. Η ιστορία αυτού του αριθμού είναι επίσης χαρακτηριστική. Την φοβόμαστε. Την φοβόμασταν τουλάχιστον. Συνεχώς υποχωρούσαμε μπροστά στην αλήθεια: μιλούσαμε για 7 εκατομμύρια, 15 εκατομμύρια, 22 εκατομμύρια, 27 εκατομμύρια, 30 εκατομμύρια. Και να λοιπόν φθάσαμε στα 42 εκατομμύρια , δεν ξέρω αν θα καταλήξουμε σ’ αυτόν τον αριθμό ή όχι;».

»Άρχισαν οι υπολογισμοί από τα επτά εκατομμύρια και έφθασαν στα 42. Σταδιακά. Από δεκαετία σε δεκαετία. Ο Στάλιν έδινε τον δικό αριθμό, ο Χρουστσόφ τον δικό του ,ο Μπρέζνιεφ άλλον, ο Γιέλτσιν άλλον. Και αίφνης τώρα μας αποκαλύπτεται ένα φοβερός αριθμός. Αλλά δεν είναι μόνον αυτός ο αριθμός. Δεν υπολογίζουμε τους αναπήρους, τις χήρες , τα ορφανά, τα παιδιά που έμειναν χωρίς πατέρα. Επιπλέον είναι και η εξαθλίωση, η φτώχεια, η καταστροφές, τα οποία χρειάσθηκαν δεκαετίες για να τα ξεπεράσουμε. Μέχρι σήμερα κάτι –τι έχει μείνει. Με ρωτάτε τι σημαίνει 42 εκατομμύρια. Αυτός δεν είναι αριθμός. Για όσους επέζησαν, είναι η μοναξιά», είχε πει ο συγγραφέας.

Ο Ντανιήλ Γκράνιν, στη συνέντευξη του αυτή, εξέφρασε θυμό για ένα γεγονός, που σχετίζεται με την συμπεριφορά του Στάλιν, το οποίο όπως λέει «μας εντυπωσίασε όλους».

«Ο Στάλιν ούτε μια φορά δεν έκανε κάποια πρόποση (ενδέχεται κάπου να έκανε, σε συνομιλίες ιδιωτικού χαρακτήρα) για να πει ευχαριστώ σε εκείνους, που έδωσαν την ζωή τους, που σκοτώθηκαν, στην μνήμη τους. Είναι γεγονός ότι ο ίδιος γνώριζε ότι δεν ήταν μόνο 7 εκατομμύρια. Μπορεί να μην γνώριζε τον πραγματικό αριθμό. Αλλά γνώριζε ότι είναι πολύ περισσότεροι. Ούτε στην δεξίωση μετά την νίκη δεν έκανε μια πρόποση για αυτούς τους ανθρώπους. Δεν τους μνημόνευσε. Δεν ήπιε στην μνήμη τους. Δεν υπήρξε πρόποση. Αυτό είναι ασυγχώρητο».

Λίγες ημέρες αργότερα, μετά τη συνέντευξή του του στις 3 Ιουνίου, ο Γκράνιν βραβεύτηκε από τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη.

Με το έργο του «Η Πολιορκία του Λένινγκραντ», για τον αποκλεισμό που είχαν επιβάλλει τα χιτλερικά στρατεύματα, ήταν ο πρώτος συγγραφέας που άρχισε να γράφει την αλήθεια για τα γεγονότα που είχαν σχέση με την πολιορκία της πόλης, που διήρκεσε τρία ολόκληρα χρόνια.

Ο ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μενβέντιεφ ήταν από τους πρώτους που έγραψε το ιστολόγιο του στο Facebook, ότι ο Γκράνιν, έδωσε νόημα «σε τέτοιες μεγάλες και σημαντικές έννοιες όπως είναι η εντιμότητα και ο ανθρωπισμός». Η αλήθεια είναι ότι ο Γκράνιν είχε προκαλέσει με το έργο του, πολλές συζητήσεις και στους λογοτεχνικούς κύκλους της Ρωσίας, με συμπάθειες και αντιπάθειες.

Στη Ελλάδα ο Ντανιήλ Γκράνιν είχε προκαλέσει έντονες τριβές στους κόλπους της τότε ελληνικής αριστεράς με το έργο του «Σιωπή».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ-ΜΠΕ