Στυτική δυσλειτουργία σε άνδρες με σύνδρομο υπνικής άπνοιας

Γράφουν οι: Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρούργος Ουρολόγος-Ανδρολόγος* και Νίκος Ιωακειμίδης, Καρδιολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών

Το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας αναφέρεται σε μια κλινική κατάσταση κατά την οποία παρατηρείται διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου. Iδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα παλαιότερης έρευνας που έδειξε ότι οι άνδρες με στυτική δυσλειτουργία σε υψηλό ποσοστό παρουσιάζουν υπνική άπνοια.

Τι είναι το σύνδρομο της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας;

Το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας αναφέρεται σε μια κλινική κατάσταση κατά την οποία παρατηρείται διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου η οποία είναι μεγαλύτερη από αυτή που φυσιολογικά διαμεσολαβεί ανάμεσα σε δύο αναπνοές και προσδιορίζεται περίπου ίση με διάρκεια 10 δευτερολέπτων.

Η πάθηση οφείλεται κατά κύριο λόγο στη στένωση ή απόφραξη του φάρυγγα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αυτό οφείλεται στην υπερβολική χαλάρωση των μυών του λαιμού και της γλώσσας κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι οποίοι «πέφτουν» προς τα πίσω και αποφράσσουν το φάρυγγα. Μία άλλη συνήθης αιτία της απόφραξης αυτής είναι η παχυσαρκία, καθώς η αυξημένη ποσότητα λίπους στην περιοχή μπορεί επίσης να προκαλέσει στένωση.

Το άτομο που πάσχει από το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας παρουσιάζει έντονο ροχαλητό και γενικά ανήσυχο ύπνο. Καθώς δυσκολεύεται να αναπνεύσει κατά τη διάρκεια του ύπνου, ξυπνάει προκειμένου να πάρει αναπνοή και ξανακοιμάται αμέσως. Ωστόσο, ο ύπνος του δεν είναι βαθύς, αλλά διακοπτόμενος και ανήσυχος, ο ασθενής δεν ξεκουράζεται όσο θα έπρεπε κατά τη διάρκεια της νύχτας, με αποτέλεσμα να αισθάνεται κουρασμένος καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας και η απόδοσή του είναι σημαντικά μειωμένη. Διαταράσσεται επίσης η μνήμη και η ικανότητα συγκέντρωσης , ενώ πολύ συχνά παραπονείται για δυσκολία αφύπνισης και πρωινούς πονοκεφάλους.

Αυτή η κατάσταση προδιαθέτει σε καρδιαγγειακά συμβάματα (έμφραγμα του μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), επικίνδυνη οδήγηση και τροχαία ατυχήματα, πτώση της απόδοσης στην εργασία έως κατάθλιψη και ευερεθιστότητα.

Η επίδραση της υπνικής άπνοιας στη σεξουαλική ζωή

Η στυτική δυσλειτουργία είναι συχνό πρόβλημα στους άνδρες με υπνική άπνοια. Αντιστρόφως, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα παλαιότερης έρευνας που έδειξε ότι οι άνδρες με στυτική δυσλειτουργία σε υψηλό ποσοστό παρουσιάζουν υπνική άπνοια.

Οι ερευνητές μάλιστα, αφού έλεγξαν την επίδραση της ηλικίας και των διαφόρων προβλημάτων υγείας στη σχέση της στυτικής λειτουργίας με την ποιότητα του ύπνου, βρήκαν ότι οι άνδρες με προβλήματα στύσης είχαν διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης υπνικής άπνοιας σε σύγκριση με αυτούς που δεν ανέφεραν ανάλογα προβλήματα. Παράλληλα φαίνεται πως όσο μεγαλύτερη είναι η βαρύτητα της στυτικής δυσλειτουργίας, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης υπνικής άπνοιας.

Με βάση τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας οι ειδικοί συνιστούν την προληπτική εξέταση όλων των ανδρών με στυτική δυσλειτουργία για την ενδεχόμενη ύπαρξη υπνικής άπνοιας.

Τέλος, η θεραπεία της αποφρακικής υπνικής άπνοιας με μάσκα συνεχούς θετικής πίεσης (CPAP) βελτιώνει τα προβλήματα στη στύση, χωρίς ωστόσο να επιδρά στα επίπεδα της τεστοστερόνης που συχνά είναι μειωμένη ιδιαίτερα στους παχύσαρκους υπερτασικούς άνδρες. Όταν η θεραπεία αυτή συνδυάζεται με αναστολείς της 5-φωσφοδιεστεράσης τα αποτελέσματα είναι περισσότερο ενθαρρυντικά.

Η επίδραση της υπνικής άπνοιας στη σεξουαλική ζωή των γυναικών έχει λιγότερο μελετηθεί, φαίνεται ωστόσο ότι υπάρχει συσχέτιση και ότι η θεραπεία με CPAP για μεγάλο χρονικό μειώνει τα προβλήματα που συχνά οι γυναίκες με σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας αναφέρουν.

Τι νεώτερα γνωρίζουμε για τη σχέση υπνικής άπνοιας και στυτικής δυσλειτουργίας;

Δύο πρόσφατες μελέτες μελέτησαν σε βάθος τη συσχέτιση της υπνικής άπνοιας με τη στυτική δυσλειτουργία και τη βελτίωση της θεραπείας της στυτικής δυσλειτουργίας των ατόμων με σοβαρού βαθμού αποφρακτική άπνοια.

Στην πρώτη μελέτη με καταγραφή πολλαπλών καρδιοαναπνευστικών και νευροφυσιολογικών παραμέτρων κατά τη διάρκεια του ύπνου χρησιμοποιώντας πολυσωματοκαταγραφέα μελέτης ύπνου διαπιστώθηκε σημαντική συσχέτιση της βαρύτητας της στυτικής δυσλειτουργίας με το βαθμό δυσκολίας στην αφύπνιση ανεξάρτητα από παράγοντες που επηρεάζουν τη στυτική λειτουργία, την υπνική άπνοια ή τη δυσκολία στον ύπνο. Οι άνδρες δηλαδή που παρουσίαζαν μεγαλύτερη δυσκολία στην πρωινή αφύπνιση είχαν σοβαρότερη διαταραχή στη στύση.

Η δεύτερη μελέτη που έγινε σε άτομα με σοβαρή αποφρακτική υπνική άπνοια (>30 επεισόδια την ώρα) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τόσο η χορήγηση αναστολέα της 5-φωσφοδιεστεράσης που αποτελεί θεραπεία πρώτης γραμμής όσο και η θεραπεία με CPAP είναι εξίσου ασφαλείς και αποτελεσματικές στη βελτίωση των προβλημάτων στη στύση που έχουν οι ασθενείς με στυτική δυσλειτουργία. Παράλληλα, καταγράφηκε μια σαφής υπεροχή της σιλδεναφίλης έναντι της θεραπείας με CPAP όσον αφορά το βαθμό που βελτιώνεται η στυτική δυσλειτουργία στους ασθενείς αυτούς.

Η σχέση λοιπόν της υπνικής άπνοιας και στυτικής δυσλειτουργίας συνεχώς ερευνάται και η θεραπευτική στρατηγική που ακολουθείται μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη σεξουαλική ζωή ακόμα και των ασθενών με σοβαρότερη μορφή υπνικής άπνοιας.

* Ο Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρούργος Ουρολόγος-Ανδρολόγος, είναι υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονικός συνεργάτης της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, πρώην Ταμίας της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας και μέλος σημαντικού αριθμού επιστημονικών εταιρειών.

health.in.gr