Στις 3 Νοεμβρίου του 1986 πέντε μασκοφόροι άνδρες ζωγράφισαν μια λευκή γραμμή στο Τείχος του Βερολίνου, που ξεκινούσε από το Mariannenplatz και κατευθυνόταν προς τη Δύση. Μετά από πέντε, περίπου, χιλιόμετρα και στο νότιο μέρος της Πύλης του Βραδεμβούργου η γραμμή ξαφνικά σταματούσε.

Μια υπόθεση προδοσίας, αλλά και η ιστορία της «λευκής» γραμμής που σχεδιάστηκε από πέντε ανήσυχους νέους στο Τείχος του Βερολίνου, αναδύονται με αφορμή την 25η επέτειο από την πτώση του. Μαζί με τις εκδηλώσεις μνήμης ξεδιπλώθηκε και ένα κουβάρι κατασκοπείας, συλλήψεων και ακτιβισμού.

Και οι πέντε σχεδιαστές γεννήθηκαν στη Βαϊμάρη, αλλά από την εφηβεία τους κιόλας ξεκίνησαν να ορθώνουν επαναστατικό ανάστημα ενάντια στις κοινωνικές νόρμες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας.

Ο Frank Willmann διάβαζε Νίτσε και Σολζενίτσιν, ο Frank Schuster φορούσε σανδάλια και διχτυωτά γιλέκα, ενώ ο Wolfram Hasch είχε πλούσια κώμη. Ο Jürgen Onisseit, από την άλλη, έπαιζε σε μια πανκ μπάντα, που λεγόταν Creepers, ενώ ο μικρότερος αδερφός του Thomas συνελήφθη γιατί με σπρέι έγραφε συνθήματα στους τοίχους της Βαϊμάρης όπως: «Μετατρέψτε το κράτος σε αγγουροσαλάτα».

Μετά από 30, σχεδόν, χρόνια αξία έχει το να μάθει κανείς γιατί οι άνθρωποι αυτοί σχεδίασαν τη λευκή γραμμή.

Για τον Frank Willmann, που τώρα είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος, η γραμμή είχε τη σημασία της διαμαρτυρίας ενάντια στα έργα που είχαν σχεδιάσει άλλοι καλλιτέχνες στο Τείχος.

«Για τον υπόλοιπο κόσμο το Τείχος ήταν κάτι περισσότερο από έναν μεγάλο καμβά. Δεν διάβαζαν πίσω από τις γραμμές. Δεν μου άρεσε που στον Keith Haring είχε παραχωρηθεί ένα συγκεκριμένο τμήμα του τοίχους, με τη φαινομενική υποστήριξη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Διασκεδάζαμε όταν ζωγραφίζουμε τη λευκή γραμμή στο τμήμα του Haring».

Ο Thomas Onisseit, με τη σειρά του, έβλεπε τη γραμμή ως ένα δότη δύναμης και θάρρους. «Όταν δεν αισθανόσουν καλά, καθόσουν με μπίρες δίπλα στον τοίχο και αναθαρρούσες». Τώρα είναι γραφίστας, αλλά η λευκή γραμμή είχε, για εκείνον, περισσότερο πολιτική παρά καλλιτεχνική σημασία.

Πολιτική σημασία είχε και για τον Frank Schuster η λευκή γραμμή. Του έδινε βήμα διαμαρτυρίας ενάντια στον εφησυχασμό της Δύσης. « Οι αριστεριστές στο δυτικό Βερολίνο ποτέ δεν κατάλαβαν γιατί αποδράσαμε από την ανατολή», αναφέρει χαρακτηριστικά ο λέκτορας, πλέον, Πανεπιστημίου.

«Νόμιζαν ότι οικειοθελώς αφήσαμε πίσω έναν παράδεισο, και μερικοί συμπέραναν ότι γίναμε ναζιστές. Έτσι θέλαμε να τους αποδείξουμε ποιοι είμαστε. Για μένα υπήρχε διαφορά ανάμεσα στο να ζεις στην Ανατολή και στο να ζεις στη Δύση», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Thomas Onisseit.

Η ιδέα, πάντως, του σχεδιασμού της λευκής γραμμής ανήκει στον Jürgen Onisseit, και παράλληλα αποκαλύπτεται μια ιστορία προδοσίας.

Ανάμεσα στο 1981 και στο 1985 ο Jürgen Onisseit συνεργαζόταν κρυφά με τη μυστική αστυνομία τροφοδοτώντας την με πληροφορίες για την ανήσυχη νεολαία της Βαϊμάρης. Κατονομάζοντας τους ανθρώπους που εμπλέκονταν στην ομάδα «Μετατρέψτε το κράτος σε αγγουροσαλάτα», οδήγησε έμμεσα στη φυλάκιση του αδερφού του.

Η λευκή γραμμή στο Τείχος του Βερολίνου κυοφορούσε και μια άλλη σημασία. Στην ανατολική μεριά οι συνοριοφύλακες χρησιμοποιούσαν λευκή μπογιά για να επαναλάβουν το «αντιφασιστικό φράγμα» απέναντι στη Δύση. Όταν, λοιπόν, οι πέντε μασκοφόροι στιγματίστηκαν συνειδητοποίησαν ότι η λευκή γραμμή δεν είναι απλά μια κίνηση ακτιβισμού, αλλά ο εχθρός του κράτους που προσπαθούσε να ανασυντάξει τα σύνορα ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση.

Επιμέλεια: Ελισάβετ Σταμοπούλου

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Ειδήσεις Σήμερα: