Τα δύο πρόσωπα και η ιστορία μιας περιοχής μέσα από smartphone

Η ανάδειξη του ετερόκλητου στοιχείου, που έχει από αρχιτεκτονικές μέχρι κοινωνικές αποχρώσεις, είναι εμφανής από την αρχή μέχρι το τέλος. Υπάρχουν κτίρια σύγχρονα, πολυτελή. Υπάρχουν, όμως και προσφυγικές, εργατικές πολυκατοικίες που έχουν παραδοθεί στο χρόνο έχοντας γίνει κατά καιρούς οικοδεσπότες επιθέσεων.

Περπατώντας στην περιοχή, το οικοδόμημα των αντιθέσεων δεν αργεί να κάνει την εμφάνισή του, με τις διαφορές να είναι μεγάλες. Εκείνο που τις χωρίζει είναι λίγα μέτρα. Πολιτισμός, εκπαίδευση και στο βάθος μια γειτονιά που φιλοξενεί πολλές γκρίζες εικόνες.

Η χαρτογράφηση του Νέου Κόσμου είναι σαν την χαρτογράφηση της κοινωνίας, με τη συχνή εναλλαγή εικόνων και συναισθημάτων να θυμίζουν κινηματογραφική ταινία και το παζλ των αντιθέσεων να έχει πολλά κομμάτια.

Οι εικόνες συνοδεύονται από ποιήματα που ακούγονται μέσα από το smartphone, δηλώσεις μεταναστών, ατόμων που ζουν στην περιοχή, νοσταλγικούς ήχους, παιδικά γέλια και άλλα. Οι βασικοί άξονες που χαράσσουν την πορεία είναι η αρχιτεκτονική, η μετανάστευση, η θρησκεία, η ιστορία, η συγκίνηση και οι ίδιοι οι άνθρωποι.

Ο Νέος Κόσμος έγινε ξανά γειτονιά μεταναστών, Αράβων αυτή τη φορά. . Η εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή ξεκίνησε από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Τους Αρμένιους διαδέχθηκαν άνθρωποι από τη Μέση Ανατολή, με τον προσφυγικό χαρακτήρα να μην αλλοιώνεται μέσα στο χρόνο.

Δεν έχει μόνο ιστορική, αλλά και κινηματογραφική σημασία ο Νέος Κόσμος, καθώς αποτέλεσε το σκηνικό της «Μαγικής Πόλης», της ταινίας του Νίκου Κούνδουρου το 1954. Μέσα από την ταινία, οι δύο όψεις της Αθήνας παίρνουν σάρκα και οστά με τις φτωχές γειτονιές να χτυπούν το «καμπανάκι» της προσοχής.

Τα παιδικά του χρόνια στον Νέο Κόσμο πέρασε ο Τάσος Αλεβίζος, ή κατά κόσμον χαράκτης Τάσσος, ο εσωτερικός μετανάστης, που δημιούργησε χαρακτικά έργα έχοντας ως πηγή έμπνευσης την περιοχή.

Ανάμεσα στα στοιχεία εκείνα που θα μπορούσαν να ξεχωρίσουν από την περιήγηση είναι το υπόγειο τζαμί. Καθώς περνά κανείς από το σημείο, ακούγονται ανατολίτικοι ήχοι μέσα από smartphone, αλλά και εμφανίζεται ένα βίντεο που απαθανατίζει στιγμές μέσα στο τζαμί.

Αναμνήσεις ανασύρουν οι εικόνες παιδιών που παίζουν ποδόσφαιρο και η παιδική χαρά της περιοχής. Η αίσθηση της γειτονιάς εντείνεται όταν περνά κανείς από καφενείο, που στεγάζεται για χρόνια στον Νέο Κόσμο, ενώ ακούγονται τα αυθεντικά λόγια των ιδιοκτητών του.

Όχι μόνο λόγια κατοίκων, μαρτυρίες και φωνές που θέλουν έναν διαφορετικό Νέο Κόσμο, αλλά και δηλώσεις μεταναστών με εξομολογητικό χαρακτήρα ακούγονται μέσα από το smartphone κατά τη διάρκεια της περιήγησης.

Ενδιαφέρον έχει όταν διασχίζει κανείς τους δρόμους και τα βίντεο του smartphone δημιουργούν οπτικά παιχνίδια που κινούνται μεταξύ πραγματικού και φανταστικού. Δρόμος και θάλασσα, οι εικόνες μπορεί να ξεγελάσουν, αλλά μπορεί και να λειτουργήσουν ως επαληθευτές ενός διχασμού.

Το ταξίδι κλείνει κυκλικά. Τερματικός σταθμός η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών με τα ερεθίσματα να έχουν εισέλθει σαν ορμητικός χείμαρρος και τις εικόνες να μαρτυρούν μια πραγματικότητα με δύο πρόσωπα.

Ελισάβετ Σταμοπούλου

Δευτέρα – Παρασκευή16:00-20:00
Σάββατο – Κυριακή 12:00-20:00
(επιστροφή συσκευής στις 21:00)

SoundscapesLandscapes
Παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών
Ένα πρότζεκτ της Medea Electronique, 2013/2014
Διαδραστικός Χάρτης – Ρίζωμα 1 / Νέος Κόσμος

Συντελεστές
Ήχος: Χρήστος Καρράς, Βασίλης Κουντούρης (studio19st), Μαρίνος Κουτσομιχάλης, Μανώλης Μανουσάκης, Κώστας Μπώκος (studio19st), Tim Ward
Βίντεο: Παναγιώτης Γουμπούρος, Κλεοπάτρα Κοραή, Michael Larsson
Curator-Κείμενα: Αγγελική Πούλου
Σχεδιασμός Εφαρμογής: Calvium
Σχεδιασμός Χάρτη: beetroot.gr
Οργάνωση Παραγωγής: Μανώλης Μανουσάκης
Εκφωνήσεις: Νάντια Δεληγιάννη, Γιάννης Ευαγγελίδης, Σταύρος Λουκέρης, Χάρης Μαυρουδής