Παρουσία του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Αντώνη Μανιτάκη, του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Σημίτη, του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρου Ρακιντζή και πολλών προσωπικοτήτων του δικαστικού, του ακαδημαϊκού και όχι μόνο χώρου, πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και στην αίθουσα Δ. Μητρόπουλος, η 8η κατά σειρά συζήτηση με θέμα «Γιατί δυσλειτουργεί η δικαιοσύνη;», του κύκλου: «Ελλάδα: Μεταρρυθμίσεις, Ρήξεις, Τομές». Την εκδήλωση διοργάνωσαν η Κίνηση Πολιτών, η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς, το ΙΟΒΕ, το ΕΛΙΑΜΕΠ και η Kantor, σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος Megaron Plus.

Ο πρόεδρος ΣτΕ ε.τ. και πρώην υπηρεσιακός πρωθυπουργός Παναγιώτης Πικραμμένος στην ομιλία του σημείωσε ότι η καλή ή η κακή λειτουργία των άλλων δύο λειτουργιών – και ιδιαίτερα της εκτελεστικής – επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και τη λειτουργία της Δικαιοσύνης. «Το δικαστικό σύστημα έτσι όπως είναι διαμορφωμένο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις διεθνείς προκλήσεις» επεσήμανε.

Παράλληλα, ο κ. Πικραμμένος τόνισε ότι χρειάζεται μία ριζική αλλαγή του συστήματος σε τρεις άξονες: Άνοιγμα της δικαιοσύνης στην κοινωνία, όπου οι δικαστές δεν θα είναι απομονωμένοι στο λειτούργημά τους, αλλά θα μπορούν να μεταπηδούν στη δημόσια διοίκηση ή ακόμα και στην ελεύθερη αγορά για να μεταφέρουν την εμπειρία τους, ενώ αντίστροφα θα μπορούν να θητεύουν στη δικαιοσύνη καθηγητές πανεπιστημίου και διακεκριμένοι δικηγόροι, προκειμένου να εισφέρουν τις δικές τους γνώσεις. «Μια δικαιοσύνη που δεν θα φοβάται την κοινωνία» υπογράμμισε χαρακτηριστικά. Δεύτερον, ενασχόληση της δικαιοσύνης μόνο με τις σοβαρές υποθέσεις, με την παράλληλη δημιουργία ειδικών δικαστηρίων για την επίλυση συγκεκριμένων διαφορών, ώστε να μπορεί να επιτευχθεί γρήγορη και αποτελεσματική επίλυση της διαφοράς και κατά τρίτον βελτίωση του επιπέδου των δικαστικών λειτουργών, με αναβάθμιση της παρεχόμενης από την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών εκπαίδευση που πρέπει να είναι μεταπτυχιακού επιπέδου με εξειδικευμένα σεμινάρια.

Στη συνέχεια, ο κ. Πικραμμένος αναφέρθηκε στην οικονομική ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και στην ανάγκη κατάρτισης και διαχείρισης ενός προϋπολογισμού για τη Δικαιοσύνη από ένα ανεξάρτητο όργανο, ενώ τόνισε ότι όλα τα παραπάνω θα πρέπει να προκύψουν μέσα από συνεννόηση και συνεργασία με τις άλλες δύο εξουσίες, με τη συνδρομή ενδεχομένως ενός θεσμικού οργάνου που θα μελετήσει και θα εισηγηθεί ένα νέο εθνικό σχεδιασμό για τις μέλλουσες και μείζονες αλλαγές στο χώρο της δικαιοσύνης.

«Αν δεν κατορθώσουμε να διαπλάσουμε ανεξάρτητους δικαστές, δεν θα μπορέσουμε να διαπλάσουμε ανεξάρτητη δικαιοσύνη» υποστήριξε ο πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Βασίλης Σκουρής, εντοπίζοντας την ανάλυσή του σε δύο ζητήματα. Τις εγγυήσεις της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας των δικαστών και την αναθεώρηση του συστήματος δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων. Η ανάθεση για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα δικαστικών καθηκόντων σε άλλες κατηγορίες νομικών και η ευχέρεια άσκησης διοικητικών καθηκόντων από δικαστικούς λειτουργούς θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στην αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών της δικαιοσύνης, παρατήρησε. Επιπρόσθετα, ο κ. Σκουρής εξέφρασε την άποψη πως η ίδρυση ενός Συνταγματικού Δικαστηρίου με μη ισόβια μέλη και αποστολή την άσκηση του ελέγχου της συνταγματικότητας των τυπικών νόμων θα συμβάλλει στον αποτελεσματικό έλεγχο της συνταγματικότητας, χωρίς να αλλοιώσει και να αποδυναμώσει το ισχύον καθεστώς ελέγχου.

Στην εισήγησή του, ο πρόεδρος της Νομικής Σχολής Αθηνών, καθηγητής Θεόδωρος Φορτσάκης, εξέτασε την ταχύτητα και την ποιότητα κατά την απονομή της δικαιοσύνης, τονίζοντας την ανάγκη μείωσης του αριθμού των διαφορών που πρέπει να αφορούν τη δικαιοσύνη. Ο κ. Φορτσάκης παρουσίασε στατιστικά στοιχεία του χώρου της δικαιοσύνης, που αναδεικνύουν μεταξύ άλλων τη «δικομανία» των Ελλήνων πολιτών. Στη συνέχεια παρέθεσε παραδείγματα από την ελληνική πραγματικότητα και παρουσίασε μια σειρά από άμεσα εφαρμόσιμα μέτρα για τη βελτίωση της σημερινής κατάστασης στον χώρο της δικαιοσύνης, τα οποία αφορούν στη λειτουργία της δικαιοσύνης (π.χ. εισαγωγή μηχανογράφησης και ηλεκτρονικών διαδικασιών, κατάργηση διακοπών) και στη χωροταξική ανακατανομή των δικαστηρίων με συνένωση ή κατάργηση μικρών επαρχιακών Ειρηνοδικείων – Πρωτοδικείων, σε αλλαγές στους Κώδικες Πολιτικής Δικονομίας (π.χ. άμεση επίδοση αγωγής, αποκλεισμός υποθέσεων λόγω ποσού, κατάργηση μικροδιαφορών, επίλυση μόνο με διαμεσολάβηση – διαιτησία) και Ποινικής Δικονομίας (π.χ. απαγόρευση δεύτερης αναβολής), σε αλλαγές στη διοικητική δίκη (π.χ. θέσπιση σε ευρύτερη κλίμακα διαδικασιών εν συμβουλίω), στην αφαίρεση ύλης από τα δικαστήρια (π.χ. κληρονομητήρια, πιστοποιητικά κ.α.), στην κωδικοποίηση διατάξεων και τη βελτίωση της νομοθετικής διαδικασίας, στην αύξηση του κόστους προσφυγής στη Δικαιοσύνη, στην παροχή κινήτρων ενθάρρυνσης της διαμεσολάβησης, στην εντατικοποίηση της επιθεώρησης των δικαστών και στον έλεγχο απόδοσής τους και στη δραστική μείωση του αριθμού των δικαστών.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων, Χριστόφορος Δ. Αργυρόπουλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη ύπαρξης ενός δικαιοδοτικού συστήματος που να εγγυάται τη δίκαιη και αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων, σε εύλογο χρονικό διάστημα. «Η ελληνική πραγματικότητα, που χαρακτηρίζεται από το εθνικό «σύμπτωμα» της χωρίς φειδώ προσφυγής στις δικαστικές αρχές για κάθε είδους διαφορά, ουσιαστικά ακυρώνει το δικαίωμα αυτό» διευκρίνισε ο κ. Αργυρόπουλος. Όπως εξήγησε, η ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί ειλικρινή βούληση, τόσο από την εξουσία όσο και από όλους τους ενδιαφερομένους, καθώς και καλλιέργεια μιας άλλης παιδείας για τη διευθέτηση των δυσλειτουργιών της κοινωνικής συμβίωσης. Ο κ. Αργυρόπουλος διατύπωσε τη γνώμη ότι το πρόβλημα της έγκαιρης απονομής δικαιοσύνης μπορεί να αντιμετωπισθεί με την ευρεία εφαρμογή υποκατάστατων μορφών εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, όπως τη διαμεσολάβηση, την ποινική διαμεσολάβηση και άλλες μορφές. Η εκούσια ρύθμιση των διαφορών συμβάλλει στην καλλιέργεια νοοτροπίας στους πολίτες για συμμόρφωση στο νόμο, χωρίς διακρίσεις και προϋποθέσεις, καθώς και στην ανάπτυξη πνεύματος αμοιβαιότητας και συνευθύνης, διασφαλίζοντας την ειρηνική κοινωνική συμβίωση, υποστήριξε.

Ο πρόεδρος του ΕΚΕΜΕ και αντιπρόεδρος της Κίνησης Πολιτών, Νίκος Φραγκάκης, ο οποίος συντόνισε τη συζήτηση, διαπίστωσε ότι από τις θέσεις των εισηγητών αναδύεται σύγκλιση απόψεων ως προς το ότι οι μέχρι σήμερα προσπάθειες θεραπείας ήταν αποσπασματικές, ενώ στην παρέμβασή του ο επίτιμος πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Χρίστος Γεραρής, αναφέρθηκε στα προβλήματα του δικαστικού χώρου, όπως στον αριθμό των υποθέσεων και στα προβλήματα υλικοτεχνικής υποδομής, σημειώνοντας προτάσεις για αλλαγές, ενώ την ανάγκη διαρκής επιμόρφωσης των δικαστών τόνισε επίσης ο Λέανδρος Ρακιντζής.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ειδήσεις Σήμερα: