Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού , η περιβαλλοντική οργάνωση Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS κάνει ένα μικρό απολογισμό για την κατάσταση των υδάτων και την πολιτική διαχείριση του πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου.

Περίπου 2,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη καθημερινά αναζητούν πρόσβαση σε καθαρό νερό που εξελίσσεται πλέον σε είδος πολυτελείας, ενώ αναμένεται να γίνει ακόμη σπανιότερο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Από την πραγματικότητα αυτή δεν θα μπορούσε να ξεφύγει και η λεκάνη της Μεσογείου.

«Η υποβάθμιση των υδατικών πόρων, επιφανειακών και υπόγειων,» όπως επισημαίνει η περιβαλλοντική οργάνωση Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS «αποτέλεσμα τόσο της υπερκατανάλωσης, όσο και των λανθασμένων ή άδικων μοντέλων ανάπτυξης που ακολουθήσαμε -διεθνώς αλλά και στην χώρα μας- τις προηγούμενες δεκαετίες (ρύπανση, αλόγιστη διαχείριση, αλλαγή χρήσεων γης, εγκατάλειψη πρακτικών συλλογής νερού, αγνόηση των αναγκών των οικοσυστημάτων κ.ά.) αποτέλεσαν το χρονικό μιας προαναγγελθείσας κρίσης, που δυστυχώς πολύ δύσκολα αναστρέφεται.»

Στην Ελλάδα, επισημαίνουν ότι το κύριο πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη διαχειριστικών πρακτικών και την υπερκατανάλωση, που οφείλεται στην ανυπαρξία ορθολογικής χρήσης. Η μέση ημερήσια κατανάλωση νερού ανά άτομο ανέρχεται στα 145 l, τη στιγμή που θα μπορούσε να μειωθεί στα 50 l με την υιοθέτηση καλών πρακτικών και την αλλαγή τεχνολογιών μέσα στις κατοικίες. Το 80% της κατανάλωσης νερού κατέχει η γεωργία, με κατεξοχήν υδροβόρες καλλιέργειες. Παράλληλα, συμπληρώνουν ο τουρισμός δεν στηρίζεται σε βιώσιμες και ορθές πρακτικές, γεγονός που επιβαρύνει παραπάνω ήδη ευάλωτες περιοχές, όπως τα νησιά, που χαρακτηρίζονται από περιορισμένη διαθεσιμότητα υδατικών πόρων. Οι απώλειες λόγω της παλαιότητας των δικτύων είναι πολύ υψηλές και σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουν έως και το 50%.

Παρ’ όλο που η χώρα μας έχει ενσωματώσει από το 2003 την ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο 2000/60 για τα νερά στο εθνικό δίκαιο, τα βήματα που ακολουθήθηκαν ήταν ελάχιστα και σίγουρα πολύ καθυστερημένα για την εκπλήρωση των απαιτήσεων της. Μόλις το 2010, ξεκίνησαν ουσιαστικές διαδικασίες εφαρμογής της από το νεοσύστατο ΥΠΕΚΑ, με τη σύσταση και ενεργοποίηση θεσμικών οργάνων και επιτροπών. Παράλληλα, ορίστηκαν τα υδατικά διαμερίσματα της χώρας και ανατέθηκε η εκπόνηση των διαχειριστικών σχεδίων για κάθε διαμέρισμα. Εντούτοις, εξηγούν από το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, η έλλειψη ενός σύγχρονου και δυναμικού δικτύου παρακολούθησης της ποιότητας και ποσότητας επιφανειακών και υπόγειων υδάτων καθιστούν ουσιαστικά εξαιρετικά δύσκολη και αμφίβολης αποτελεσματικότητας την κατάρτισή τους. Ταυτόχρονα, συνεχίζουν, εκδόθηκαν μια σειρά από Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) για τη θεσμική θωράκιση και λήψη μέτρων για την απαοτροπή της περιβαλλοντικής υποβάθμισης του υδάτινου περιβάλλοντος, μεταξύ των οποίων εκείνη με τους όρους, τα μέτρα και τις διαδικασίες για την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων. «Αν και σε άλλες χώρες» τονίζουν χαρακτηριστικά «η επαναχρησιμοποίηση εφαρμόζεται ήδη αρκετά χρόνια και καλύπτει ανάγκες που δεν απαιτούν καλής ποιότητας νερό, στην Ελλάδα τα παραδείγματα είναι ελάχιστα και συνήθως έχουν πιλοτικό χαρακτήρα. »

Παρά τα θετικά βήματα, τα ζητήματα που εκκρεμούν είναι πολλά όπως οι ελλείψεις στον τομέα της επεξεργασίας των αστικών λυμάτων, και πιο συγκεκριμένα στους βιολογικούς καθαρισμούς των μεγάλων αστικών κέντρων.

«Πολλά τα ανοιχτά μέτωπα» καταλήγουν «ακόμη στον Ασωπό, ενώ και το μείζον θέμα της εκτροπής του Αχελώου παραμένει στην επικαιρότητα (ενόσω εκκρεμεί απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων), καθώς παρά τις επίμονες προσπάθειες για συνέχιση των έργων, το Συμβούλιο της Επικρατείας, ευτυχώς, απέρριψε πρόσφατα την αίτηση μερικής ανάκλησης της αναστολής των έργων, που είχε κατατεθεί από το Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων.Η διαχείριση των υδατικών πόρων θα πρέπει να μπει κεντρικά στην ατζέντα τόσο της κεντρικής διοίκησης όσο και της τοπικής αυτοδιοίκησης, ως εθνική στρατηγική πρώτης προτεραιότητας. »

Δείτε το μήνυμα που έστειλαν τα παιδιά για την Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό,

μέσα από την Έκθεση «Υδάτινες Ιστορίες» και σχετικό φωτογραφικό υλικό.

in.gr