Στην εποχή μας, μια εγκυμοσύνη έχει κατά κανόνα αίσια κατάληξη, γεγονός που οφείλεται στις σύγχρονες μεθόδους για την παρακολούθησή της, στη συστηματική επαγρύπνηση του γιατρού, αλλά και στους αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης κάποιας πιθανής επιπλοκής.

Το «μυστικό» για να πάνε όλα καλά, ακόμα και αν ξεκινάτε το υπέροχο ταξίδι μιας κύησης χωρίς κανένα προηγούμενο πρόβλημα υγείας, είναι να ελέγχετε την πορεία της. Έτσι, και στην περίπτωση που παρουσιαστεί ένα απρόοπτο, ο γυναικολόγος σας θα έχει περισσότερες πιθανότητες να το προλάβει εν τη γενέσει του και με την κατάλληλη αγωγή να εκμηδενίσει ή να αμβλύνει τις ενδεχόμενες επιπτώσεις του. Δεν αποκλείεται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας να χρειαστείτε και τα «φώτα» γιατρών άλλων ειδικοτήτων. Ο γυναικολόγος σας μπορεί να συνεργαστεί, ας πούμε, με έναν ενδοκρινολόγο, έναν ουρολόγο, ένα διαιτολόγο, ένα διατροφολόγο ή έναν καρδιολόγο προκειμένου να σας δοθεί, αν χρειαστεί, μια πιο σωστή και συλλογική αγωγή.

Ο έλεγχος της εγκυμοσύνης

Στην αρχή ο γιατρός θα ζητήσει να μάθει το ιατρικό ιστορικό σας. Θα πρέπει να ξέρει όχι μόνο την κατάσταση της υγείας σας, τις ασθένειες που τυχόν έχετε περάσει ή τις επεμβάσεις που ενδεχομένως έχετε κάνει, αλλά επίσης τα φάρμακα που παίρνετε και τις διατροφικές σας συνήθειες. Θα σας ρωτήσει αν υποφέρετε από αλλεργίες, αν καπνίζετε, αν πίνετε. Εσείς οφείλετε να του απαντήσετε υπεύθυνα και με ειλικρίνεια. Στη συνέχεια, θα σας ζητήσει να υποβληθείτε σε ορισμένες απλές αλλά υποχρεωτικές εξετάσεις, για να εκτιμήσει τη γενική εικόνα της υγείας σας και να καλύψει όλα τα ενδεχόμενα. Αν κρίνει ότι είναι απαραίτητο, θα σας ζητήσει, στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, να κάνετε επιπλέον εξετάσεις. Σε κάθε μηνιαία επίσκεψη, πάντως, θα κάνετε οπωσδήποτε εξετάσεις αίματος, ούρων και σακχάρου, ενώ στο διάστημα των εννέα μηνών θα κάνετε τρία υπερηχογραφήματα. Τα συμπληρώματα ασβεστίου και σιδήρου -σε μορφή σκευασμάτων από τις φαρμακευτικές εταιρείες ή διά της φυσικής διατροφής-, που είναι απαραίτητα για την εγκυμοσύνη, θα σας τα δώσει, όταν περάσουν οι ενδεχόμενες ναυτίες σας μετά το πρώτο τρίμηνο. Συνήθως, τα σκευάσματα σιδήρου περιέχουν και φολικό οξύ, που ευνοεί την καλή ανάπτυξη του νευρικού συστήματος και του νωτιαίου μυελού του εμβρύου.

1. Οι πρώτες εξετάσεις σας

  • Γενική αίματος
    Με την εξέταση αυτή δεν ελέγχεται μόνο η γενική κατάσταση της υγείας σας. Διαπιστώνεται, επίσης, σε ποια ομάδα αίματος ανήκετε και καθορίζεται το Ρέζους. Η γνώση της ομάδας είναι απαραίτητη για την περίπτωση που θα χρειαστεί να κάνετε μετάγγιση αίματος, ενώ η γνώση του παράγοντα Ρέζους χρειάζεται για την περίπτωση ασυμβατότητας, όταν έχετε, δηλαδή, εσείς Ρέζους αρνητικό και το έμβρυο Ρέζους θετικό. Ταυτόχρονα, εξετάζονται τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης. Γίνεται, δηλαδή, μέτρηση των ουσιών των ερυθρών αιμοσφαιρίων, οι οποίες είναι φορείς οξυγόνου. Ο έλεγχος της αιμοσφαιρίνης και της γενικής κατάστασης της υγείας σας με ανάλυση αίματος πραγματοποιείται κάθε μήνα.

  • Γενική ούρων
    Ελέγχεται η σωστή λειτουργία των νεφρών, ώστε να μην ξεκινήσετε την εγκυμοσύνη σας με κάποια νεφροπάθεια που δεν είχατε υποψιαστεί, όπως και η ύπαρξη σακχάρου. Η εξέταση αυτή επαναλαμβάνεται κάθε μήνα.

  • Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης
    Εξετάζεται η πιθανότητα να είστε φορέας μεσογειακής αναιμίας ή κάποιας σπάνιας αιμοσφαιρινοπάθειας.

  • Αυστραλιανό αντίγονο
    Γίνεται έλεγχος για να διαπιστωθεί αν έχετε μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας Β.

  • Αντισώματα ηπατίτιδας C
    Εξετάζεται το ενδεχόμενο να έχετε προσβληθεί από τον ιό της ηπατίτιδας C.

  • Αντισώματα ευρυθράς
    Αν έχετε περάσει ερυθρά -πρόκειται για την πιο τοξική ιογενή μόλυνση-, τότε έχετε εξασφαλίσει ανοσία. Έτσι, αν η εξέταση αυτή δείξει ότι έχετε αντισώματα IGG, σημαίνει ότι νοσήσατε στο παρελθόν και επομένως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αν, όμως, ανιχνευτούν αντισώματα IGM, που φανερώνουν πρόσφατη μόλυνση, ο γιατρός σας θα σας εξηγήσει τι πρέπει να κάνετε. Αν πάλι βρεθεί ότι δεν έχετε ανοσία, τότε φροντίστε να μην κολλήσετε ερυθρά, γιατί απαγορεύεται να εμβολιαστείτε στη διάρκεια της κύησης.

  • Αντισώματα τοξοπλάσμωσης
    Στην περίπτωση της τοξοπλάσμωσης, η οποία οφείλεται στο τοξόπλασμα -ένα παράσιτο που κάνει έναν κύκλο με ξενιστή τον άνθρωπο και πάσχοντα τη γάτα ή άλλα ζώα- παλαιότερη λοίμωξη δεν σας καλύπτει. Αν ανιχνευθεί παρούσα μόλυνση, θεραπεύεται με φαρμακευτική αγωγή. Αν ζείτε σε αγροτική περιοχή ή έχετε γάτα ή σας αρέσει να τρώτε μισοψημένο το κρέας σας, η εξέταση αυτή πρέπει να επαναλαμβάνεται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

  • Αντισώματα CMV
    Ελέγχεται το ενδεχόμενο μόλυνσης από τον κυτταρομεγαλοΐό.

  • HTLV
    Είναι η εξέταση για το AIDS.

  • VDRL
    Ερευνάται η πιθανότητα να έχετε προσβληθεί από σύφιλη.

  • Ηλεκτροκαρδιογράφημα
    Εξετάζεται η λειτουργία της καρδιάς, που κάνει υπερωρίες σε όλη τη διάρκεια εγκυμοσύνης.
  • Σάκχαρο αίματος
    Ελέγχεται το σάκχαρο. Είναι δυνατόν κατά την κύηση να δημιουργηθεί διαβήτης, που επιβάλλεται να αντιμετωπιστεί με ειδική αγωγή.

2. Οι εξετάσεις κάθε μήνα

Η επίσκεψη στο γιατρό σας κάθε μήνα και οι εξετάσεις ρουτίνας, στις οποίες θα υποβάλλεστε, θα σας προφυλάσσουν από κάθε δυσάρεστο ενδεχόμενο. Αν στην πορεία δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα, θα μπορέσετε να το αντιμετωπίσετε έγκαιρα και η εγκυμοσύνη σας θα εξελιχθεί ομαλά. Γι’ αυτό, ακόμα και αν αισθάνεστε πάρα πολύ καλά, δεν πρέπει να παραλείπετε αυτές τις τακτικές συναντήσεις με το γυναικολόγο σας. Τα απρόοπτα υπάρχουν πάντα στη ζωή μας και δεν λείπουν ούτε από μια φυσιολογική κατάσταση, όπως είναι η κύηση. Ο γιατρός, έχοντας υπόψη το ιστορικό σας, θα την παρακολουθεί συνεχώς, υποβάλλοντας εσάς όχι μόνο σε κλινική εξέταση, αλλά και αξιολογώντας τα αποτελέσματα των γενικών αναλύσεων αίματος, ούρων και σακχάρου, που θα κάνετε κάθε φορά. Ο γυναικολόγος σας θα ελέγχει, επίσης, το βάρος και την πίεση σας, ενώ θα ακούει -μετά την όγδοη εβδομάδα- την καρδιά του μωρού με ειδικό όργανο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να αναπαράγει ενισχυμένους τους καρδιακούς παλμούς, προσφέροντας και σε εσάς τη μοναδική χαρά να τους ακούτε. Σε κάθε επίσκεψη στο γιατρό θα κουβεντιάζετε μαζί του, θα του ζητάτε να απαντήσει στα ερωτήματά σας, θα ακούτε τις οδηγίες του και θα προγραμματίζετε μαζί του όλα όσα πρέπει να γίνουν έως την επόμενη συνάντησή σας.

3. Οι υπέρηχοι

Το υπερηχογράφημα έχει γίνει στην εποχή μας κοινή πρακτική. Είναι μια διαγνωστική μέθοδος, ακίνδυνη και ανώδυνη, που ανοίγει ένα παράθυρο στη μήτρα, για να «φωτογραφίζεται» το μωρό από τα πρώτα κιόλας στάδια της ζωής του. Με τις «φωτογραφίες» αυτές αποκαλύπτεται, μεταξύ άλλων, αν το μικρό είναι ένα, δίδυμα ή και περισσότερα, ελέγχεται η κατάσταση του πλακούντα και η ανάπτυξη του παιδιού, καθορίζεται η πιθανή ημερομηνία τοκετού. Η εικόνα που δίνουν οι υπέρηχοι σχηματίζεται από τα υπερηχητικά κύματα -δεν συλλαμβάνονται από το ανθρώπινο αφτί-, τα οποία εκπέμπονται από μια συσκευή. Στη συνέχεια «αντανακλώνται» και, κατόπιν επεξεργασίας, εμφανίζονται σε μια οθόνη, δίνοντας την εικόνα του εμβρύου. Αν η εγκυμοσύνη σας εξελίσσεται ομαλά, δεν θα χρειαστεί να κάνετε πάνω από τρία υπερηχογραφήματα:
  • Την έβδομη ή την όγδοη εβδομάδα. Προσδιορίζεται η ηλικία του εμβρύου και επιβεβαιώνεται η καλή πορεία της κύησης από τους χτύπους της καρδιάς του.
  • Τη δωδέκατη εβδομάδα. Εντοπίζονται πιθανές ανωμαλίες.
  • Την εικοστή δεύτερη εβδομάδα. Γίνεται πιο λεπτομερής έλεγχος της ανάπτυξης του μωρού.

4. Εξέταση εμβρυακής Α-Φετοπρωτεΐνης

Στο τέλος του τέταρτου μήνα η παρακολούθηση της εγκυμοσύνης περιλαμβάνει και τον έλεγχο της Α-Φετοπρωτεΐνης, μιας ειδικής ουσίας, που υπάρχει στο αίμα σας σε διάφορα επίπεδα σε όλη τη διάρκεια της κύησης και προέρχεται από το νευρικό σωλήνα του εμβρύου. Η εξέταση για την ανίχνευσή της γίνεται μεταξύ της 16ης και 18ης εβδομάδας, όταν τα επίπεδά της είναι χαμηλά. Αν, όμως, η εξέταση δείξει ότι είναι αυξημένα, σημαίνει ότι ίσως το μικρό σας παρουσιάζει κάποια ατέλεια στο νευρικό σωλήνα, όπως είναι η δισχιδής ράχη ή κάποια άλλη ανωμαλία στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του. Ωστόσο, επειδή τα υψηλά επίπεδα της Α-Φετοπρωτεΐνης αποτελούν μάλλον ένδειξη, και όχι απόδειξη, ότι το μωρό σας μπορεί να έχει κάποιο πρόβλημα, θα χρειαστεί επίσης να κάνετε υπερηχογράφημα ή και αμνιοκέντηση.

5. Τα ειδικά τεστ

Ένα παιδί μπορεί να γεννηθεί με κάποια ανωμαλία ή από κάποιο λάθος της φύσης ή επειδή συνετέλεσαν σε αυτό ορισμένοι παράγοντες, που έχουν σχέση με την υγεία ή την ηλικία των γονιών του. Στις συγκεκριμένες αυτές περιπτώσεις γίνονται ορισμένες ειδικές εξετάσεις, για να διαπιστωθεί κατά πόσο το παιδί θα γεννηθεί γερό.
Οι παράγοντες, που προδιαθέτουν για ανωμαλίες στο μωρό, είναι μεταξύ άλλων οι κληρονομικές ασθένειες, οι προηγούμενες αποβολές, η γέννηση ενός παιδιού με πρόβλημα και η ηλικία της μητέρας. Αν η ηλικία της είναι προχωρημένη, μπορεί να «ενοχοποιηθεί» για χρωμοσωμικές ανωμαλίες, όπως είναι το σύνδρομο Down.
  • Αν έχετε περάσει τα τριάντα πέντε ή αν στην οικογένεια τη δική σας ή του συντρόφου σας υπάρχει κληρονομική ασθένεια ή αν το δεύτερο υπερηχογράφημα -το λεγόμενο Β’ επιπέδου- έδειξε κάτι «ύποπτοι», προκειμένου να αποκλείσετε το ενδεχόμενο το παιδί σας να γεννηθεί με κάποιο σοβαρό πρόβλημα, θα πρέπει τη δέκατη έκτη εβδομάδα της κύησης να κάνετε προληπτικά ένα τεστ αίματος, θα εξεταστούν τρεις ορμόνες και σε συνδυασμό με το υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου, ο γιατρός θα έχει περισσότερες ενδείξεις για την υγεία του μικρού σας.
  • Αλλος τρόπος για να εντοπιστούν γενετικές ανωμαλίες είναι η λήψη χοριακής λάχνης.
  • Η πιο ασφαλής μέθοδος ανίχνευσης μιας οποιασδήποτε γενετικής ανωμαλίας είναι η αμνιοκέντηση, που γίνεται μόνο αν η μέλλουσα μητέρα έχει περάσει τα τριάντα πέντε ή όταν υπάρχει υποψία για ανωμαλία στο έμβρυο. Με μια λεπτή επέμβαση -μεταξύ της δέκατης έκτης και δέκατης όγδοης εβδομάδας της κύησης- πραγματοποιείται λήψη αμνιακού υγρού, που περιέχει κύτταρα του εμβρύου. Αυτά εξετάζονται και αποκαλύπτουν τυχόν ανωμαλίες στη δομή των χρωμοσωμάτων.

Πόσο ένοχα είναι τα φάρμακα

Εκείνο που πρέπει να θυμάστε είναι ότι στη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν πρέπει να παίρνετε κανένα -μα κανένα- φάρμακο χωρίς τη συγκατάθεση του γιατρού, έστω και αν δεν χρειάζεται συνταγή για να το προμηθευτείτε. Ακόμα και η ασπιρίνη για τον πονοκέφαλο ή το σιρόπι για το βήχα μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνα, γι’ αυτό μην τα πάρετε, αν δεν συμβουλευτείτε προηγουμένως το γιατρό σας.
Όλα τα φάρμακα φτάνουν μέσα από το αίμα στο μωρό, επηρεάζοντας, λιγότερο ή περισσότερο, την εγκυμοσύνη σας. Βέβαια, υπάρχουν και φάρμακα, τα οποία δεν είναι επικίνδυνα για το έμβρυο και ίσως χρειαστεί να πάρετε ορισμένα. Αλλωστε, επικίνδυνο γίνεται καθετί που μπαίνει στον οργανισμό μας, όταν είναι σε μεγάλη δόση.
Αυτό ισχύει ακόμα και για ένα αβλαβές κατ’ αρχάς φάρμακο, όπως είναι η ασπιρίνη. Φυσικά, η απόφαση για το ποιο από όλα επιτρέπεται (για παράδειγμα, ποιο είδος αντιβίωσης) και σε ποια δόση ανήκει αποκλειστικά στο γυναικολόγο σας.
Διαφορετικά, το φάρμακο μπορεί να αποδειχθεί φαρμάκι! Οι πίνακες, τους οποίους παραθέτουμε, σας δίνουν μια μικρή ιδέα για τους κινδύνους που κρύβουν ορισμένα φάρμακα για το κύημα. Ωστόσο, δεν σημαίνει πως όσα φάρμακα δεν αναφέρονται στους παραπάνω πίνακες είναι ακίνδυνα.

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: