Ο χωροταξικός σχεδιασμός και η περιβαλλοντική αδειοδότηση θα εξετασθούν αύριο Τρίτη στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής.

Η Επιτροπή θα συνεδριάσει με θέμα ημερήσιας διάταξης «Περιβάλλον και Ανάπτυξη». Τα μέλη της Επιτροπής έχουν κληθεί να ενημερώσουν ο καθηγητής κ. Γ. Στουρνάρας, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, ο κ. Ευθύμιος Βιδάλης, Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών και ο κ. Γ. Κοτρωνιάς, Δήμαρχος Λαμιέων και Πρόεδρος της Επιτροπής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας.

Η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί στο χωροταξικό σχεδιασμό και στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, όπου διαπιστώνονται χρόνιες αγκυλώσεις που σχετίζονται με την γραφειοκρατία, τις χρονοβόρες διαδικασίες και το σύνθετο χαρακτήρα της αδειοδότησης, αλλά και τις πιέσεις που ασκούν οι τοπικές κοινωνίες. Μάλιστα, τις ίδιες επισημάνσεις έχει κάνει και η τρόικα και έχει ζητήσει από τη κυβέρνηση τον συντονισμό των συναρμόδιων υπουργείων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών χαρακτηρίζει τα σοβαρά – χωροθετικά προβλήματα που συναντούν οι επιχειρήσεις κατά την εγκατάστασή τους στη χώρα μας ως τα σημαντικότερα εμπόδια των επενδύσεων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, το πρόβλημα της χωροθέτησης οφείλεται πρωτίστως στην έλλειψη κατάλληλων και αξιόπιστων πολεοδομικών ρυθμίσεων που να καθορίζουν με σαφήνεια τις επιτρεπόμενες ανά περιοχή χρήσεις γης, τους όρους δόμησης και τους λοιπούς κανόνες ανάπτυξης των ακινήτων.

Έτσι, αν και από το 1997 η πολεοδομική νομοθεσία έχει καταστήσει υποχρεωτική την κάλυψη όλων των πρωτοβαθμίων ΟΤΑ της χώρας με σχέδια χρήσεων γης (ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ), οι σχετικές διαδικασίες έχουν καθυστερήσει υπέρμετρα με αποτέλεσμα ακόμη και τα σχέδια που έχουν εν τω μεταξύ συνταχθεί να έχουν σε μεγάλο βαθμό απολέσει την επικαιρότητά τους και να χρήζουν ήδη αναθεώρησης πριν από την έγκρισή τους.

Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται πως η έναρξη λειτουργίας των νέων Καλλικρατικών Δήμων 2011 θα καταστήσει αναγκαία την επανασύνταξη των σχεδίων αυτών ή ακόμη και αυτή καθαυτή την αλλαγή των εξουσιοδοτικών διατάξεων στις οποίες στηρίζεται η έγκρισή τους (άρθρα 4-6 ν. 2508/1997). Σε αυτό συμφωνεί και η ΚΕΔΚΕ.

Η έλλειψη κατάλληλων χωρικών ρυθμίσεων δεν είναι πάντως η μοναδική όψη του προβλήματος. Όπως αναφέρουν αναλυτές του ΙΟΒΕ, οι σοβαρές παρενέργειες για το επιχειρείν και ευρύτερα για την επενδυτική κινητικότητα φαίνεται να δημιουργεί και η «χωρική υπερρύθμιση». Η τελευταία εκδηλώνεται με τρεις ιδίως τρόπους:

α) Πρώτον, με την ύπαρξη επάλληλων χωροθετικών ρυθμίσεων σε διάφορα επίπεδα σχεδιασμού, με αποτέλεσμα το ίδιο θέμα (π.χ. η δημιουργία μίας Βιομηχανικής Περιοχής ή ενός Τεχνολογικού Πάρκου) να ρυθμίζεται ταυτόχρονα, ενδεχομένως δε και αντιφατικά, σε διαφορετικής κλίμακας και κανονιστικής πυκνότητας σχέδια.

β) Δεύτερον, με τη συμπερίληψη άκρως λεπτομερών και άκαμπτων ρυθμίσεων σε επιμέρους χωροταξικά και πολεοδομικά σχέδια με αποτέλεσμα την αδυναμία προσαρμογής τους στις κατ’ ιδίαν εξεταζόμενες ατομικές περιπτώσεις (π.χ. λεπτομερής ρύθμιση της θέσης, της όδευσης ή ακόμη και του τρόπου κατασκευής έργων στα Ρυθμιστικά Σχέδια και τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια χωρίς να έχουν προηγηθεί οι αναγκαίες τεχνικές μελέτες).

γ) Τέλος, με τη διατήρηση σε ισχύ πολλών ειδικών χωροθετικών διαδικασιών που επιμηκύνουν σημαντικά τον χρόνο της χωροθέτησης, διογκώνουν το οικονομικό κόστος και αποθαρρύνουν τις επενδυτικές πρωτοβουλίες (π.χ. άδεια χρήσης και εκτέλεσης έργων στον αιγιαλό και την παραλία, έγκριση για επέμβαση σε ακίνητα μνημεία και στο περιβάλλον τους, έγκριση για επέμβαση σε δασική έκταση, κ.λπ.).

Η αδυναμία συντονισμού των ειδικών αυτών διαδικασιών με τη γενική περιβαλλοντική αδειοδότηση επιτείνει την ανασφάλεια δικαίου κάθε χωροθετικού εγχειρήματος. Το πρόβλημα προσλαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές της χώρας, στις οποίες κατευθύνεται ο κύριος όγκος των επιχειρηματικών χωροθετήσεων.

Δεν είναι μάλιστα σπάνιο το φαινόμενο επενδύσεων οι οποίες, αν και κρίνονται καταρχήν κατάλληλες από χωροταξικής και περιβαλλοντικής απόψεως (λαμβάνοντας έγκριση περιβαλλοντικών όρων), «παγιδεύονται» στη συνέχεια στις ατραπούς της δασικής ή και της αρχαιολογικής νομοθεσίας, με αποτέλεσμα την μακρά καθυστέρηση ή ακόμη και τη ματαίωσή τους.

Πρόσθετο εμπόδιο για τη χωροθέτηση των επιχειρήσεων γεννάται από την ύπαρξη παλαιών και ήδη ανεπίκαιρων ή και παρωχημένων πολεοδομικών και χωροταξικών σχεδίων που, χωρίς ποτέ να έχουν αξιολογηθεί ως προς τα αποτελέσματά τους, συνεχίζουν να ισχύουν, συχνά σε πλήρη αναντιστοιχία με την οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα των περιοχών που φιλοδοξούν να ρυθμίσουν.

Η τρόικα έχει ενημερωθεί για τις απόψεις του ΙΟΒΕ τα οποίες θεωρεί ρεαλιστικές και αρκούντως περιγραφικές και έχει ζητήσει από τα υπουργεία Περιβάλλοντος, Οικονομικών και Περιφερειακής Ανάπτυξης να προχωρήσουν με συντονισμένο τρόπο στην επίλυση των προβλημάτων που προκαλούν οι απαρχαιωμένος χωροταξικός σχεδιασμός και οι καθυστερήσεις στην περιβαλλοντική αδειοδότηση.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ