Το ακριβό πετρέλαιο βάζει φωτιά στην παγκόσμια οικονομία

27

Η εκρηκτική άνοδος των τιμών του πετρελαίου μέσα στο 2004 και κυρίως η προοπτική σταθεροποίησης των τιμών πάνω από τα 40 δολάρια το βαρέλι απειλεί να βάλει φωτιά στην παγκόσμια οικονομία.

Το ενδεχόμενο ανόδου των τιμών στα 50 δολάρια το βαρέλι φάνταζε πολύ μακρινό ακόμα και στις αρχές του 2004, καθώς οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούσαν ότι οι κυρίως ΗΠΑ, αλλά και οι άλλες μεγάλες οικονομίες, δεν θα άφησαν να συμβεί αυτό που χαρακτήρισαν «εφιαλτικό σενάριο».

Το «εφιαλτικό σενάριο» όμως έγινε πραγματικότητα, με τις τιμές να «πετάνε» στα 55 δολάρια και τις προβλέψεις των αναλυτών να αναπροσαρμόζονται σε νέα, υψηλότερα επίπεδα.

Αν κάτι έγινε σε ευρεία κλίμακα αισθητό καθ όλη τη διάρκεια του έτους είναι ο καθοριστικός παράγοντας της «κερδοσκοπίας», που αυτή τη φορά σε μεγάλο βαθμό συνδέθηκε με τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου.

Χαρακτηριστικό είναι ότι αρμόδια για την ενέργεια Ευρωπαία επίτροπος Λογιόλα ντε Παλάθιο προέβλεπε πτώση των τιμών μετά τις αμερικανικές εκλογές, αφήνοντας να εννοηθεί τι ακριβώς συμβαίνει στην αγορά ενέργειας.

Ενδεικτική από αυτή την άποψη είναι μελέτη της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs, σύμφωνα με την οποία ένα 20% της ανόδου οφειλόταν στη δράση των περιβόητων hedge funds (κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου τα οποία «ειδικεύονται» στις βραχυπρόθεσμες τοποθετήσεις).

Η δράση των «κερδοσκόπων» είναι ανεξέλεγκτη, παίρνοντας ως αφορμή και τις υπαρκτές ανησυχίες για την επάρκεια προσφοράς πετρελαίου, καθώς η παγκόσμια ζήτηση (κυρίως από την Κίνα) αυξάνεται με αλματώδεις ρυθμούς, ενώ η αποκατάσταση της ιρακινής πετρελαϊκής παραγωγής γίνεται με ρυθμούς… χελώνας.

Παρά τη συγκρατημένη πτώση των τιμών μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ, οι επιπτώσεις του πετρελαϊκού ράλι δεν επιτρέπουν μεγάλη αισιοδοξία. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η άνοδος του πετρελαίου κατά 10 δολάρια πλήττει την ευρωζώνη με 0,5% του ΑΕΠ, ενώ από ΗΠΑ και Ιαπωνία αφαιρεί το 0,3% και 0,4% του ΑΕΠ αντίστοιχα.

Επιπλέον, το αυξημένο κόστος ενέργειας καθιστά ακριβότερη την παραγωγή και συνεπώς ωθεί υψηλότερα τον πληθωρισμό.

Πάντως, για το 2005 οι αναλυτές προβλέπουν πτώση των τιμών του πετρελαίου, κοντά στα 40 δολάρια το βαρέλι κατά μέσο όρο, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι ο ΟΠΕΚ θα επιτρέψει να συμβεί κάτι παρόμοιο.

Το 2004 οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άνοδο κοντά στο 30% με τη μέση ετήσια τιμή του Μπρεντ να σκαρφαλώνει στο ιστορικά υψηλό μέσο ετήσιο επίπεδο των 38,19 δολαρίων το βαρέλι.

Γ.Κ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ