Ο κατήφορος του πράσινου νομίσματος και οι επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία

27

Κατά τη διάρκεια του 2004 αποκαλύφθηκε σε μεγάλο βαθμό ο μύθος του «ισχυρού δολαρίου», καθώς τα αυξανόμενα ελλείμματα της αμερικανικής οικονομίας αναγκάζουν την Ουάσινγκτον να αποδεχθεί την πτώση του πράσινου νομίσματος, προκαλώντας σοβαρές παρενέργειες στην παγκόσμια οικονομία.

Όταν στις 19 Νοεμβρίου ο επικεφαλής της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας Αλαν Γκρίνσπαν προειδοποιούσε ότι «σταδιακά θα μειωθεί η όρεξη των επενδυτών για το δολάριο» όλοι αναγνώρισαν στα λόγια του την αδήριτη οικονομική πραγματικότητα.

Η εκτόξευση των ελλειμμάτων (τόσο στο εμπορικό ισοζύγιο, όσο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών) σε δυσθεώρητα ύψη αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο τις αντιφάσεις της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου.

Η χρηματοδότηση των ελλειμμάτων εξαρτάται σημαντικά από την ικανότητα των ΗΠΑ να προσελκύουν ξένες επενδύσεις. Οι επενδυτές όμως απαιτούν είτε υψηλότερα επιτόκια είτε ένα «φθηνό δολάριο», προκειμένου να αντισταθμίσουν το συναλλαγματικό κίνδυνο από τις μεταβολές των ισοτιμιών και να συνεχίσουν να τοποθετούν τα κεφάλαια τους στην αμερικανική αγορά.

Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ, ευνοώντας ουσιαστικά τη διολίσθηση του δολαρίου, επιχειρούν να ενισχύουν τις εξαγωγές τους (τα αμερικανικά προϊόντα γίνονται φθηνότερα στις διεθνείς αγορές) και να μειώσουν τις εισαγωγές, περιορίζοντας το έλλειμμα στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές τους και στηρίζοντας ουσιαστικά την ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας.

Το «φθηνό» δολάριο, όμως, είναι δίκοπο μαχαίρι για την παγκόσμια οικονομία.

Η μείωση των εισαγωγών στις ΗΠΑ συνεπάγεται τη μείωση των εξαγωγών (μεταξύ αυτών και των ευρωπαϊκών) που κατευθύνονται στις ΗΠΑ, όπου η εγχώρια ζήτηση ουσιαστικά τροφοδοτεί την επέκταση της παγκόσμιας οικονομίας.

Η μείωση των εξαγωγών οδηγεί σε επιβράδυνση των αναπτυξιακών ρυθμών, ενώ το ασθενέστερο δολάριο σταθεροποιεί σε υψηλά επίπεδα και τις τιμές του πετρελαίου, απειλώντας με παρατεταμένη στασιμότητα τις μεγάλες οικονομίες του κόσμου .

Όπως φαίνεται, η πολιτική του «φθηνού» δολαρίου αποτελεί μονόδρομο για τις ΗΠΑ, ενώ ΕΕ και Ιαπωνία αδυνατούν να αναδείξουν μία πειστική εναλλακτική στρατηγική, γεγονός το οποίο ενισχύει τις ανησυχίες για το ενδεχόμενο ύφεσης, σε μία περίοδο μάλιστα που η παγκόσμια οικονομία δεν έχει συνέλθει ακόμα από το σπάσιμο της χρηματιστηριακής «φούσκας» των τελών της δεκαετίας του 1990.

Το δολάριο έκλεισε τη χρονιά κατά 8% χαμηλότερα έναντι του ευρώ, το οποίο μία ημέρα πριν το τέλος του 2004 σημείωσε νέο ρεκόρ (1,3667 δολάρια).

Γ.Κ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ