Βοστόνη: Νέα μέθοδος για την απομόνωση των πολλά υποσχόμενων βλαστικών κυττάρων από αγονιμοποίητα ωάρια ίσως επιτρέψει στους ερευνητές να παρακάμψουν τα ηθικά διλήμματα και τους νομικούς περιορισμούς που αφορούν στην κλωνοποίηση εμβρύων για θεραπευτικούς σκοπούς.

Οι βιολόγοι του Ινστιτούτου Αναπαραγωγικής Ιατρικής και Γενετικής στο Λος Αντζελες κατάφεραν να «αναγκάσουν» ωάρια ποντικιών να αρχίσουν να διαιρούνται χωρίς να έχουν γονιμοποιηθεί από σπερματοζωάρια. Το επίτευγμά τους ανακοινώθηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής.


Τα κύτταρα που προέκυψαν δεν είναι εφικτό να αναπτυχθούν σε πλήρες άτομο, αφού δεν έχουν γονιμοποιηθεί και δεν διαθέτουν την πατρική σειρά χρωμοσωμάτων ώστε να είναι «έμβρυα». Ωστόσο, μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να δώσουν βλαστικά κύτταρα, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν σε μια ποικιλία ιστών για τη θεραπεία ασθενειών που παραμένουν έως σήμερα ανίατες.


Αν η μέθοδος εφαρμοζόταν και σε ανθρώπινα ωάρια, θα επέτρεπε την απομόνωση βλαστικών κυττάρων για θεραπευτικούς σκοπούς χωρίς την καταστροφή εμβρύων που προκαλεί αντιδράσεις σε μερίδα των ειδικών για λόγους ηθικής.


Η κυβέρνηση Μπους έχει απαγορεύσει τη διάθεση ομοσπονδιακών κονδυλίων για έρευνες σε ανθρώπινα έμβρυα και επιτρέπει στους κρατικά χρηματοδοτούμενους επιστήμονες να χρησιμοποιούν μόνο τις καλλιέργειες βλαστικών κυττάρων που είχαν δημιουργηθεί από ιδιωτικά ινστιτούτα πριν από τις 8 Αυγούστου, οπότε ανακοινώθηκε η απόφαση.


Παρθενογένεση


Η διαδικασία με την οποία η ερευνητική ομάδα δημιούργησε βλαστικά κύτταρα παρουσιάζει ομοιότητες με την παρθενογένεση, μια μορφή ασεξουαλικής αναπαραγωγής που απαντάται σε έντομα, αλλά όχι στα θηλαστικά.


«Χρησιμοποιήσαμε χημική διέγερση για να «ξεγελάσουμε» τα ωάρια ώστε να «νομίζουν» ότι έχουν γονιμοποιηθεί» εξηγεί στο ABCNews η επικεφαλής της ομάδας Δρ Τζέρι Χολ.


Οι ερευνητές επέδρασαν στα ωάρια με αιθανόλη (το κοινό οινόπνευμα) και με μια ουσία που σχετίζεται με την κυτταρική διαίρεση. Όταν το ωάριο άρχισε να διαιρείται, πρόσθεσαν τους κατάλληλους αυξητικούς παράγοντες, ώστε τα βλαστικά κύτταρα να διαφοροποιηθούν σε νευρικό ιστό.


Αυτόλογα μοσχεύματα


Ο ιστός αυτός μπορεί -θεωρητικά τουλάχιστον- να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της παράλυσης και των νόσων του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ. Βασικός στόχος της ομάδας της Χολ είναι τώρα να επιβεβαιώσει τη θεραπευτική του αξία. «Το πρώτο και σημαντικότερο θέμα είναι: μπορούμε να αναγκάσουμε τα κύτταρα αυτά να αναπτυχθούν σε ιστούς που είναι θεραπευτικοί;» σχολιάζει η ίδια.


Η μέθοδος θα επέτρεπε ίσως σε γυναίκες ασθενείς να χρησιμοποιούν τα ωάριά τους για να παράγουν ιστούς προς μεταμόσχευση που θα ήταν απόλυτα συμβατοί με το ανοσοποιητικό τους σύστημα (αυτόλογα μοσχεύματα).


Είναι όμως αυτονόητο ότι οι άνδρες δεν μπορούν να επωφεληθούν εξίσου από τη μέθοδο. Μόνος τρόπος για να πετύχουν το ίδιο είναι η θεραπευτική κλωνοποίηση, η οποία προς το παρόν επιτρέπεται μόνο στη Βρετανία και σε ελάχιστες ακόμα χώρες, σε πειραματικό επίπεδο.

health.in.gr