ύφεσης

Σταθερός έναντι του προηγούμενου μήνα, στο 1,6%, παρέμεινε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Ιούλιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε την Παρασκευή η Eurostat. Ο χαμηλότερος ευρω-πληθωρισμός είναι στην Ελλάδα, η οποία μάλιστα είναι η μοναδική χώρα στην ΕΕ με αποπληθωρισμό (-0,5%).

Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν βελτίωση της οικονομίας στην Ευρωζώνη, ωστόσο ο επικεφαλής του ινστιτούτου Bruegel, Γκούντραμ Βολφ, υποστηρίζει ότι «δεν υπάρχει λόγος για πανηγυρισμούς», επισημαίνοντας μεταξύ άλλων την υψηλή ανεργία στις χώρες του ευρω-Νότου.

Συνεχίστηκε η ύφεση του ελληνικού μεταποιητικού τομέα αλλά με φθίνοντα ρυθμό στην αρχή του τρίτου τριμήνου, καθώς τα στοιχεία του δείκτη PMI υποδεικνύουν βραδύτερους ρυθμούς μείωσης της παραγωγής, της απασχόλησης και των νέων παραγγελιών.

Αρκετοί αναγνώστες μου εξεπλάγησαν από τη σφοδρότητα των μέτρων που πρότεινα στο προηγούμενο σημείωμά μου (επιλεκτικό χάρισμα χρεών και διευκόλυνση απομόχλευσης). Όμως οι προτάσεις διαμορφώθηκαν με βάση ότι έχω πλήρη συνείδηση των επερχόμενων δυσμενών συνεπειών, έτσι ώστε να κρίνω ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει άμεση αντίδραση πολιτικής ακόμα και με μέτρα πέρα από τα καθιερωμένα (non conventional).

Τον άσχημο κόσμο της απομόχλευσης και της συνακόλουθης ύφεσης συνθέτουν η απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα και η απομόχλευση του δημόσιου τομέα. Η απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα περιλαμβάνει το ιδιωτικό χρέος των ιδιωτών (κυρίως στεγαστικά) και το χρέος των επιχειρήσεων. Έναντι των «κακών» δανείων οι τράπεζες αναπτύσσουν τις «προβλέψεις». Κάνουν δηλαδή διακράτηση κεφαλαίου συνήθως από τα κέρδη τους για να θωρακίζονται απέναντι στην προοπτική μη αποπληρωμής των δανείων. Εάν οι ζημίες αυξηθούν και δεν μπορούν να απορροφηθούν από τις «προβλέψεις», τότε στο βάθος του δρόμου θα υπάρξει “bail in”.

Αρνητικό πλήθωρισμό 0,3% εμφάνισε η Ελλάδα τον Ιούνιο, σημειώνοντας το χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, αμετάβλητο σε σχέση με το Μάιο, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε την Τρίτη στη δημοσιότητα η Eurostat.

Με εορτασμούς και την παρουσία υψηλών προσκεκλημένων στο Ζάγκρεμπ μπαίνει η Κροατία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μία συγκυρία δύσκολη τόσο για την ΕΕ των «28», πλέον, όσο και για την ίδια τη χώρα -που βρίσκεται στον πέμπτο χρόνο ύφεσης. Η ένταξη «είναι προς όφελος της Κροατίας, προς όφελος της Ευρώπης και κυρίως προς όφελος των Κροατών» είπε ο πρόεδρος της Κομισιόν στις εκδηλώσεις στο Ζάγκρεμπ.

Βουτιά 54,3% σημείωσε η οικοδομική δραστηριότητα τον Μάρτιο με τον κλάδο να συνεχίζει την πτωτική του πορεία, καθώς η οικονομία διανύει τον έκτο χρόνο ύφεσης.

Η μεταποιητική δραστηριότητα συρρικνώθηκε το Μάιο με το χαμηλότερο ρυθμό των τελευταίων δύο περίπου ετών, καθώς η μείωση της παραγωγής και της απασχόληση συνεχίσθηκε, αλλά με ασθενέστερο ρυθμό, σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα της Markit τη Δευτέρα, ένα ακόμη σημάδι ότι η δυναμική της ύφεσης στη χώρα ίσως να μετριάζεται.

Περαιτέρω επιδείνωση αναμένεται να σημειώσει η οικονομία της Ευρωζώνης εφέτος, σε μία περίοδο όπου το κλίμα στις ΗΠΑ βελτιώνεται και η Ιαπωνία ανακάμπτει, σύμφωνα με την εξαμηνιαία έκθεση του ΟΟΣΑ. Η Ευρωζώνη εκτιμάται πως θα παραμείνει σε ύφεση για δεύτερο έτος, παρουσιάζοντας συρρίκνωση 0,6%. Για την Ελλάδα, αντίθετα με την εκτίμηση της ΤτΕ, ο ΟΟΣΑ προβλέπει ύφεση και το 2014.

Η αυξανόμενη φορολογία, η πτωτική ζήτηση για πετρελαϊκά προϊόντα και οι εργασίες συντήρησης στο διυλιστήριο Κορίνθου έπληξαν τα αποτελέσματα της Motor Oil στο πρώτο τρίμηνο, οδηγώντας την εταιρεία σε ζημίες ύψους 12,1 εκατ. ευρώ.

Πώς η Ελλάδα άλλαξε τον Κόσμο (αρνητικά): Σε πρόσφατο άρθρο του ο Paul Krugman έδειξε πώς ένα αριθμητικό λάθος σε μια επιστημονική μελέτη σε συνδυασμό με τη διαχείριση της κρίσης στην Ελλάδα απέβησαν καθοριστικά για την πορεία της οικονομικής πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο.

Την ανάγκη να συγκροτηθεί «συμμαχία του Ευρωπαϊκού Νότου» διαμηνύει με άρθρο του στην ισπανική εφημερίδα El Pais ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας. Όπως σημειώνει, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για το άνοιγμα και τη διεύρυνση ρηγμάτων στις πολιτικές λιτότητας, την ανάσχεση της ύφεσης και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων που θα θεμελιώνουν τη δημοκρατία και την ισότιμη συνεργασία στην Ευρώπη.

Οι διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας δίνουν στην ελληνική οικονομία την ικανότητα προσαρμογής τώρα, την περίοδο της βαθιάς ύφεσης, μετριάζοντας τις επιπτώσεις της κρίσης, αλλά και τη δυνατότητα προσέλκυσης επενδύσεων στο άμεσο μέλλον, όταν υπάρξει ανάπτυξη, εκτιμούν οι αναλυτές της Alpha Bank, σε έρευνα τους με θέμα «Η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας ως μοχλός επανεκκίνησης της οικονομίας».

Πιο αισιόδοξες είναι οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την Ελλάδα, προβλέποντας ότι το 2013 τελειώνει η ύφεση. Μιλά για συρρίκνωση 4,2% του ΑΕΠ το 2013, έναντι αρχικής πρόβλεψης 4,4%, και ανάκαμψη 0,6% το 2014. Μαύρες παραμένουν οι προβλέψεις για την ανεργία, 27% φέτος και 26% το 2014, επιβεβαιώνοντας ότι η όποια ανάκαμψη θα είναι άνεργη. Στοιχείο που τρομάζει και θέτει υπό αμφισβήτηση τις βελτιωμένες εκτιμήσεις είναι η επιδείνωση των προβλέψεων για το σύνολο της ευρωζώνης και της ΕΕ. Βουτιά στην ύφεση για την Κύπρο.

Η κρίση στον μεταποιητικό κλάδο της Ευρωζώνης συνεχίστηκε και τον Απρίλιο, σύμφωνα με τα στοχεία που ανακοινώθηκαν τη Μ.Πέμπτη. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η επιβράδυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Γερμανία.

Στο υψηλότερο επίπεδο των 21 τελευταίων μηνών ανήλθε τον Απρίλιο ο δείκτης PMI, που αποτυπώνει την επιχειρηματική δραστηριότητα στη μεταποίηση, γεγονός που υποδηλώνει επιβράδυνση της ύφεσης στην οικονομία.

Σε επίπεδο ρεκόρ σκαρφάλωσε το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη το Μάρτιο, με 19,2 εκατομμύρια άτομα επισήμως να μην έχουν δουλειά, καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία συνεχίζει να ταλαιπωρείται από την ύφεση, απόρροια των πολιτικών σκληρής λιτότητας.

Καταστροφικές συνέπειες στην υγεία των πολιτών της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, έχει η λιτότητα, σύμφωνα με βρετανική μελέτη που δείχνει ότι σε περιόδους οικονομικής ύφεσης αυξάνονται οι αυτοκτονίες, η κατάθλιψη και οι λοιμώδεις ασθένειες, ενώ μειώνεται η πρόσβαση σε φάρμακα και στην ιατρική φροντίδα.

Η κυβέρνηση της Ισπανίας προβλέπει ότι η οικονομία της χώρας θα συρρικνωθεί κατά 1,3% εφέτος, πριν από την επάνοδό της σε οριακή ανάπτυξη 0,5% το 2014, ενώ για το έλλειμμα εκτιμά ότι θα διαμορφωθεί στο 6,3% του ΑΕΠ και δεν θα υποχωρήσει κάτω από το όριο του 3% πριν από το 2016.

Οι μεγάλες περικοπές στην Ευρώπη, πέρα από τις επιπτώσεις στο οικονομικό επίπεδο των πολιτών, συνιστούν παράλληλα και ένα πείραμα πάνω στην υγεία των ανθρώπων με άγνωστες συνέπειες για το μέλλον, όπως υποστηρίζει το «New Scientist». Η μείωση των δαπανών για πρόληψη και περίθαλψη σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις του στρες και της διαρκούς ανησυχίας για το μέλλον είναι ο «τοξικός συνδυασμός».

Οι μεγάλες περικοπές στην Ευρώπη, πέρα από τις επιπτώσεις στο οικονομικό επίπεδο των πολιτών, συνιστούν παράλληλα και ένα πείραμα πάνω στην υγεία των ανθρώπων με άγνωστες συνέπειες για το μέλλον, όπως υποστηρίζει το «New Scientist». Η μείωση των δαπανών για πρόληψη και περίθαλψη σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις του στρες και της διαρκούς ανησυχίας για το μέλλον είναι ο «τοξικός συνδυασμός».

Γράμμα στον υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, έστειλε ένας μαθητής της Γ' Λυκείου από τα Χανιά, με το οποίο ζητά να μάθει γιατί τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ύφεσης, που αναφέρονται στο βιβλίο των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας ΙΙ, στο οποίο θα εξεταστεί πανελλαδικά, δεν εφαρμόζονται στην πραγματικότητα.

Δύο στις τρεις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρίες εμφάνισαν ζημίες το 2012, το πέμπτο συνεχιζόμενο έτος ύφεσης στη χώρα, σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε η Beta Χρηματιστηριακή την Τρίτη. Από το σύνολο των 233 εισηγμένων εταιριών στο Χρηματιστήριο Αθηνών μόνο 72 ήταν κερδοφόρες, έναντι 161 ζημιογόνων

Εκπρόσωπος της Κομισιόν διέψευσε, την Τρίτη, τη φημολογία ότι υπάρχουν διαπραγματεύσεις με την Ισπανία για να δοθεί περισσότερος χρόνος στη χώρα για τη μείωση του ελλείμματός της στο 3% του ΑΕΠ. Πάντως, η Μαδρίτη επιδιώκει παράταση του χρονοδιαγράμματος, καθώς εκτιμάται ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος για μείωση στο 4,5% εφέτος.