οίκων αξιολόγησης

Η ιδέα της δημιουργίας δικτύου μικρών εταιρειών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, προκειμένου να σπάσει το μονοπώλιο των τριών μεγάλων εταιρειών (Big Three), δεν είναι πραγματοποιήσιμη σε σύντομο χρονικό διάστημα, αποφάνθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίδοντας στη δημοσιότητα έκθεση των υπηρεσιών της επί του θέματος.

Στον αυστηρό έλεγχο των πρακτικών των οίκων αξιολόγησης τόσο έναντι των κρατών όσο και έναντι των ιδιωτών αποσκοπεί η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία που υπερψήφισε χθες το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στόχος της ΕΕ είναι σταδιακώς και με χρονικό ορίζοντα το 2020 να αποδεσμευτούν οι διαδικασίες λήψης των οικονομικών αποφάσεων από τις εκθέσεις των τριών μεγάλων οίκων αξιολόγησης,  Standard & Poor's, Moody's και Fitch οι οποίοι ελέγχουν το 90% της αγοράς.

«Μικροκομματικό παιχνίδι τεχνητών παρεξηγήσεων» καταγγέλλει η κυβέρνηση, μετά τον αντίκτυπο που προκάλεσαν οι δηλώσεις του πρωθυπουργού στους Financial Times Deutschland περί επιλεκτικής χρεοκοπίας. Ο Γ.Παπανδρέου δήλωσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί επακριβώς το ζήτημα μιας μερικής αδυναμίας πληρωμών, αναλύοντας ότι «θεωρητικά, μπορεί να διαρκέσει δύο εβδομάδες ή μπορεί να κρατήσει πολύ περισσότερο προκαλώντας πολύ μεγαλύτερη ζημία». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ηλίας Μόσιαλος διευκρίνισε ότι ο πρωθυπουργός «σχολίασε τις προθέσεις των οίκων αξιολόγησης».

Ερώτηση για την αντιμετώπιση των οίκων αξιολόγησης από την κυβέρνηση κατέθεσαν τέσσερις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ (Μιχ. Κατρίνης, Αθ. Γικόνογλου, Σπ. Μαργέλης, Γ. Αμοιρίδης) προς τους υπουργούς Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο και Εξωτερικών Στ. Λαμπρινίδη.

Πυρά κατά των οίκων αξιολόγησης εξαπολύουν πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, λόγω της στάσης που τηρούν σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή ιδιωτών στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα. Η Άνγκελα Μέρκελ προειδοποίησε ότι τα κράτη και οι διεθνείς οργανισμοί «δεν θα επιτρέψουν να τους στερήσουν την ελευθερία τους να αποφασίζουν» για τη στήριξη της Ελλάδας, ενώ την ίδια ώρα αυξάνονται οι φωνές που καλούν στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού οίκου αξιολόγησης.

Η Κομισιόν εξέφρασε την Τετάρτη τις «αμφιβολίες» της για τον τρόπο λειτουργίας των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, ενώ είπε ότι η Ελλάδα εφαρμόζει αποτελεσματικά το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.

Οι ανακοινώσεις των οίκων αξιολόγησης για την πιστοληπτική ικανότητα των ευρωπαϊκών χωρών έχουν συστημικές επιπτώσεις στην περιοχή, επηρεάζοντας αρνητικά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, υπογραμμίζουν σε σχετική έκθεση τους οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ.

Προβλέψεις που θα εξαφαλίζουν ότι οι οίκοι αξιολόγησης θα λογοδοτούν για τις αξιολογήσεις τους ιδιαίτερα για κρατικά ομόλογα ζητά προσχέδιο ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που παρουσίασε η Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων. Το προσχέδιο ψηφίστηκε την Τετάρτη από την Επιτροπή, αλλά με την αποχή των Σοσιαλιστών, καθώς δεν υπήρξε ομοφωνία τόσο για τα κριτήρια βάσει των οποίων θα πρέπει γίνονται οι αξιολογήσεις όσο και για τη μορφή που θα μπορούσε να πάρει ανταγωνιστικός οίκος αξιολόγησης που θα δημιουργούσε η ΕΕ.

Την ανάγκη της εποπτείας των διεθνών οίκων αξιολόγησης επισημαίνει η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών, Κριστίν Λαγκάρντ, μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσαν η υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας και της Ισπανίας από τη Moody's.

Επίσπευση των αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την καλύτερη εποπτεία των οίκων αξιολόγησης αναμένεται να ζητήσει ο υπουργός Οικονομικών Γ.Παπακωνσταντίνου στις προσεχείς συνεδριάσεις των Συμβουλίων Eurogroup και Εcofin στις 14 και 15 Μαρτίου. Πάντως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη εγκρίνει τροποποιήσεις επί των κανόνων που διέπουν τη λειτουργία και εποπτεία των οργανισμών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και θα ασκεί από τον προσεχή Ιούλιο άμεση εποπτεία στους οίκους.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ Τρισέ επέκρινε το «ολιγοπώλιο» των τριών διεθνών οίκων αξιολόγησης σε συνέντευξή του, που δημοσιεύεται την Τρίτη στη γαλλική εφημερίδα Liberation και τάχθηκε, έμμεσα, υπέρ της δημιουργίας ενός αντίστοιχου ευρωπαϊκού οίκου.