μάγματος

Διεθνής κοινοπραξία ετοιμάζεται να δημιουργήσει στην Ισλανδία την πρώτη γεωθερμική εγκατάσταση που αξιοποιεί τη θερμότητα από το μάγμα ενός ηφαιστείου. Και εφόσον το εγχείρημα πετύχει, η Ισλανδία θα μπορούσε να κατασκευάσει ένα υποθαλάσσιο καλώδιο που θα εξάγει ηλεκτρική ενέργεια στη Βρετανία.

Δέκα χιλιόμετρα κάτω από τα πόδια των κατοίκων του χωριού Ματάτα στη Νέα Ζηλανδία, μια γιγάντια μάζα μάγματος φουσκώνει και κάνει το έδαφος να ανυψώνεται, απειλώντας να δημιουργήσει ένα νέο ηφαίστειο στη μέση του πουθενά.

Είναι ένα από τα μεγαλύτερα «υπερηφαίστεια» του κόσμου, ικανό να θάψει μεγάλο μέρος της Βορείου Αμερικής κάτω από τέφρα. Είναι η καλδέρα του Γέλοουστοουν στις βορειοδυτικές ΗΠΑ, κάτω από την οποία ανακαλύφθηκε ένας δεύτερος θάλαμος μάγματος, με αρκετό υλικό για να γεμίσει το Γκραν Κάνιον 11 φορές.

Μια ερευνητική γεώτρηση στην Ισλανδία η οποία χτύπησε κατά λάθος έναν ηφαιστειακό θάλαμο μάγματος οδήγησε τελικά στη δημιουργία του πρώτου γεωθερμικού συστήματος που αντλεί ενέργεια από τα λιωμένα πετρώματα του υπεδάφους.

Ο θάλαμος λιωμένων πετρωμάτων που κρύβεται κάτω από το υπερηφαίστειο του Γέλοουστοουν είναι τουλάχιστον δυόμισι φορές μεγαλύτερος από ό,τι είχε εκτιμηθεί ως σήμερα, προκύπτει από την ανάλυση σεισμικών κυμάτων. Το υπερηφαίστειο θα κατέστρεφε μεγάλο μέρος των ΗΠΑ σε περίπτωση έκρηξης, σύμφωνα όμως με τους ερευνητές ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι οι ισχυροί σεισμοί.

Μια γιγάντια στήλη μάγματος που ανέβλυζε από τον γήινο μανδύα λειτούργησε σαν γεωλογική ψησταριά που τσιγάρισε την κάτω πλευρά της Βορείου Αμερικής, δείχνει η ανάλυση σεισμικών κυμάτων

Ένα στρώμα λιωμένων πετρωμάτων που ανακαλύφθηκε κάτω από το γήινο φλοιό έξω από τη Νικαράγουα ενδέχεται να λειτουργεί ως λιπαντικό που βοηθά στην κίνηση των τεκτονικών πλακών, εκτιμούν αμερικανοί γεωλόγοι.

Μια μεγάλη λεκάνη που σημαδεύει την αθέατη πλευρά της Σελήνης είναι στην πραγματικότητα τα απομεινάρια μιας θάλασσας λιωμένων πετρωμάτων που δημιουργήθηκε από την αρχαία πρόσκρουση ενός αστεροειδή, μαρτυρούν τα δεδομένα της αποστολής LRO που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι.

Ο θάλαμος μάγματος που κρύβεται κάτω από την καλδέρα της Σαντορίνης διογκώθηκε κατά 10 με 20 εκατομμύρια κυβικά μέτρα σε διάστημα 15 μηνών -μια ανησυχητική τάση, η οποία όμως φαίνεται να έχει πλέον σταματήσει, αναφέρουν ερευνητές της Οξφόρδης στην επιθεώρηση Nature Geoscience.

Η εκρήξεις ορισμένων από τα μεγαλύτερα ηφαίστεια του πλανήτη μπορεί να προβλεφθεί ακόμη και δεκαετίες νωρίτερα, προκύπτει από την ανάλυση κρυσταλλικών πετρωμάτων στη Σαντορίνη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η διόγκωση του θαλάμου μάγματος που κρύβεται κάτω από τα υπερηφαίστεια μπορεί να γίνει εγκαίρως αντιληπτή με τα σύγχρονα όργανα.

Το νησιωτικό σύμπλεγμα της Χαβάης δημιουργήθηκε από μια στήλη μάγματος που διαπερνά τον φλοιό και σχηματίζει θαλάσσια όρη, που τελικά γίνονται νησιά, διδάσκονται σήμερα οι φοιτητές Γεωλογίας. Όμως η υπέρθερμη αυτή στήλη είναι άφαντη σε μια νέα ανάλυση σεισμικών δεδομένων -φαίνεται ότι τα υδραυλικά των ηφαιστειογενών νησιών είναι πιο περίπλοκα από ό,τι νομίζαμε.

Ο θάλαμος μάγματος που κρύβεται κάτω από το διάσημο Εθνικό Πάρκο Γέλοουστοουν στις ΗΠΑ ίσως είναι εκατοντάδες χιλιόμετρα πλατύτερο από ό,τι είχε εκτιμηθεί ως σήμερα, υποδεικνύει νέα τεχνική απεικόνισης του υπεδάφους.

Μπορεί τελευταία να υπήρξαν διαδοχικές παρατηρήσεις και εκτιμήσεις για ύπαρξη στο φεγγάρι σημαντικών ποσοτήτων νερού σε μορφή πάγου, όμως μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη έρχεται να βάλει «πάγο» σε αυτή την υπερβολική αισιοδοξία, εκτιμώντας ότι τελικά το βραχώδες εσωτερικό της Σελήνης είναι πολύ ξερό για να έχει διακρατήσει νερό.