κρίση χρέους

Ζητήματα στρατιωτικής συνεργασίας στο μέτωπο του Αφγανιστάν αλλά και οικονομικά ζητήματα, όπως η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και η κατάσταση στην Ελλάδα, απασχόλησαν την Άνγκελα Μέρκελ και τον Μπαράκ Ομπάμα κατά την επίσκεψη της πρώτης στην Ουάσιγκτον την Τρίτη.

Η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και οι θεσμικές παρεμβάσεις για τον περιορισμό της κερδοσκοπίας θα βρεθούν σήμερα Τρίτη στο επίκεντρο της συνεδρίασης του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ecofin). Οι 27 υπουργοί Οικονομικών θα εξετάσουν μεταξύ άλλων πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ψήφιση Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις ανοικτές πωλήσεις και ορισμένες πτυχές των συμβάσεων αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου (credit default swap - CDS). Στο ίδιο πλαίσιο θα ενημερωθούν για έκθεση που συνέταξαν οι Κοινοτικές υπηρεσίες για τη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, η οποία αποτυπώνει μεταξύ άλλων και τις εισφορές και τους φόρους που επιβάλλουν τα κράτη μέλη στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Την εκτίμηση ότι η Ελλάδα θα πετύχει να βάλει σε τάξη το χρέος της εξέφρασε σήμερα, Παρασκευή, η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών Κριστίν Λαγκάρντ. Μιλώντας σε δημοσιογράφους, δήλωσε ότι οι προσπάθειες της Ελλάδας να βάλει σε την  τάξη το χρέος της βρίσκονται σε καλό δρόμο. Την ίδια στιγμή την άποψη ότι η ευρωπαϊκή κρίση χρέους τροφοδοτεί τις αβεβαιότητες στις κεφαλαιαγορές εξέφρασε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Deutsche Bank Γιόζεφ Άκερμαν.

Η κρίση χρέους που συνεχίζει να ταλαιπωρεί τις αδύναμες οικονομίες της Ευρωζώνης, με επίκεντρο αυτή την περίοδο την Πορτογαλία, η εφαρμογή του Μνημονίου στην Ελλάδα και η αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ κυριαρχούν στην ατζέντα του άτυπου Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) στα τέλη της εβδομάδας στη Βουδαπέστη.

Σε ένα τελικό σχέδιο για τον μόνιμο μηχανισμό διάσωσης, την αυστηροποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και το «Σύμφωνο για το Ευρώ» («Euro Plus Pact») κατέληξαν οι ηγέτες της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών. Οι οριστικές αποφάσεις για τον προσωρινό μηχανισμό μετατίθενται για τον Ιούνιο, εν μέσω έντονης αβεβαιότητας για τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία και την Φινλανδία, την ίδια ώρα που η Πορτογαλία είναι στον προθάλαμο του μηχανισμού ευρωδιάσωσης και η Ιρλανδία χρειάζεται περισσότερα κεφάλαια για τη στήριξη των τραπεζών.

Για τον Ιούνιο μετέθεσαν οι «27» τις τελικές αποφάσεις για τον μηχανισμό στήριξης της Ευρωζώνης, μετά και τη νέα εμπλοκή που παρουσιάστηκε από το αίτημα της γερμανικής πλευράς για «επιμερισμό» της συνεισφοράς της στο μόνιμο μηχανισμό στήριξης και μετά το 2013. Συμφωνία για το «Σύμφωνο του Ευρώ», που προβλέπει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών χωρών. Στη σκιά της πορτογαλικής κρίσης συνεχίζεται την Παρασκευή η Σύνοδος Κορυφής.

Για τον Ιούνιο μετατίθεται η λύση-πακέτο για την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, καθώς η συμφωνία στο Eurogroup την Δευτέρα για τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης (ESM) πρέπει να εγκριθεί από τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών-μελών.

Τα συμπεράσματα του Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και την πρόταση για την έξοδο από την κρίση χρέους παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον οποίο επισκέφθηκε. Αίσθηση προκάλεσε η αναφορά του Κ.Παπούλια ότι η Ευρώπη είχε να δει πολιτικό σαν την Μέρκελ από την εποχή της Θάτσερ.

Μήνυμα στην ΕΕ για γενναίες αποφάσεις, προκειμένου να ηρεμήσουν οι αγορές, έστειλε ο Γ.Παπανδρέου κατά την ομιλία του στο Εθνικό Συμβούλιο. Ο αγώνας για να αφήσουμε πίσω μας τον παλιό κόσμο θα είναι μακρύς και δύσκολος και θα αντιμετωπίσουμε πολλά, αλλά από εμένα θα ακούτε πάντα την αλήθεια, είπε ο πρωθυπουργός και επιτέθηκε στη ΝΔ για το χρέος και το έλλειμμα: «Όσοι ασκούν κριτική για τον μηχανισμό στήριξης, ας μας πουν την πρότασή τους». Φρένο για άλλη μια φορά στα σενάρια πρόωρων εκλογών.

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, που συναντάνται την Παρασκευή στο Ελσίνκι με τους ηγέτες των άλλων κεντροδεξιών ευρωπαϊκών κομμάτων, διακινδυνεύει να έρθει σε σύγκρουση με τους εταίρους της στην Ευρωζώνη, καθώς επιμένει -δημοσίως τουλάχιστον- στη σκληρή στάση της για το πακέτο μέτρων κατά της κρίσης χρέους.

Λανθασμένη θεωρεί τη στρατηγική της γερμανικής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στην Ευρωζώνη ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγιερ.

Επανάληψη του σκηνικού της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους στις ΗΠΑ «προέβλεψε» ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Τζορτζ Σόρος, με επίκεντρο τις Πολιτείες εκείνες που αντιμετωπίζουν δημοσιονομικά προβλήματα. Ο γνωστός επενδυτής δεν έκανε εκτιμήσεις για το τι μορφή θα μπορούσε να πάρει μία τέτοια πιθανή εξέλιξη, ούτε το τι επιπτώσεις θα μπορούσε να έχει.

Η διογκούμενη κρίση χρέους στη Ευρωζώνη, η αύξηση του πληθωρισμού, οι ανησυχίες για ξέσπασμα εμπορικών και συναλλαγματικών συγκρούσεων, η αλυσίδα απανωτών αυξήσεων στις τιμές των τροφίμων και οι παρατεταμένες επιπτώσεις στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, προβάλλουν σαν μια νεφελώδη αλληλουχία προβλημάτων σε αυτούς που εστιάζουν την προσοχή τους στη συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρου, στο Νταβός, που ξεκινά την Πέμπτη.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να αποφασίσουν άμεσα κοινά μέτρα για την προστασία της σταθερότητας της Ευρωζώνης, τονίζει ο Φινλανδός επίτροπος Όλι Ρεν, την ίδια ώρα που η γερμανική κυβέρνηση επιμένει ότι δεν θα βιαστεί να πάρει κάποια απόφαση, αλλά θα περιμένει έως ότου ετοιμαστεί
ένα ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων, το οποίο θα τεθεί επί τάπητος στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάρτιο.

Οι χώρες της Ευρωζώνης θα πρέπει να προχωρήσουν στη μείωση των επιτοκίων των πακέτων στήριξης προς την Ελλάδα και την Ιρλανδία, προκειμένου να αντιμετωπισθεί με επιτυχία η έξοδος από την κρίση χρέους, τονίζουν αναλυτές της JPMorgan Chase και της Barclays Capital. Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει τη συνάντηση των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών την ερχόμενη εβδομάδα.

Την ανάγκη αναπτυξιακής προοπτικής, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, υπογράμμισε ο Αντώνης Σαμαράς στη συνάντησή του με τον επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Ο πρόεδρος της ΝΔ τάχθηκε υπέρ του ευρωομολόγου, αλλά εξέφρασε αντιρρήσεις στην προοπτική συμμετοχής ιδιωτών στο μόνιμο μηχανισμό στήριξης.

Η έκδοση κοινών ευρωομολόγων, με βάση την πρόταση που παρουσίασαν την περασμένη Δευτέρα, με άρθρο τους στους  Financial Times, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών, Τζούλιο Τρεμόντι, θα μπορούσε να δώσει τέλος στην κρίση χρέους που μαστίζει την Ευρωζώνη, σύμφωνα με αναλυτές διεθνών επενδυτικών τραπεζών.

Εσωτερική μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «αθωώνει» τα συμβόλαια παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων (Credit Default Swaps  - CDS) για την εκτόξευση του κόστους δανεισμού της Ελλάδας στο πρώτο τρίμηνο του 2010. Η ίδια μελέτη σημειώνει πως καταλυτικό ρόλο στην αύξηση των Credit Default Swaps έπαιξε η επί τα χείρω αναθεώρηση του δημοσιονομικού ελλείμματος, αλλά και η ομοβροντία πιστοληπτικών υποβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης.

Τις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αργότερα εντός της ημέρας, για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, αναμένει η αγορά, ενώ διαψεύσθηκε το ενδεχόμενο σύγκλησης έκτακτης ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής. Αμετάβλητα στο 1% τα ευρω-επιτόκια, η ρευστότητα δεν μπορεί από μόνη της να λύσει τα προβλήματα χρέους, λέει η γερμανική κυβέρνηση.

«Οι αναπληρωτές υπουργοί Οικονομικών της G-20 συζήτησαν για την οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη», σε τηλεδιάσκεψη η οποία είχε προγραμματιστεί από την προηγούμενη εβδομάδα, σύμφωνα με πηγή από χώρα της Ομάδας των 20.

Στο 1,32 δολάριο, χαμηλότερο επίπεδο από τα τέλη Σεπτεμβρίου, υποχώρησε την Παρασκευή το ευρώ, καθώς φημολογείται ότι ασκούνται ισχυρές πιέσεις στην Πορτογαλία για να ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ, ενώ υπάρχουν έντονοι φόβοι και για την Ισπανία.

Στο χαμηλότερο επίπεδο από τα τέλη Σεπτεμβρίου υποχωρεί το ευρώ την Τετάρτη, καθώς εντείνονται οι ανησυχίες για επέκταση της κρίσης χρέους και σε μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης. Διευρύνονται τα spreads στα ομόλογα.

Προς το 1,38 δολάριο υποχωρεί την Τρίτη το ευρλω, σημειώνοντας απώλειες για δεύτερη συνεχόμενη συνεδρίαση, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν ότι οι περιφερειακές, κυρίως, χώρες της Ευρωζώνης θα δυσκολευθούν αρκετά για να βρουν κεφάλαια και να χρηματοδοτήσουν τα χρέη τους.

Η κρίση χρέους στην ευρωζώνη δεν έχει τελειώσει, εκτίμησε ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, σε ομιλία του στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. «Αν και φαίνεται να έχουν ηρεμήσει κάπως οι αγορές, εξακολουθώ να μη βλέπω πώς θα λειτουργήσει αυτό που γίνεται στην Ελλάδα» είπε ο καθηγητής, προσθέτοντας ότι και η περίπτωση της Ιρλανδίας είναι πολύ αβέβαιη.

Η κρίση χρέους σε κάποιες χώρες της ευρωζώνης καθιστά δύσκολη και την χρηματοδότηση των τραπεζών, όπως επισημαίνει, μεταξύ άλλων, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στην τελευταία τριμηνιαία έκθεσή της με τίτλο «Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων».