κατάπαυση

Τις επιφυλάξεις για την προοπτικές που της συμφωνίας για κατάπαυση πυρός στο Νότιο Σουδάν επιβεβαιώνουν οι αναφορές από τις πρώτες κιόλας ώρες της εφαρμογής της: Λίγο μετά την εφαρμογή της συμφωνίας, στρατός και αντάρτες αλληλοκατηγορούνται για αθέτησή της.

Σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός κατέληξαν την Παρασκευή  ο πρόεδρος του νότιου Σουδάν, Σάλβ Κιρ και ο επικεφαλής των ανταρτών Ριέκ Μασχάρ. Η συμφωνία περιλαμβάνει άμεση εκεχειρία, σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης, νέο Σύνταγμα και εκλογές. Ήταν η πρώτη φορά που οι δύο άνδρες ήρθαν πρόσωπο με πρόσωπο μετά από το ξέσπασμα της βίας στα μέσα Δεκεμβρίου.

Οι πακιστανοί Ταλιμπάν ανακοίνωσαν κατάπαυση πυρός ενός μήνα, με στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών με την κυβέρνηση της χώρας.

Ξεκίνησε την Παρασκευή η απομάκρυνση αμάχων στη Χομς, μετά τη συμφωνία Συρίας και Ηνωμένων Εθνών να πραγματοποιηθεί κατάπαυση του πυρός -τριήμερη, σύμφωνα με τη Ρωσία- για ανθρωπιστικούς λόγους. Σήμερα αναμένεται να απομακρυνθούν 200 άτομα. Νωρίτερα, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Συρίας ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να συμμετάσχει στον δεύτερο γύρο συνομιλιών στην Γενεύη, ο οποίος πρόκειται να ξεκινήσει την ερχόμενη Δευτέρα.

Έκκληση για κατάπαυση του πυρός στη Συρία απευθύνει ο Οργανισμός για την Απαγόρευση Χημικών Όπλων (OPCW) προκειμένου να μπορέσει να εξουδετερώσει το συριακό χημικό οπλοστάσιο μέχρι τα μέσα του 2014. Ο επικεφαλής του οργανισμού Αχμέτ Ουζουμκου δήλωσε ότι το χρονοδιάγραμμα για την καταστροφή των χημικών όπλων είναι «εξαιρετικά σφιχτό», αλλά θα μπορούσε να επιτευχθεί το έργο αν γίνει κατάπαυση του πυρός.

Να αποσυρθούν από την Τουρκία χωρίς όπλα φέρεται, σύμφωνα με δημοσίευμα της Yeni Safak, να κάλεσε τους κούρδους αντάρτες ο φυλακισμένος Αμπντουλάχ Οτζαλάν, στο πλαίσιο των ειρηνευτικών διαβουλεύσεων με την Άγκυρα. Ο Οτζαλάν φέρεται να διαβίβασε το αίτημα μέσω της κουρδικής αντιπροσωπείας που τον επισκέπτεται στο Ιμραλί, την στιγμή όμως που οι αντάρτες ζητούν νομικές εγγυήσεις πως δεν θα δεχθούν επίθεση -κάτι που δεν δέχεται η Άγκυρα.

Μετά την έκκληση του φυλακισμένου Αμπντουλάχ Οτζαλάν, το κουρδικό PKK κήρυξε «επίσημη και ξεκάθαρη κατάπαυση πυρός» σε μία ιστορική καμπή για το κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα. Η ανακοίνωση του PKK, διά στόματος του «στρατιωτικού διοικητή» του, δεν αποτελεί μεν έκπληξη αλλά παραμένει σημαντική καθώς δείχνει πως οι ίδιοι οι αντάρτες προτίθενται να υποστηρίξουν την κίνηση του Οτζαλάν.

«Θετική εξέλιξη» χαρακτήρισε ο τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν το κάλεσμα του Αμπντουλάχ Οτζαλάν προς τους Κούρδους αυτονομιστές αντάρτες για κατάπαυση του πυρός και απόσυρση από το τουρκικό έδαφος, τονίζοντας όμως ότι αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι η έκταση στην οποία οι διακηρύξεις του ιστορικού ηγέτη του PKK θα εφαρμοστούν και θα εκτελεστούν.

Ο φυλακισμένος αρχηγός των κούρδων ανταρτών της Τουρκίας Αμπντουλάχ Οτζαλάν κάλεσε την Πέμπτη τους μαχητές του να σταματήσουν τις εχθροπραξίες και να αποσυρθούν από την Τουρκία, στο πλαίσιο της ειρηνευτικής διαδικασίας, η οποία προσφέρει τη μεγαλύτερη ελπίδα που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα, για να τερματισθεί η σύγκρουση που έχει στοιχίσει τη ζωή σε 40.000 ανθρώπους. Σε μια πρωτοφανή συγκέντρωση στο Ντιγιάρμπακιρ, 250.000 διαδήλωσαν επευφημώντας τον Οτζαλάν, ομιλίες του οποίου ακούγονταν από τα μεγάφωνα.

Ο Οτζαλάν θα κηρύξει κατάπαυση του πυρός τον επόμενο μήνα, αναφέρει δημοσίευμα τουρκικής εφημερίδας. Ωστόσο, ο ηγέτης του φιλοκουρδικού κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας (BDP) Σελαχατίν Ντεμιρτάς δήλωσε πως διανύουμε μια ιστορική περίοδο, ότι όλα εξαρτώνται από τις διαπραγματεύσεις του Οτζαλάν με την τουρκική κυβέρνηση και πως δεν πρέπει να δίνεται βάση στις πληροφορίες που διαρρέονται στις εφημερίδες, παρά μόνο στις επίσημες ανακοινώσεις.

Σε ισχύ μπήκε το πρωί της Παρασκευής η ολιγοήμερη κατάπαυση πυρός στην οποία συμφώνησαν Δαμασκός και ορισμένες ομάδες αντικαθεστωτικών για τη μουσουλμανική γιορτή του Έιντ αλ Άντχα, μετά τη διαμεσολάβηση του απεσταλμένου του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου Λακντάρ Μπραχίμι. Το μεν καθεστώς του Άσαντ προειδοποίησε ότι παραμένει έτοιμος να αντιδράσει, ο δε λεγόμενος «Ελεύθερος Συριακός Στρατός» ανέφερε ότι θα τηρήσει την εκεχειρία εάν γίνει σεβαστή από τον συριακό στρατό.

Σε κατάπαυση του πυρός από το πρωί της Παρασκευής ως και την Δευτέρα συμφώνησε ο συριακός στρατός -λόγω της μουσουλμανικής θρησκευτικής εορτής του Έιντ αλ Άντχα- μετά από αίτημα του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ, αν και ξεκαθαρίζει ότι επιφυλάσσεται να απαντήσει σε πυρά των ανταρτών. Θα τηρήσει την κατάπαυση ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός, άλλες ομάδες πάντως δεν συμμορφώνονται. Χαιρετίζουν την κατάπαυση ΟΗΕ και ΗΠΑ, επικρατεί όμως σκεπτικισμός (κυρίως από την Ουάσινγκτον) κατά πόσο η εκεχειρία θα τηρηθεί. Ήδη το βράδυ της Πέμπτης ο στρατός βομβάρδιζε συνοικία της Δαμασκού...

Οι αντάρτες FARC είναι έτοιμοι να συζητήσουν σε οποιοδήποτε σημείο των συνομιλιών του με την κυβέρνηση της Κολομβίας για κατάπαυση του πυρός, δηλώνουν μέλη του από τη Νορβηγία όπου άρχισαν την Πέμπτη ιστορικές συνομιλίες με την κυβέρνηση της χώρας. Ωστόσο δεν εγκαταλείπουν και το αίτημα για οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. «Ερχόμαστε με κλάδο ελαίας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αρχηγός της αντιπροσωπείας τους.

Οι Κολομβιανοί αντάρτες της (FARC) δήλωσαν ότι θα προτείνουν κατάπαυση του πυρός τον Οκτώβριο κατά την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών με την κυβέρνηση, με στόχο τον τερματισμό των συγκρούσεων που έχουν διαρκέσει πάνω από 40 χρόνια. Οι διαπραγματεύσεις, ανέφερε η FARC, θα αρχίσουν στις 8 Οκτωβρίου στη Νορβηγία, και στη συνέχεια θα μεταφερθούν στην Κούβα.

Προκαταρκτική συμφωνία για την ανάπτυξη των παρατηρητών του ΟΗΕ προς επιτήρηση της εφαρμογής της εκεχειρίας υπεγράφη την Πέμπτη ανάμεσα στη Συρία και τα Ηνωμένα Έθνη, με την ελπίδα ότι η κατάπαυση του πυρός θα γίνει σεβαστή από το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ. Εκπρόσωπος του μεσολαβητή Κόφι Ανάν υπογράμμισε τη σημασία της συμφωνίας που υπεγράφη, ωστόσο τόνισε ότι η διαδρομή προς την ομαλότητα είναι μακρά. Στο Παρίσι συνεδριάζουν οι υπουργοί Εξωτερικών των κρατών που αποτελούν την ομάδα «Φίλων της Συρίας».

Με την υποσημείωση ότι «θα απαντήσει, εφόσον προκληθεί», η συριακή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι τίθεται σε ισχύ από τις 6 το πρωί της Πέμπτης η κατάπαυση του πυρός. Αντίστοιχη προειδοποίηση έχουν απευθύνει και οι αντικαθεστωτικοί, ενώ ο επικεφαλής του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου, στο οποίο συμμετέχουν οι κυριότερες οργανώσεις της αντιπολίτευσης, κάλεσε τους πολίτες να διαδηλώσουν ειρηνικά.

Επιστολή με την οποία ανακοινώνει κατάπαυση του πυρός από τα ξημερώματα της Πέμπτης  απέστειλε η κυβέρνηση της Συρίας στον κοινό απεσταλμένο του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου Κόφι Ανάν. Σύμφωνα με την αρχική δέσμευση έναντι του σχεδίου Ανάν, τα στρατεύματα θα έπρεπε να είχαν ήδη αποχωρήσει αλλά οι πληροφορίες από τη χώρα δείχνουν ότι η σφαγή συνεχίζεται...

Διαβεβαιώσεις από την κυβέρνηση της Συρίας ότι θα σεβαστεί την κατάπαυση του πυρός έλαβε ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών και του Αραβικού Συνδέσμου, Κόφι Ανάν, όπως δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου από το Ιράν όπου βρίσκεται για συνομιλίες με αξιωματούχους. Εξέφρασε, μάλιστα, την ελπίδα ότι η κατάσταση θα αρχίσει να βελτιώνεται από αύριο, Πέμπτη. Την ίδια ώρα πυρά των συριακών δυνάμεων ασφαλείας έπληξαν καταυλισμό στην Τουρκία, όπου έχουν καταφύγει Σύροι πρόσφυγες, ενώ συνεχίστηκαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στην επαρχία Ντεραά.

Ανήσυχη αλλά και εξοργισμένη για τη συνέχιση της εμφύλιας σφαγής στη Συρία εμφανίζεται η διεθνής κοινότητα η οποία ήταν εξαρχής δύσπιστη απέναντι στις υποσχέσεις της Δαμασκού ότι θα αποσύρει τα στρατεύματά της από τις πόλεις και θα προχωρήσει σε κατάπαυση του πυρός. Τυπικά, σύμφωνα με την πρόταση Ανάν, οι δυνάμεις του συριακού στρατού θα αποσύρονταν ως την Τρίτη 10 Απριλίου από τα αστικά κέντρα όπου μήνες βομβάρδιζαν και δολοφονούσαν αμάχους. Αλλά οι τουλάχιστον 50 νεκροί της Τρίτης και οι 1.000 της τελευταίας εβδομάδα δίνουν μία πολύ διαφορετική εικόνα...

Περισσότεροι από 100 άνθρωποι, οι περισσότεροι άμαχοι, έχασαν τη ζωή τους το Σάββατο σε βιαιότητες σε ολόκληρη τη Συρία. Οι επιθέσεις σημειώθηκαν λίγες ημέρες πριν την κατάπαυση πυρός που έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει η Συρία. Εκατοντάδες νέοι πρόσφυγες πέρασαν σε ένα 24ωρο τα σύνορα με την Τουρκία.

Με προσοχή παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα τις εξελίξεις στη Συρία καθώς η κυβέρνηση αναφέρει ότι έχει αρχίσει να αποσύρεις τις δυνάμεις της από τις πόλεις πριν από την προθεσμία της 10ης Απριλίου. Επιμένει όμως ότι πρέπει να δει έργα και όχι απλώς δηλώσεις ενώ την ίδια ώρα οι μάχες στη Χομς, τη Ντεράα και την επαρχία Ιντλίμπ συνεχίζονται με δεκάδες θύματα.

Οι συριακές αρχές ενημέρωσαν τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου για τη Συρία, Κόφι Ανάν, ότι έχει ήδη αρχίσει η απόσυρση στρατευμάτων από τις περιοχές Ντεραά, Ιντλίμπ και Ζαμπαντάνι. Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι η κατάπαυση του πυρός θα εφαρμοστεί μέχρι τις 12 Απριλίου. Παρ' όλα αυτά οι βομβαρδισμοί σε ορισμένα μέρη της Συρίας συνεχίζονται ακάθεκτοι και εκατοντάδες πρόσφυγες πέρασαν σε μία ημέρα τα σύνορα με τη Συρία. Στη Δαμασκό την Πέμπτη απεσταλμένος του Κόφι Ανάν για συνομιλίες με αξιωματούχους.

Αμφιβολίες εκφράζουν οι ΗΠΑ για το αν η Συρία τήρησε την υπόσχεσή της για την εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου του διεθνούς απεσταλμένου Κόφι Ανάν, παρά τη δέσμευση της Δαμασκού να αρχίσει η εφαρμογή του αμέσως. Ωστόσο, πληροφορίες από τη Συρία αναφέρουν ότι τα στρατεύματα όχι μόνο δεν έχουν αρχίσει να φεύγουν αλλά γίνονται και νέες επιθέσεις κατά αμάχων.

Η Συρία αποδέχτηκε το σαφές χρονοδιάγραμμα που πρότεινε ο Κόφι Ανάν για πλήρη κατάπαυση του πυρός μέχρι τα μέσα Απριλίου ζητά όμως ταυτόχρονα την αποδοχή του σχεδίου και από την αντιπολίτευση. Ο Άναν προτείνει να δοθεί διορία μέχρι τις 10 Απριλίου για μερική υλοποίηση του σχεδίου, και πλήρη κατάπαυση πυρός δύο ημέρες μετά, αναφέροντας πως η Συρία είναι σύμφωνη με την ιδέα χρονοδιαγράμματος. Σε συνομιλίες με τη Δαμασκό ο Ερυθρός Σταυρός για πρόσβαση σε χώρους κράτησης, για πάνω από 10.000 νεκρούς από το ξεκίνημα της διαμάχης μιλούν οργανώσεις της αντιπολίτευσης.

Την άμεση εφαρμογή του σχεδίου κατάπαυσης του πυρός απαιτεί από το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών και του Αραβικού Συνδέσμου Κόφι Ανάν. «Το τέλος της διορίας είναι τώρα» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κόφι Ανάν από τη Γενεύη, υπογραμμίζοντας πως είναι επιτακτική η ανάγκη να σταματήσουν οι σφαγές και οι βιαιότητες. Παρά τις γενικόλογες διακηρύξεις Άσαντ ότι αποδέχεται το σχέδιο έξι σημείων του Κόφι Ανάν, η αιματοχυσία στη Συρία συνεχίζεται και η λίστα των θυμάτων της καταστολής αυξάνεται.