άγκυρα

Από το βήμα της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης έδωσε ο Ταγίπ Ερντογάν απάντηση στον Νικολά Σαρκοζί για το κάλεσμα που απηύθυνε την περασμένη εβδομάδα από το Ερεβάν στην Άγκυρα να αποδεχθεί τις μαύρες σελίδες της ιστορίας της και να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων. «Στην πολιτική πάνω απ' όλα είναι απαραίτητη η εντιμότητα» δήλωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός, κατηγορώντας τον Σαρκοζί για «διπλή, τριπλή, πενταπλή γλώσσα» και προεκλογικά... τεχνάσματα μπροστά στις κάλπες που στήνονται το 2012 στη Γαλλία.

Έκπληξη προκάλεσε στην Αγκυρα η απόφαση του Ρεμπουπλικανικού Τουρκικού Κόμματος του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ να καταψηφίσει τη λεγόμενη συμφωνία οριοθέτησης «υφαλοκρηπίδας» μεταξύ Τουρκίας και τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Ο Τούρκος υπουργός αρμόδιος για θέματα ΕΕ, Εγκεμέν Μπαγίς, κάλεσε το κόμμα του Ταλάτ να αναθεωρήσει την απόφασή του. Πάντως και η τουρκοκυπριακή ηγεσία δηλώνει πως η «συμφωνία» με την Τουρκία αφορά μόνο σεισμικές έρευνες και πως αν η Λευκωσία βρει πετρέλαιο, τότε θα συμμετάσχουν και οι Τουρκοκύπριοι.

Στον δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων για έρευνα και εξόρυξη φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας εισέρχεται και η Ρωσία. Σύμφωνα με πληροφορίες, ρωσικές εταιρείες άρχισαν να δείχνουν έντονο ενδιαφέρον. Είναι πιθανό μάλιστα να επιδιωχθεί μία συμφωνία συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου σε κυβερνητικό επίπεδο. Όπως υποστηρίζουν οικονομικοί αναλυτές, αυτό δεν φαίνεται να είναι άσχετο με την επίσημη συμφωνία για σύναψη δανείου 2,5 δισ. ευρώ από τη Ρωσία.

Για «συνυπαιτιότητα» της Ευρώπης στο αδιέξοδο του Κυπριακό έκανε λόγο ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ εν όψει της κυπριακής προεδρίας της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2012, λέγοντας πως η ΕΕ «θα ευθύνεται για το ξεκίνημα μίας διαδικασίας που θα κάνει εντελώς αδύνατη την ένωση στο νησί». Ο Αμπντ.Γκιουλ τόνισε μάλιστα ότι «όλοι θα αναγκαστούν αργά ή γρήγορα» να δεχθούν τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας, σημειώνοντας επίσης πως «κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλλει πως η Τουρκία θα πάρει όλα τα μέτρα για να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα στην ανατολική Μεσόγειο».

Τουλάχιστον έξι Τούρκοι στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους και άλλοι 10 τραυματίστηκαν σε επίθεση σε φυλάκιο στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, την οποίας οι αρχές αποδίδουν σε Κούρδους αυτονομιστές. Την επίθεση ακολούθησε συμπλοκή, στην οποία σκοτώθηκαν τρεις αντάρτες.

Τρία τουρκικά υποβρύχια κατευθύνονται προς την Ανατολική Μεσόγειο, όπου η Αγκυρα συντηρεί το κλίμα έντασης αντιδρώντας στις έρευνες της Κυπριακής Δημοκρατίας στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Την είδηση μετέδωσε η τουρκικής εφημερίδα Hurriyet.

Την ευθύνη για τη βομβιστική επίθεση στο κέντρο της Άγκυρας ανέλαβε η ένοπλη οργάνωση Γεράκια για την Ελευθερία του Κουρδιστάν (ΤΑΚ), η οποία έχει υπογράψει τις πλέον αιματηρές επιθέσεις στην Τουρκία και πιστεύεται ότι έχει στενές σχέσεις με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK). Σε μήνυμα που εστάλη στο φιλοκουρδικό πρακτορείο Firat, η οργάνωση απειλεί με συνέχιση των επιθέσεων, λέγοντας ότι το χτύπημα στην τουρκική πρωτεύουσα «ήταν μόνο η αρχή».

Η Τουρκία εξακολουθεί να διατηρεί υψηλά τους τόνους για το θέμα των κυπριακών γεωτρήσεων καθώς, παρά το ότι ο Ταγίπ Ερντογάν απέκλεισε προς το παρόν τη χρήση στρατιωτικής βίας στην Ανατολική Μεσόγειο, ετοιμάζεται να ορίσει την υφαλοκρηπίδα με το κατοχικό καθεστώς στην Κύπρο ώστε να αρχίσουν έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Συνάντηση με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε ο Αμερικανός πρόεδρος στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Ο Μπαράκ Ομπάμα ενθάρρυνε την Άγκυρα να προσπαθήσει για την αποκλιμάκωση της έντασης που έχει δημιουργηθεί με το Ισραήλ. Στο επίκεντρο των συνομιλιών βρέθηκε, επίσης, η Συρία και η Μέση Ανατολή.

Τρεις νεκροί και 15 τραυματίες είναι ο απολογισμός της ισχυρής έκρηξης βόμβας που συντάραξε το πρωί της Τρίτης την εμπορική συνοικία Κιζιλάι στην «καρδιά» της τουρκικής πρωτεύουσας. Η ανατίναξη σταθμευμένου οχήματος πυροδότησε αλυσιδωτές εκρήξεις σε παρακείμενα αυτοκίνητα, σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από κυβερνητικά κτίρια, περιλαμβανομένου του πρωθυπουργικού γραφείου. Για πιθανή τρομοκρατική επίθεση με πρόθεση να προκληθούν όσο το δυνατόν περισσότερα θύματα κάνει λόγο ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών.

Η Τουρκία ζήτησε τη Δευτέρα από την κυπριακή κυβέρνηση να διακόψει αμέσως τις έρευνές της για φυσικό αέριο ανοικτά της Κύπρου, απειλώντας να διεξάγει δικές της έρευνες στην περιοχή υπό την προστασία πολεμικών σκαφών. Ο ίδιος ο Ερντογάν δήλωσε ότι οι τουρκικές έρευνες θα προχωρήσουν «πιθανότατα εντός της εβδομάδας».

Την έντονη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών, αλλά και της Νέας Δημοκρατίας, προκάλεσε η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ με την οποία έκανε γνωστό ότι η Αγκυρα προτίθεται να συνάψει «συμφωνία» οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας με τα Κατεχόμενα. Κλιμακώνοντας τις προκλήσεις, η Αγκυρα ανακοίνωσε έρευνες από νορβηγικό πλοίο σε περιοχή που επικαλύπτει και την ελληνική υφαλοκρηπίδα, νότια του Καστελόριζου.

Με υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας μεταξύ της Τουρκίας και των κατεχόμενων της Κύπρου απειλεί η Άγκυρα στην περίπτωση που ξεκινήσουν οι έρευνες της Κυπριακής Δημοκρατίας για πετρέλαιο στην Ανατολική Μεσόγειο. Την ίδια στιγμή, ο Ταγίπ Ερντογάν επαναλαμβάνει τις απειλές προς το Ισραήλ, λέγοντας ότι «δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει στην Ανατολική Μεσόγειο και τα τουρκικά πολεμικά πλοία μπορούν να καταπλεύσουν εκεί ανά πάσα στιγμή».

Η Αγκυρα κατέληξε σε συμφωνία με την Ουάσινγκτον για τη συμμετοχή της στην αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα. Το σχετικό πρωτόκολλο προβλέπει την εγκατάσταση βάσης ραντάρ στην περιοχή Κιουρέτζικ κοντά στην επαρχία  Μαλάτεια της ανατολικής Τουρκίας.

Παρά τις προειδοποιήσεις και τις απειλές της Άγκυρας, καθησυχαστικό εμφανίστηκε το Ισραήλ για την κρίση στις σχέσεις των δύο χωρών. «Ό,τι έγινε, έγινε» δήλωσε ο υπουργός Άμυνας, Εχούντ Μπαράκ, λέγοντας ότι η ένταση θα αποκλιμακωθεί.

Προσπάθειες να αποκλιμακωθεί η ένταση που έχει ξεσπάσει στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ κάνει η Ουάσινγκτον. Η Χίλαρι Κλίντον βρίσκεται σε επαφή και με τις δύο πλευρές (καθώς και με τον Μαχμούντ Αμπάς), καθώς οι ΗΠΑ φοβούνται ότι η ένταση αυτή θα επηρεάσει και το παλαιστινιακό ζήτημα, σε μια περίοδο που οι Παλαιστίνιοι ετοιμάζονται να φέρουν το ζήτημα ενός ανεξάρτητου κράτους ενώπιον του ΟΗΕ. Εν τω μεταξύ, η Άγκυρα απειλεί το Ισραήλ με νέες κυρώσεις, ενώ ο Τούρκος πρωθυπουργός θα μεταβεί στην Αίγυπτο (σε αναζήτηση νέου συμμάχου;) και ενδεχομένως και στη Γάζα, την ώρα που πολλοί μιλούν για το «τέλος» των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας.

«Σοβαρότατο προβληματισμό για τις συνέπειες της τουρκικής συμπεριφοράς στη σταθερότητα της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου» εγείρουν οι προκλητικές δηλώσεις του επικεφαλής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας Εγκεμέν Μπαγίς, δηλώνει ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Γρ.Δελαβέκουρας, καλώντας την Άγκυρα «να συμπεριφερθεί με μεγαλύτερη υπευθυνότητα και με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο». Εντελώς απαράδεκτες χαρακτήρισε η Λευκωσία τις απειλές της Τουρκίας αναφορικά με τις έρευνες της Κυπριακής Δημοκρατίας για υδρογονάνθρακες στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.

Το αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοίνωσε πως ΝΑΤΟϊκό ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης θα λειτουργεί στο τουρκικό έδαφος πριν από την πρωτοχρονιά του 2012 και διευκρίνισε ότι το ραντάρ θα είναι συνδεδεμένο με εκτοξευτήρες βαλλιστικών πυραύλων που φέρουν συμμαχικά πολεμικά πλοία που πλέουν στη Μεσόγειο. Η αμερικανική ανακοίνωση συμπίπτει χρονικά με τουρκική επίσημη ανακοίνωση, ότι η κυβέρνηση στην Άγκυρα «συμφωνεί πλήρως» με την ανάπτυξη στοιχείων του αμερικανικού αντιπυραυλικού συστήματος στο έδαφός της Τουρκίας.

Τον Ισραηλινό πρέσβη αποφάσισε να απελάσει η Τουρκία, εξαιτίας της άρνησης του Ισραήλ να απολογηθεί για την επίθεση το 2010 στον διεθνή στολίσκο με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας που στοίχισε τη ζωή σε εννέα Τούρκους ακτιβιστές. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι οι διπλωματικές σχέσεις των δύο κρατών υποβαθμίζονται σε επίπεδο δεύτερου γραμματέα και ότι αναστέλλεται η στρατιωτική συνεργασία της Άγκυρας με το Ισραήλ. «Θέλουμε να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας» λέει το Ισραήλ, επαναλαμβάνοντας ότι δεν πρόκειται να απολογηθεί. Η κίνηση έρχεται μετά τη δημοσιοποίηση έκθεσης του ΟΗΕ που χαρακτηρίζει «υπερβολική και παράλογη» την επιχείρηση του Ισραήλ κατά του στολίσκου.

Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών υποστηρίζει το δικαίωμα όλων των χωρών, άρα και της Κύπρου, να εξασφαλίζουν την προμήθεια ενέργειας, ανακοίνωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, παίρνοντας θέση στην υπόθεση της ΑΟΖ για την οποία διατυπώνονται πλέον ανοικτά απειλές της Άγκυρας κατά της Λευκωσίας.

Ένταση των αεροπορικών επιθέσεων σε θέσεις του κουρδικού ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ προαναγγέλει η Άγκυρα, επιβεβαιώνοντας ότι η τουρκική αεροπορία έπληξε ήδη το περασμένο 24ωρο περίπου 60 θέσεις αυτονομιστών πέραν των συνόρων και λέγοντας ότι θα συνεχίσει τις επιχειρήσεις μέχρι το κίνημα να «καταστεί ανενεργό». Οι επιδρομές ακολουθούν την κλιμάκωση των επιθέσεων σε στρατιωτικούς στόχους στη νοτιοανατολοτική Τουρκία τον περασμένο μήνα, ενώ μόλις την προηγούμενη ημέρα τη ζωή τους είχαν χάσει επτά στρατιώτες από βομβιστική επίθεση σε οχηματοπομπή.

Με νέες επιθέσεις κατά αμάχων που άφησαν δεκάδες νεκρούς απαντά το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ στη Συρία στην εντεινόμενη πίεση από το εσωτερικό για παραίτησή του. Συνεχίζονται την ίδια ώρα χωρίς αποτέλεσμα οι προσπάθειες για μία εξεύρεση διπλωματικής λύσης, δεν πρόκειται να τερματιστούν οι ενέργειες κατά των «τρομοκρατικών ομάδων» είπε ο Άσαντ στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών που τον επισκέφτηκε στη Δαμασκό. Η Άγκυρα θα συνεχίσει τις επαφές της «με όλα τα τμήματα» της συριακής κοινωνίας, λέει η Τουρκία, η οποία προσβλέπει σε μία «ειρηνική μετάβαση προς μία κατάσταση στην οποία οι Σύριοι θα καθορίζουν οι ίδιοι το μέλλον τους».

Πίσω στην Τουρκία βρίσκεται την Πέμπτη η Σφίγγα της Χατούσα, ένα άγαλμα των Χετταίων, ηλικίας 3.300 ετών, το οποίο είχε μεταφερθεί στη Γερμανία για αποκατάσταση το 1915 αλλά δεν είχε επιστραφεί μέχρι σήμερα.

Το τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο με απόφασή του διατηρεί την απαγόρευση χρήσης που έχει επιβληθεί από το 1934 στους μειονοτικούς Τούρκους πολίτες να χρησιμοποιούν επώνυμα στη μητρική τους γλώσσα.

Πληροφορίες για τη σύλληψη 15 ύποπτων μελών της Αλ Κάιντα που φέρεται να σχεδίαζαν επίθεση στην αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα μετέδωσε την Τετάρτη το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu. Το υπουργείο Εσωτερικών επιβεβαίωσε τη σύλληψη των φερόμενων ως μελών της Αλ Κάιντα, αλλά δεν έδωσε κανένα περαιτέρω στοιχείο για την υπόθεση. Η πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών δήλωσε ότι δεν έχει ενημέρωση για τις συλλήψεις ή τη φερόμενη συνωμοσία.