συρία

Ένοπλοι της μετριοπαθούς αντιπολίτευσης στη Συρία και ένοπλοι των ακραίων ισλαμιστικών ομάδων που επίσης πολεμούν εναντίον του Άσαντ έφτασαν σε συμφωνία για «εκεχειρία» στο Αζάζ, πόλη στη βόρεια Συρία, τον έλεγχο της οποίας έχει χάσει το καθεστώς. Η πόλη είχε αρχικά καταληφθεί από τους μετριοπαθείς, αλλά την Τετάρτη επιτέθηκαν οι ισλαμιστές.

Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Συρίας Καντρί Τζαμίλ δηλώνει σε βρετανική εφημερίδα πως στην παρούσα φάση καμία από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές στη συριακή σύρραξη δεν μπορεί να επικρατήσει: «Το μηδενικό άθροισμα δυνάμεων δεν θα αλλάξει για το επόμενο διάστημα» υποστηρίζει, λέγοντας πως ο Άσαντ προτίθεται να προτείνει παύση πυρός στην ειρηνευτική διάσκεψη στη Γενεύη (η οποία είναι προς το παρόν ακόμη στα χαρτιά). Η αντιπολίτευση έχει αρνηθεί να πάρει μέρος σε διάσκεψη εάν δεν αποχωρήσει ο Άσαντ.

Η Γαλλία άφησε να εννοηθεί, για πρώτη φορά, πως είναι πρόθυμη να ενισχύσει με οπλισμό τους μετριοπαθείς σύρους αντικαθεστωτικούς σε ένα «ελεγχόμενο πλαίσιο», την ώρα που οι συζητήσεις στα Ηνωμένα Έθνη για το ψήφισμα επί του συριακού χημικού οπλοστασίου συνεχίζονται. Αισιόδοξη η Ρωσία πως η συμφωνία Κέρι-Λαβρόφ θα γίνει πράξη, αποφάσεις χωρίς καθυστέρηση ζητούν οι ΗΠΑ.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι καλεί το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να προετοιμαστεί για να εγκρίνει την επόμενη εβδομάδα απόφαση που να δεσμεύει το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ να εφαρμόσει την ρωσοαμερικανική συμφωνία για την παράδοση και καταστροφή του συριακού χημικού οπλοστασίου.

Στα χέρια της ρωσικής διπλωματίας βρίσκονται συριακές αποδείξεις ότι τα χημικά τα έριξαν οι αντάρτες, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Ριμπιάκοφ. Η Μόσχα δηλώνει ότι θα παρουσιάσει τα στοιχεία που έλαβε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Την ίδια ώρα, οι επιθεωρητές του ΟΗΕ δηλώνουν ότι θα επιστρέψουν στη Συρία για να συνεχίσουν τις έρευνες, ενώ στην έδρα του ΟΗΕ οι «ζυμώσεις» για το ψήφισμα συνεχίζονται.  

Με πρώτο βήμα τον έλεγχο του συριακού χημικού οπλοστασίου, ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υπογράμμισε τη θέση του ότι δεν μπορεί να υπάρξει έξοδος από τον εμφύλιο στη Συρία χωρίς αποχώρηση του Μπασάρ αλ Άσαντ. Η διπλωματική μάχη για το Συριακό συνεχίζεται στον ΟΗΕ, καθώς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας συζητούν για το ψήφισμα που θα καλεί τη Δαμασκό σε παράδοση του χημικού της οπλοστασίου -με άγνωστο το πότε θα γίνει ψηφοφορία και το πώς θα επηρεάσει την τελική απόφαση η αντίθεση της Ρωσίας σε «ρήτρα» για στρατιωτική δράση.

Το προσχέδιο ψηφίσματος που συνέταξαν ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία για τα χημικά όπλα της Συρίας θα συζητηθεί την Τρίτη σε συνάντηση που θα έχουν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (εκτός από τις τρεις προαναφερθείσες χώρες, η Κίνα και η Ρωσία). Η Μόσχα επιμένει ότι μία νέα απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν θα πρέπει να επιτρέπει τη χρήση βίας, ενώ ΗΠΑ και Γαλλία επιμένουν ότι το ενδεχόμενο δεν θα πρέπει να αποκλειστεί.

Διμερή αμυντικά θέματα Ελλάδας-Ρωσίας καθώς και θέματα ασφάλειας, σταθερότητας, συνεργασίας, που απασχολούν την ευρύτερη περιοχή, με έμφαση στη Συρία, συζητήθηκαν στη συνάντηση που είχε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Δ. Αβραμόπουλος με την πρόεδρο της Ανω Βουλής της Ρωσίας Βαλεντίνα Ματβιένκο.

Επιμένει η Ουάσινγκτον πως το πόρισμα του ΟΗΕ «ενοχοποιεί» τον Άσαντ για την επίθεση με το συριακό χημικό οπλοστάσιο, απορρίπτει τα «βιαστικά συμπεράσματα» η Μόσχα: Η έκθεση των επιθεωρητών επιβεβαιώνει πως στον εμφύλιο έχουν χρησιμοποιηθεί χημικά όπλα αφήνοντας όμως ανοικτό, όπως αναμενόταν, ποιος την εξαπέλυσε και έτσι αφήνει το πεδίο ελεύθερο, επίσης όπως αναμενόταν, για να ξεκινήσει νέα διπλωματική μάχη για την ερμηνεία της.

«Ισχυρές ενδείξεις» ότι έγινε χρήση σαρίν στην επίθεση του Αυγούστου στη Συρία προκύπτουν και από το πόρισμα του ΟΗΕ, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας. Ωστόσο, το πόρισμα δεν δείχνει τον ένοχο της επίθεσης.

Μέτωπο για σκληρή στάση απέναντι στην Συρία συγκροτούν στον ΟΗΕ ΗΠΑ, Γαλλία και Βρετανία, επιδιώκοντας «ισχυρό και ρωμαλέο», όπως ανέφερε το Παρίσι, ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ, Γαλλίας και Βρετανίας συμφώνησαν, μετά την τριμερή συνάντηση στη γαλλική πρωτεύουσα, να επιδιώξουν ψήφισμα που θα θέτει λεπτομερές και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την παράδοση του συριακού χημικού οπλοστασίου.

Την έκθεση της ομάδας Σελστρομ μετά την αυτοψία στη Συρία για τις καταγγελίες χρήσης του χημικού οπλοστασίου παρέλαβε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-Μουν. Τα Ηνωμένα Έθνη θα ενημερώσουν αρχικά σε κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση το Συμβούλιο Ασφαλείας και αργότερα τη Γενική Συνέλευση. Το πόρισμα αναμένεται να επιβεβαιώνει τη χρήση χημικών, αλλά όχι να δείχνει -τουλάχιστον ευθέως- ποια από τις δύο πλευρές ευθύνεται.

Σύρος υπουργός δήλωσε ότι η αμερικανορωσική συμφωνία για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας αποτρέπει τον πόλεμο. Ο υπουργός συμφιλίωσης ευχαρίστησε τη Μόσχα για τη συνδρομή της.

Το Ισραήλ επισκέπτεται την Κυριακή ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, μετά τη συμφωνία με τον ρώσο ομόλογό του για το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας. Ο Τζον Κέρι συναντάται με τον ισραηλινό πρωθυπουργό και στο επίκεντρο της συνάντησης βρίσκονται οι εξελίξεις στη Συρία. Επιφυλακτικός ο Νετανιάχου για τη συμφωνία, δηλώνει ότι θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.

Η φιλόδοξη συμφωνία στη Γενεύη, μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας για το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας, ανοίγει το δρόμο για εντατικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες θα πρέπει να οδηγήσουν σε ένα ψήφισμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, το οποίο σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Δαμασκού δεν θα αποκλείει την ανάληψη δράσης. Χαιρετίζει η Δαμασκός τη «νίκη» της συμφωνίας για τα χημικά που «αποτρέπει τον πόλεμο», απορρίπτει ο Ομπάμα τη θέση της Ρωσίας πως οι αντικαθεστωτικοί έριξαν τα χημικά.

Την ικανοποίησή του για τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν Κέρι και Λαβρόφ σχετικά με τα χημικά όπλα της Συρίας εξέφρασε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας του παραμένουν σε επιφυλακή, «σε περίπτωση αποτυχίας της διπλωματίας».

Εφόσον το καθεστώς Άσαντ παραδώσει για καταστροφή το χημικό του οπλοστάσιο, οι ΗΠΑ θα υπαναχωρήσουν από την απαίτησή τους να υπάρχει η απειλή της στρατιωτικής δράσης στο τελικό ψήφισμα του ΟΗΕ για τη Συρία, ανακοίνωσαν το Σάββατο αμερικανοί αξιωματούχοι που διατηρούν την ανωνυμία τους.

Εν αναμονή της έκθεσης των επιθεωρητών του ΟΗΕ για την επίθεση της 21ης Αυγούστου στη Συρία βρίσκεται η διεθνής κοινότητα. Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού δήλωσε ότι η έκθεση θα επιβεβαιώνει πιθανότατα τη χρήση χημικών όπλων. Παράλληλα, τόνισε ότι ο σύρος πρόεδρος έχει διαπράξει πολλά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Δεν είπε, πάντως, εάν το συριακό καθεστώς ευθύνεται για την επίθεση με τα χημικά.

Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι θα επισκεφθεί την Κυριακή την Ιερουσαλήμ, όπου θα έχει συνομιλίες με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Στην ατζέντα των συνομιλιών θα βρεθούν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστίνιους και η κρίση στη Συρία.

Συνέχιση των συνομιλιών για το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας και νέα συνάντηση στο τέλος του μήνα, στη Νέα Υόρκη, συμφώνησαν ΗΠΑ και Ρωσία στις συνομιλίες Κέρι και Λαβρόφ στη Γενεύη. Στόχος των νέων συνομιλιών θα είναι η επανέναρξη της προσπάθειας για τη διενέργεια Διάσκεψης για τη Συρία· ο ρώσος ΥΠΕΞ καλωσόρισε την «κατανόηση από την Ουάσινγκτον της σημασίας του να προχωρήσει η διπλωματία» ενώ ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Λακντάρ Μπραχίμι, χαρακτήρισε προϋπόθεση για τη Διάσκεψη τις κινήσεις της Δαμασκού για αδρανοποίηση του χημικού οπλοστασίου.

Την απόφαση της Συρίας να παραχωρήσει τον έλεγχο του χημικού της οπλοστασίου, επιβεβαίωσε ο Μπασάρ Αλ Άσαντ, σε συνέντευξή του στη ρωσική τηλεόραση, λέγοντας ότι αυτό θα συμβεί υπό τον όρο να σταματήσει η Ουάσινγκτον να βοηθά τους σύρους αντάρτες και να απειλεί με στρατιωτική δράση τη Δαμασκό. Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι έλαβε την αίτηση της Δαμασκού για συμμετοχή στην Σύμβαση απαγόρευσης χημικών όπλων.

Την ώρα που το άρθρο του Βλαντιμίρ Πούτιν σε αμερικανική εφημερίδα προκαλεί πλήθος αντιδράσεων στις ΗΠΑ, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, συναντάται στη Γενεύη με τον Ρώσο ομόλογό του, σε μια προσπάθεια να ελέγξει τη σοβαρότητα της πρότασης της Μόσχας να τεθεί υπό διεθνή έλεγχο το συριακό χημικό οπλοστάσιο. «Αυτό δεν είναι παιχνίδι» προειδοποίησε ο Κέρι τον Άσαντ πριν από τις συνομιλίες που αναμένεται να διαρκέσουν τουλάχιστον δύο ημέρες. Εν τω μεταξύ, ποικίλες αντιδράσεις προκαλούν στις ΗΠΑ τα σχόλια του Βλαντιμίρ Πούτιν σε αμερικανική εφημερίδα.

Το πόρισμα της ομάδας των επιθεωρητών του ΟΗΕ που πραγματοποίησε αυτοψία στη Συρία για να εξετάσει εάν τελέστηκαν επιθέσεις με χημικά όπλα πιθανότατα δεν θα επιρρίπτει ανοικτά την ευθύνη σε κάποια από τις δύο πλευρές, αλλά διπλωμάτες υποστηρίζουν πως μπορεί να «υπονοεί» ποιος βρίσκεται από πίσω. Η μάχη για την ερμηνεία της έκθεσης σχεδόν σίγουρα θα προστεθεί στη σύγκρουση ΗΠΑ και Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη γύρω από το Συριακό.

Στρατιωτικό χτύπημα στη Συρία θα επιφέρει αποσταθεροποίηση σε ολόκληρη την περιοχή και θα ενισχύει τους ισλαμιστές τρομοκράτες, προειδοποιεί ο ρώσος πρόεδρος σε σπάνιο άρθρο γνώμης του σε αμερικανική εφημερίδα. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν κατηγορεί τους αντικαθεστωτικούς για τη χρήση χημικών όπλων, λέγοντας ανοικτά πως επρόκειτο για προβοκάτσια. Σύσκεψη των πέντε «μεγάλων» του ΟΗΕ στα γραφεία της ρωσικής αποστολής στα Ηνωμένα Έθνη, συνάντηση Κέρι και Λαβρόφ στη Γενεύη, ενώ όλοι τελούν εν αναμονή του πορίσματος των επιθεωρητών για τα χημικά όπλα.

Η Ρωσία παρέδωσε στις ΗΠΑ το σχέδιό της για τον έλεγχο των χημικών όπλων της Συρίας από τη διεθνή κοινότητα, μεταδίδουν ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Η Ουάσινγκτον έχει αποφασίσει την αναβολή της ψηφοφορίας για στρατιωτικό πλήγμα στη Συρία, μέχρι να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν προοπτικές να διασφαλιστεί η συμμόρφωση της Δαμασκού. Το ρωσικό σχέδιο θα συζητηθεί την Πέμπτη στη Γενεύη. Σκληρές αναμένεται να είναι οι διαπραγματεύσεις στον ΟΗΕ για την υιοθέτηση πρότασης ψηφίσματος.