ομόλογα

Η επαναγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά, όπου οι ελληνικοί τίτλοι διαπραγματεύονται με έκπτωση 50% σε σχέση με την ονομαστικής τους αξίας, καθώς και η ανταλλαγή ομολόγων με νέους τίτλους μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, μικρότερου επιτοκίου και ενδεχομένως μικρότερης αξίας («κούρεμα») είναι τα δύο κυριότερα σενάρια που εξετάζουν για την ρύθμιση του ελληνικού χρέους, ενώ είναι πολύ πιθανό η συμφωνία να περιλαμβάνει έναν συνδυασμό αυτών των δύο επιλογών. Ρόλο-«κλειδί» θα έχει ο προσωρινός μηχανισμός ευρω-στήριξης (EFSF), ενώ κρίσιμη θα είναι και η στάση που θα ακολουθήσει η ΕΚΤ. 

Στην πιο δραματική φάση της εισέρχεται η ελληνική κρίση χρέους, εν όψει της κρίσιμης έκτακτης Συνόδου Κορυφής που συγκάλεσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι. Οι γενικές αρχές των αποφάσεων της προσεχούς Πέμπτης αρχίζουν να διαφαίνονται στον ορίζοντα μετά την άτυπη συμφωνία που επετεύχθη ανάμεσα στην Άνγκελα Μέρκελ και στον Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Βήματος της Κυριακής, η λύση θα συνδυάζει τη συμμετοχή των ιδιωτών δανειστών με την επαναγορά ομολόγων.

Το «πράσινο φως» της Γερουσίας πήρε το πακέτο λιτότητας της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι, το οποίο προβλέπει μέτρα ύψους 47 δισ. ευρώ, ώστε η Ιταλία να ισοσκελίσει σχεδόν τον προϋπολογισμό της το 2014, μειώνοντας το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 0,2% του ΑΕΠ από το 4,6% που ήταν το 2010.

Το ελληνικό κρατικό χρέος θα σκαρφαλώσει στο 161% του ΑΕΠ το 2012 και θα υποχωρήσει στη συνέχεια, μόνο εφόσον η Ελλάδα προωθήσει αποτελεσματικά το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, σύμφωνα με όσα προβλέπει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο μηνιαίο δελτίο Ιουλίου.

Ξεπέρασαν την Τρίτη το 9% οι αποδόσεις του πενταετούς κυπριακού ομολόγου, αποτυπώνοντας τις ανησυχίες για τις οικονομικές συνέπειες της έκρηξης στο Μαρί. Το τελευταίο διήμερο οι αποδόσεις του κυπριακού πενταετούς ομολόγου αναρριχήθηκαν κατά 50 μονάδες βάσης, εν μέσω των ευρύτερων ανησυχιών που υπάρχουν για μετάσταση της κρίσης χρέους. Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων αυξήθηκαν την Τρίτη φθάνοντας το 8,10% έναντι 8,03% τη Δευτέρα.

Σε νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ιρλανδίας κατά μία βαθμίδα προχώρησε ο οίκος Moody's. Τα ομόλογα της χώρας αξιολογούνται πλέον με Ba1 από Baa3, εντάσσονται δηλαδή στην κατηγορία των «σκουπιδιών» (junk). Επιπλέον, η Moody's διατηρεί αρνητικές τις προοπτικές αξιολόγησης του χρέους της χώρας, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας υποβάθμισης.

Περιορίζονται οι απώλειες στο ελληνικό χρηματιστήριο και τις άλλες ευρωπαϊκές αγορές μετά τις πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας ότι θα συγκληθεί έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ για την κρίση χρέους, καθώς οι έντονες πιέσεις από τις αγορές πιέζουν ασφυκτικά τις χώρες της Ευρωζώνης και δεν αφήνουν περιθώρια για αναβολή των ουσιαστικών αποφάσεων για τον Σεπτέμβριο. Φήμες για αγορές ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα είναι «δύσκολη, αλλά εφικτή» για την Ελλάδα, εκτιμά ο διευθύνων σύμβουλος της γερμανικής τράπεζας Commerzbank, Μάρτιν Μπλέσινγκ, ο οποίος προτείνει την μετακύλιση του ελληνικού χρέους σε νέα 30ετή ομόλογα με «κούρεμα» 30% και επιτόκιο 3,5%.

Η γερμανική κυβέρνηση συμφώνησε με τους ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη να εγκριθεί γρήγορα ένα δεύτερο πακέτο στήριξης, δηλώνει η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ενώ από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε δηλώνει ότι «τώρα, γρήγορα, αλλά χωρίς αδικαιολόγητη βιασύνη, θα διαπραγματευτούμε ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα».

Σε νέα ιστορικά υψηλά επίπεδα ανέρχονται τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στις χώρες της ευρω-περιφέρειας, καθώς εντείνονται οι ανησυχίες στις αγορές για την επέκταση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη. Πάνω από το 31% (!) «πέταξε» η απόδοση του ελληνικού 2ετούς ομολόγου.

Ενώ συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις για τη συμμετοχή των ιδιωτών στο νέο πακέτο στήριξης, όπου πλέον συζητείται ακόμα και το ενδεχόμενο μείωσης του χρέους, συναντώνται την Δευτέρα στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup πριν τις θερινές διακοπές. Επί τάπητος θα τεθούν οι βασικοί άξονες της νέας βοήθειας, ωστόσο οι οριστικές αποφάσεις αναμένονται τον Σεπτέμβριο. Μείωση επιτοκίων για τα δάνεια προς την Ελλάδα ζητεί ο Σουηδός υπουργός Οικονομικών.

Σε νέο αδιέξοδο και σε αδυναμία παράδοσης ιατροτεχνολογικών υλικών οδηγούνται οι προμηθευτές Υγείας των στρατιωτικών νοσοκομείων λόγω της επικείμενης ρύθμισης των χρεών των νοσοκομείων, από το Υπουργείο Οικονομικών, με ομόλογα μηδενικής απόδοσης του Ελληνικού Δημοσίου.

Αδυναμία παράδοσης ιατροτεχνολογικών υλικών δηλώνουν οι προμηθευτές υγείας των στρατιωτικών νοσοκομείων, λόγω της επικείμενης ρύθμισης των χρεών των νοσοκομείων από το υπουργείο Οικονομικών με ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου.

Η επαναγορά ομολόγων έχει τεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων των τραπεζιτών, των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της ΕΚΤ για την εθελοντική μετακύλιση του ελληνικού χρέους, ωστόσο ακόμα δεν υπάρχει συμφωνία πάνω σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο για τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας. Οι βασικές γραμμές του σχεδίου θα συζητηθούν στο Eurogroup της 11ης Ιουλίου, ωστόσο δεν αναμένονται οριστικές αποφάσεις, την ίδια ώρα που οι κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Ολλανδίας δείχνουν να συμβιβάζονται με την ιδέα μίας προσωρινής «επιλεκτικής χρεοκοπίας».

Κατά μίας συμφωνίας για το ελληνικό χρέος που ενδεχομένως οδηγήσει στην υποβάθμιση της χώρας σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας» ή προκαλέσει «πιστωτικό γεγονός», τάχθηκε την Πέμπτη ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ, σε μία περίοδο που ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όπως η γερμανική και η ολλανδική, δείχνουν να αποδέχονται αυτό το ρίσκο, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή των ιδιωτών στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας. Ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα έχει και η απόφαση που έλαβε η ΕΚΤ για την Πορτογαλία, ενώ ο κ. Τρισέ επανέλαβε ότι προέχει η δημοσιονομική πειθαρχία και η προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανέστειλε την Πέμπτη την ισχύ του κανόνα της «ελάχιστης πιστοληπτικής αξιολόγησης», ώστε να συνεχίσει να αποδέχεται τα πορτογαλικά κρατικά ομόλογα ως ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες της χώρας, όπως δήλωσε την Πέμπτη ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, διευκολύοντας έτσι τη Λισαβόνα μετά την επιθετική υποβάθμιση από την Moody's. Αυτή απόφαση ίσως αποτελέσει «προπομπό» και για την Ελλάδα, καθώς η ενδεχόμενη υποβάθμιση σε «επιλεκτική χρεοκοπία» θα έχει ως αποτέλεσμα να καταπέσουν εγγυήσεις 115 δισ. ευρώ και η ΕΚΤ δεν θα μπορεί να δέχεται ως εγγύηση τα ελληνικά ομόλογα για να συνεχίζει να παρέχει ρευστότητα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Μία νέα βελτιωμένη εκδοχή της γαλλικής πρότασης για την εθελοντική μετακύλιση (rollover) του ελληνικού χρέους συζητήθηκε την Τετάρτη στη συνάντηση τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών στο Παρίσι. Συγκεκριμένα, προτείνεται η επανεπένδυση του 70% από τα ελληνικά ομόλογα που θα λήξουν έως τα μέσα του 2014, η μείωση του επιτοκίου, καθώς και η εγκατάλειψη της σκέψης για επανεπένδυση του 20% σε ομόλογα μηδενικού επιτοκίου με την υψηλότερη πιστοληπτική διαβάθμιση «ΑΑΑ» (ασφαλισιτκό κεφάλαιο).

Η μετακύλιση ή η ανταλλαγή των ελληνικών ομολόγων πιθανώς δεν θα ενεργοποιήσει τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS), καθώς η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα γίνει σε εθελοντική βάση, τονίζει ο γενικός σύμβουλος της Διεθνούς Ένωσης Συμφωνιών Ανταλλαγής και Παραγώγων (ISDA), Ντέiβιντ Τζιν, την ίδια ώρα που εντείνεται η κόντρα με τους οίκους αξιολόγησης για το αν αυτές οι συμφωνίες θα οδηγήσουν σε πιστωτικό επεισόδιο (credit event) που θα ενεργοποιήσει τα CDS. Η ISDA είναι ο αρμόδιος οργανισμός που πιστοποιεί πότε υφίσταται πιστωτικό γεγονός.

Το κόστος ασφάλισης των ελληνικών τίτλων αυξήθηκε την Τετάρτη μετά την υποβάθμιση της Πορτογαλίας από την Moody's και την προειδοποίηση για ενδεχόμενο δεύτερο πακέτο στήριξης της χώρας της ιβηρικής. Το κόστος ασφάλισης έναντι αθέτησης πληρωμών (CDS) αυξήθηκε κατά 59 μονάδες βάσης στις 1.975 μονάδες, με τους επενδυτές να ανησυχούν και για την πορεία των διαβουλεύσεων των ελληνικών ομολόγων.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει τη δυνατότητα να διασφαλίσει τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών, ακόμα και σε περίπτωση που οι οίκοι αξιολόγησης υποβαθμίσουν την Ελλάδα σε «καθεστώς χρεοκοπίας», μέσω κυρίως του μηχανισμού έκτακτης παροχής ρευστότητας (Emergency Liquidity Assistance), που έχει ήδη χρησιμοποιήσει η κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας για να χρηματοδοτήσει τις ιρλανδικές τράπεζες.

Την ώρα που εντείνεται η σύγκρουση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων με τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης σχετικά με τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας, οι τράπεζες εξετάζουν ορισμένες αλλαγές σε σχέση με την γαλλική πρόταση, κυρίως σε ό,τι αφορά το επιτόκιο των νέων ομολόγων και το ποσοστό των κεφαλαίων που θα επανεπενδυθεί σε 30ετή ελληνικά ομόλογα.

Τραπεζίτες από όλο τον κόσμο θα συναντηθούν την Τετάρτη στο Παρίσι για να συζητήσουν το γαλλικό σχέδιο μετακύλισης του ελληνικού χρέους, την ίδια ώρα που η στάση των οίκων αξιολόγησης έχει προκαλέσει νευρική κρίση στην Ευρώπη, καθώς δημιουργούνται προβλήματα στη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα δέχεται ελληνικά κρατικά ομόλογα ως εγγύηση για τη χορήγηση ρευστότητας έως ότου όλοι οι οίκοι αξιολόγησης δώσουν αξιολόγηση χρεοστασίου στην Ελλάδα, αναφέρει δημοσίευμα των Financial Times. Όπως σχολιάζει η εφημερίδα, η κίνηση αυτή θα μπορούσε να κρατήσει την πόρτα ανοιχτή για μια συμβιβαστική συμφωνία για την κρίση του χρέους στην Ελλάδα, καθώς δεν είναι ακόμη βέβαιο ότι όλοι οι οίκοι αξιολόγησης θα κρίνουν ως χρεοκοπία την εθελοντική μετακύλιση των ομολόγων στο πλαίσιο της συμμετοχής επενδυτών του ιδιωτικού τομέα στο δεύτερο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας.

Αν και οι λεπτομέρειες του υπό διαμόρφωση γαλλογερμανικού σχεδίου για την εθελοντική μετακύλιση (rollover) των ελληνικών ομολόγων δεν είναι ακόμα γνωστές, καθώς συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις μεταξύ των τραπεζών, ένα πρώτο συμπέρασμα είναι το σχέδιο αυτό είναι ακριβό για την Ελλάδα, δεν μειώνει τον τεράστιο όγκο του χρέους και ουσιαστικά διευκολύνει τους ιδιώτες πιστωτές να μειώσουν το ρίσκο τους από την έκθεση τους στο ελληνικό χρέος και να μεταφέρουν τμήμα των κινδύνων που αντιμετωπίζουν στους φορολογούμενους.

Στο τραπέζι των εντατικών διανουλεύσεων για το θέμα του ελληνικού χρέους, έχει πέσει και πρόταση για επαναγορά ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, όπως προκύπτει από την ανακοίνωση του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου, που εκπροσωπεί περισσότερες από 400 τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες στον κόσμο. Η ενδεχόμενη επαναγορά χρέους θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στο γαλλογερμανικό σχέδιο που διαμορφώνεται για την εθελοντική μετακύλιση (rollover) των ομολόγων που λήγουν ώς το τέλος του 2014 ή ενδεχομένως του 2020.