ομόλογα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι ο μεγαλύτερος κάτοχος ελληνικών κρατικών ομολόγων, με την -ονομαστική- αξία των τίτλων που έχει στο χαρτοφυλάκιο της να εκτιμάται στα 45 δισ. ευρώ περίπου, ωστόσο δεν συμμετέχει στο σχέδιο για την ανταλλαγή ομολόγων, καθώς, όπως λένε στη Φρανφκούρτη, «είναι ένα πρόγραμμα που αφορά τον ιδιωτικό τομέα». Κυβερνήσεις και παράγοντες της αγοράς πιέζουν ασφυκτικά ώστε η ΕΚΤ να μην εξαιρεθεί από το PSI+ και να βρεθεί η κατάλληλη φόρμουλα που δεν θα επιβαρύνει την ευρωτράπεζα και ταυτόχρονα θα μειώσει περαιτέρω το ελληνικό δημόσιο χρέος.

Σε κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους ιδιώτες πιστωτές που εκπροσωπεί το IIF για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, καθώς μεταξύ των δύο πλευρών υπάρχει χάσμα σε ό,τι αφορά το ύψος του κουπονιού (επιτοκίου) που θα έχουν τα νέα ομόλογα, ενώ έντονος είναι ο προβληματισμός για το ποσοστό συμμετοχής που δεν φαίνεται να διαμορφώνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα, φέροντας πιο κοντά τις ρήτρες συλλογικής δράσης. Την Τετάρτη αναμένεται το νέο ραντεβού με τον Τσαρλς Νταλάρα του IIF, ενώ οι κ.κ. Ζανιάς και Χριστοδούλου θα πάνε την Δευτέρα στην Ουάσινγκτον για διαβουλεύσεις με το ΔΝΤ.

Η διαπραγμάτευση για το «κούρεμα» στα ελληνικά ομόλογα παραμένει ανοικτή και οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται, ανέφερε ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος, μιλώντας το βράδυ της Παρασκευής μετά τις «διακοπή για προβληματισμό» στην οποία αναφέρθηκε ο Τσαρλς Νταλάρα του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου. Μόνο η επιτυχής ολοκλήρωση του PSI και η σύναψη της νέας σύμβασης μπορούν να διασφαλίσουν πως «η χώρα πατάει πια σε στέρεο έδαφος» υποστήριξε, λέγοντας πως η τρέχουσα περίοδος είναι «η πιο κρίσιμη για την πορεία της ελληνικής οικονομίας».

Συγκρατημένη αισιοδοξία για συμφωνία με τους ιδιώτες πιστωτές που εκπροσωπεί το IIF, ακόμα και μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα, εκφράζουν κυβερνητικά στελέχη, μετά τη συνάντηση που είχε νωρίς το μεσημέρι της Πέμπτης ο πρωθυπουργός Λ. Παπαδήμος και ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος με τον Τσαρλς Νταλάρα στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι επαφές αναμένεται να συνεχισθούν την Παρασκευή. Την ίδια ώρα, φαίνεται πως κερδίζει έδαφος το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να επιβάλει ρήτρες συλλογικής δράσης στα νέα ομόλογα, εφόσον το ποσοστό συμμετοχής στο PSI δεν διαμορφωθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με το λόμπι των τραπεζιτών (IIF) για το PSI και όπως όλα δείχνουν πολύ σύντομα θα υπάρξει συμφωνία για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, απαραίτητη προϋπόθεση για τη νέα δανειακή σύμβαση των 100+30 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι ορισμένοι ομολογιούχοι και κυρίως τα hedge funds δεν θέλουν να συμμετέχουν εθελοντικά στην αναδιάρθρωση, γεγονός που φέρνει πιο κοντά τις ρήτρες συλλογικής δράσης, η ενδεχόμενη εφαρμογή των οποίων θα οδηγήσει σε πιστωτικό γεγονός και την ενεργοποίηση των CDS.

Στην Αθήνα αναμένεται να έρθει έως το τέλος της εβδομάδας -το πιθανότερο την Πέμπτη- ο επικεφαλής του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου (IIF), Τσαρλς Νταλάρα και θα έχει συναντήσεις με τον πρωθυπουργό Λ. Παπαδήμο και τον υπουργό Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο. Αντικείμενο των συναντήσεων το σχέδιο για το «κούρεμα» του χρέους, καθώς σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις οι δύο πλευρές είναι πολύ κοντά σε συμφωνία. Παράλληλα, η Κομισιόν επαναλαμβάνει πως «βρικόμαστε κοντά» στην οριστικοποίηση των διαπραγματεύσεων, εκτίμηση που επιβεβαιώνουν και πηγές κοντά στη διαδικασία.

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες πιστωτές για το σχέδιο ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων και εκτός συγκλονιστικού απροόπτου μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπάρξει συμφωνία για το PSI, η οποία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύναψη της νέας δανειακής σύμβασης με την τρόικα. Τα σενάρια κάνουν λόγο για «κούρεμα» έως 60% στα ελληνικά ομόλογα, ενώ ανοικτό παραμένει το θέμα με τις «ρήτρες συλλογικής δράσης» εφόσον το ποσοστό συμμετοχής δεν κινηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα. Σε αυτή την περίπτωση, τα πράγματα θα δυσκολέψουν και για την ΕΚΤ, η οποία έχει στο χαρτοφυλάκιο της ομόλογα 45 δισ. ευρώ περίπου και δεν θέλει να συμμετάσχει στο σχέδιο ανταλλαγής.

Ο προσωρινός μηχανισμός διάσωσης της ΕΕ, το EFSF, προσέλαβε τις Credit Suisse, Deutsche Bank και την Societe Generale ως επικεφαλής αναδόχους για την πρώτη έκδοση τίτλων τριετούς διάρκειας, ύψους 3 δισ. ευρώ.

«Μία από τις παραμέτρους» της διαπραγμάτευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη μείωση του δημόσιου χρέους, χαρακτηρίζει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Φίλιππος Σαχινίδης, το δίκαιο που θα διέπει τα νέα ομόλογα που θα ανταλλαχθούν με τα υφιστάμενα στο πλαίσιο του PSI. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε τη Βουλή, από το ελληνικό δίκαιο διέπεται το 75% του συνολικού χαρτοφυλακίου του δημοσίου χρέους, το διαπραγματεύσιμο χρέος αποτελεί το 77% του συνόλου και απ' αυτό το 93% διέπεται από το ελληνικό δίκαιο.

Σε κρίσιμη φάση εισέρχονται οι διαπραγματεύσεις για το PSI και τα κυριότερα «αγκάθια» είναι το ποσοστό συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, καθώς και το τελικό ύψος της απομείωσης που θα επιβληθεί στα ελληνικά ομόλογα, μέσω πιέσεων από τη Γερμανία και το ΔΝΤ για «κούρεμα» πάνω από 50%. Ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο η διαδικασία να γίνει υποχρεωτική από εθελοντική, κάτι που θα οδηγήσει σε πιστωτικό γεγονός και την ενεργοποίηση των CDS.

Σε αγορές κρατικών ομολόγων αξίας 462 εκατομμυρίων ευρώ προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσα στο τελευταίο επταήμερο. Πρόκειται για αγορές μεγαλύτερης αξίας σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, μικρότερες όμως συγκριτικά με τις αγορές-ρεκόρ στις οποίες επιδόθηκε όταν κορυφωνόταν η προσπάθειά της να κατευνάσει τα πνεύματα στις χρηματαγορές εξαιτίας της κρίσης χρέους, όπως τα 22 δισ. ευρώ στην αρχή Αυγούστου του 2011.

Για πιέσεις της ελληνικής κυβέρνησης προς τους ιδιώτες πιστωτές να αποδεχθούν μεγαλύτερο από το 50% «κούρεμα» στα ελληνικά ομόλογα, κάνουν λόγο τα γερμανικά ΜΜΕ, με τις εκτιμήσεις για το ποσοστό της μείωσης να φθάνουν έως και το 75%. Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη εβδομάδα διέρρευσαν από το ΔΝΤ εκτιμήσεις ότι η μείωση 50% δεν επαρκεί και πως είτε θα χρειασθεί μεγαλύτερη μείωση είτε τα κράτη της Ευρωζώνης θα βάλουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη ώστε το νέο πακέτο βοήθειας να είναι μεγαλύτερο από τα 100+30 δισ. ευρώ.

Δύο βασικές εναλλακτικές επιλογές φαίνεται ότι έχει το ελληνικό δημόσιο σε περίπτωση που το ποσοστό συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο σχέδιο ανταλλαγής ομολόγων με «κούρεμα» 50% στην ονομαστική αξία δεν διαμορφωθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα, προκειμένου το δημόσιο χρέος να μειωθεί κατά 100 δισ. ευρώ περίπου. Η μία είναι οι «ρήτρες συλλογικής δράσης» με την οποία υποχρεώνεται η μειοψηφία να αποδεχθεί τους όρους με τους οποίους θα συμφωνήσει η πλειοψηφία των ομολογιούχων και η άλλη το ενδεχόμενο μίας νέας αναδιάρθρωσης, σε δεύτερη φάση μετά το PSI, η οποία θα έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα και θα «τιμωρήσει» όσους δεν συμμετείχαν σε αυτό.

Σε επίπεδο-ρεκόρ (452,034 δισ. ευρώ) ανήλθε την Τρίτητο ποσό που κατέθεσαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες στην ΕΚΤ για διάρκεια μίας ημέρας (overnight), καταδεικνύοντας την κρίση εμπιστοσύνης στη διατραπεζική αγορά, καθώς οι τράπεζες προτιμούν να «παρκάρουν» -ακόμα και με ζημία- τα κεφάλαια τους στην ΕΚΤ αντί να δανείζουν η μία την άλλη ή να αγοράζουν κρατικά ομόλογα, όπως έλπιζαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά την χορήγηση τριετών δανείων μισού τρισ. ευρώ από την ευρωτράπεζα την περασμένη εβδομάδα.

Εκ νέου αύξηση καταγράφουν τα spread των ιταλικών ομολόγων, την στιγμή που η Ρώμη ετοιμάζεται για την τελευταία δημοπρασία του έτους την Πέμπτη για άντληση 8,5 δισ. ευρώ. Το spread του δεκαετούς ιταλικού ομολόγου βρίσκεται σε επίπεδα που θα αντιστοιχούσαν σε επιτόκια του 7,13%.

Oι τράπεζες δεν θα χρησιμοποιήσουν την έκτακτη ρευστότητα που τους παρέχει η ΕΚΤ για να αγοράσουν κρατικό χρέος εξαιτίας των αυστηρών εποπτικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (EBA), προειδοποίησε την Τετάρτη η ιταλική Ένωση Τραπεζών (ΑΒΙ).

Κεφάλαια ύψους 489,19 δισ. ευρώ άντλησαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες μέσω των τριετών δανείων που χορήγησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όπως ανακοινώθηκε την Τετάρτη. Η ΕΚΤ στοχεύει με αυτή την κίνηση να προσφέρει φθηνή ρευστότητα στις τράπεζες ώστε να μπορούν να αναχρηματοδοτήσουν τις υποχρεώσεις τους και να στηρίξουν τα ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα.

Από 150 έως 600 δισ. ευρώ μπορεί να αντλήσουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες από την Ευρωπαϊκή κεντρική Τράπεζα, με τα τριετή δάνεια (LTROs) που πλέον παρέχει η ευρωτράπεζα και με τα οποία αντιμετωπίζονται -βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον- τα προβλήματα ρευστότητας του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου. Σήμερα, Πέμπτη, θα ανακοινωθεί από την ΕΚΤ το συνολικό ποσό που θα δοθεί στις τράπεζες, στην πρώτη δημοπρασία που θα γίνει στο πλαίσιο του νέου προγράμματος. Στόχος είναι οι τράπεζες με το φθηνό χρήμα της ΕΚΤ να αγοράσουν κρατικά ομόλογα και να στηρίξουν τις ευρωπαϊκές οικονομίες, ωστόσο υπάρχουν πολλές αμφιβολίες κατά πόσο αυτό θα υλοποιηθεί στην πράξη. 

Καθαρά θέμα ευρωπαϊκής πολιτικής θεωρούν Έλληνες τραπεζίτες την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος εθελοντικής ανταλλαγής ομολόγων, ενώ χαρακτηρίζουν κρίσιμη και την στάση που θα κρατήσει η ΕΚΤ. Προϋπόθεση για την ομαλή εξέλιξη του PSI είναι η έγκαιρη εκταμίευση των χρημάτων από τον EFSF. Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πως η συνομολόγηση της νέας δανειακής σύμβασης θα πρέπει να γίνει με ταχύτατες διαδικασίες, ώστε να ολοκληρωθεί το PSI άμεσα και να αποφευχθούν πρόσθετα εμπόδια που θα μπορούσαν να προκύψουν από ενδεχόμενη επιδείνωση του κλίματος στην Ευρωζώνη.

Ερώτηση στον υπουργό Οικονομικών κατέθεσε την Δευτέρα στη Βουλή ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Λαφαζάνης, με την οποία ζητεί από τον κ. Βενιζέλο να πει αν ανταποκρίνονται στην αλήθεια τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για υπαγωγή στο αγγλικό δίκαιο των ελληνικών ομολόγων που θα ανταλαχθούν με τα υφιστάμενα στο πλαίσιο του PSI.

Στην απόσυρση της ρήτρας διάλυσης της Ευρωζώνης από τα ομόλογα που θα εκδίδει ο EFSF, αποφάσισε η διοίκηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.Όπως μετέδωσε σήμερα, Παρασκευή το Reuters, το EFSF θα καταργήσει ρήτρα που επρόκειτο να συνοδεύει τα ενημερωτικά δελτία των εκδόσεων ομόλογων του ταμείου και αναφερόταν στη πρόβλεψη διάλυσης του ευρώ. Το εν λόγω σχέδιο ενημερωτικού δελτίου περιλάμβανε σαφείς προειδοποιήσεις προς το επενδυτικό κοινό ότι το ευρώ θα μπορούσε να διασπασθεί ή ακόμη και να παύσει να είναι «νόμιμο νόμισμα».

Αισιόδοξος για την πορεία των διαπραγματεύσεων με τους ιδιώτες πιστωτές για το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων στο πλαισιο της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας την Παρασκευή στη Βουλή κατά τη συζήτηση επίκαιρων ερωτήσεων. Νέα συνάντηση την Παρασκευή στο Παρίσι για το PSI, την ίδια ώρα που παρατηρείται πρόοδος στις συζητήσεις με τους ιδιώτες για τις εξσφαλίσεις των νέων ομολόγων, ενώ ανοικτό παραμένει το θέμα της συμμετοχής της EKT και οι ρήτρες συλλογικής δράσης (collective action clauses).

Την αποστροφή των επενδυτών από τα ομόλογα της Ευρωζώνης επισημαίνει σε δημοσίευμα της Παρασκευής η Wall Street Journal. Σύμφωνα με την έγκριτη εφημερίδα, τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία στη Βόρεια Ευρώπη έχουν μειώσει την έκθεση τους σε κρατικό χρέος και τοποθετούνται είτε σε ακίνητα, είτε σε ασφαλέστερες αγορές όπως της Γερμανίας.

Τις καλυμμένες ομολογίες Κύπρου, Ελλάδας, Ιρλανδίας, Ιταλίας, Πορτογαλίας και Ισπανίας κρατά σε αρνητικό outlook ο οίκος αξιολόγησης Fitch. Οι αντίστοιχες αξιολογήσεις για την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και τις υπόλοιπες μεγάλες οικονομίες, παραμένουν στο «σταθερό».

Το υψηλότερο επιτόκιο (6,47%) από το 1997 πλήρωσε την Τετάρτη η Ιταλία στη δημοπρασία 5ετών ομολόγων ύψους 3 δισ. ευρώ, την πρώτη δημοπρασία μακροπρόθεσμων ομολόγων μετά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ η οποία απέτυχε να πείσει τις αγορές ότι η Ευρωζώνη μπορεί άμεσα να επιλύσει την κρίση χρέους.