ομόλογα

Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε η απαίτηση του Eurogroup να μην υπάρξει προνομιακή μεταχείριση των Ελλήνων ιδιωτών κατόχων ομολόγων. Με παρεμβάσεις τους τα κόμματα εξαπολύουν σφοδρή επίθεση κατά της κυβέρνησης και ζητούν να αποσαφηνιστούν οι προθέσεις της για τους μικροομολογιούχους.

Σε περίπου 56 δισ. ευρώ ανέρχονται τα ελληνικά ομόλογα -που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο- που αντάλλαξαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες του ευρωσυστήματος, πριν από τη δημόσια πρόσκληση για το PSI, και τα οποία εξαιρέθηκαν του «κουρέματος», όπως προκύπτει από τις αποφάσεις ανταλλαγής ομολόγων που υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Φ.Σαχινίδης.

Απομακρύνεται το ενδεχόμενο αποζημίωσης των φυσικών προσώπων που κατέχουν ελληνικά ομόλογα, καθώς ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ τόνισε ότι έλαβε την διαβεβαίωση από τον υπουργό Οικονομικών Ευ.Βενιζέλο ότι δεν θα υπάρξει κάποιου είδους προνομιακή μεταχείριση των Ελλήνων ομολογιούχων σε σχέση με ομολογιούχους άλλων χωρών. Ο ίδιος ο κ. Βενιζέλος επιμένει, πάντως, να αφήνει το ζήτημα ανοιχτό. Από την πλευρά τους, τα φυσικά πρόσωπα συντονίζουν τη διεκδίκηση αποζημιώσεων, μέσω αγωγών κατά του ελληνικού δημοσίου. 

Αρκετά περιορισμένος ήταν ο όγκος του κρατικού χρέους που αγόρασε την περασμένη εβδομάδα, έπειτα από παύση σχεδόν ενός μήνα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αποκτώντας από τη δευτερογενή αγορά ομόλογα της Ευρωζώνης ύψους «μόλις» 27 εκατ. ευρώ. Η ΕΚΤ, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις αναλυτών, αγόρασε κυρίως πορτογαλικό χρέος -παράλληλα με την πρόσφατη γενναία ένεση ρευστότητας στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.

Με αποδόσεις από 14,5% έως 19% διαπραγματεύονται την Δευτέρα στην αγορά τα νέα ελληνικά κρατικά ομόλογα που αντικατέστησαν τίτλους 177 δισ. ευρώ περίπου, στο πλαίσιο της πρώτης και κυριότερης φάσης του PSI. Οι τιμές κινούνται στο 22 με 27, ενώ αν συνυπολογισθούν και τα (ετήσια και διετή) ομόλογα του EFSF, το συνολικό «πακέτο» ανεβαίνει στο 37, εντός του εύρους του 32-40 που προέβλεπε η αγορά πριν την ανταλλαγή.

Με την εισαγωγή προς διαπραγμάτευση των 20 νέων ελληνικών κρατικών ομολόγων ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα το πρώτο και κρισιμότερο στάδιο του PSI που αφορά στα ομόλογα υπό ελληνικό δίκαιο. Για τους τίτλους υπό ξένο δίκαιο η προθεσμία έχει παρατεθεί μέχρι τις 23 Μαρτίου.

Το πράσινο φως για την ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης (CAC), που θα επεκτείνουν το «κούρεμα» σε όλα τα επιλέξιμα ομόλογα ελληνικού δικαίου, έδωσε το Eurogroup, όπως ανέφερε ο Ζ.Γιούνκερ μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης για την έκβαση του PSI. Το Eurogroup διαπίστωσε επίσης πως η Ελλάδα έχει εκπληρώσει όλες τις προϋποθέσεις για το νέο δάνειο, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την εκταμίευση των κεφαλαίων. Το απόγευμα αναμένεται να αποφανθεί η επιτροπή της ISDA αρμόδια να κρίνει εάν έχει συντελεστεί πιστωτικό γεγονός.

Την πρόθεσή του να εισηγηθεί την ενεργοποίηση των CACs και στο Υπουργικό Συμβούλιο που θα γίνει μετά το Eurogroup γνωστοποίησε ο υπουργός Οικονομικών Ευ.Βενιζέλος. Εξέφρασε την ικανοποίηση της κυβέρνησης για την επιτυχία του PSI, τονίζοντας ότι ανοίγει μια νέα ευκαιρία για τη χώρα. Κύριος πυλώνας αυτής της μεγάλης προσπάθειας παραμένει ο ελληνικός λαός, τόνισε. Ο κ. Βενιζέλος επανέλαβε ότι όσοι δεν συμμετέχουν στο PSI είναι αφελείς αν πιστεύουν ότι θα πληρωθούν στο ακέραιο. Εξαπέλυσε νέα επίθεση στις διοικήσεις των Ταμείων που δεν συμμετείχαν, με τις οποίες θα έχει ξεχωριστή συνάντηση, όπως είπε, προτείνοντας μάλιστα επανεξέταση του τρόπου διοίκησης των Ταμείων. Καθησυχαστικός, χωρίς όμως να δίνει νέες πληροφορίες, για την αναπλήρωση των ζημιών των αποταμιευτών ομολογιούχων.

Έληξε στις 10 το βράδυ η προθεσμία που είχε δώσει το Ελληνικό Δημόσιο για την αποδοχή της πρότασης που αφορά στα ομόλογα υπό ελληνικό δίκαιο, ύψους 177,4 δισ. ευρώ. Οι εκτιμήσεις ανεβάζουν το ποσοστό συμμετοχής στο σύνολο του χρέους που αναδιαρθρώνεται (206 δισ. ευρώ), περί το 85%, ενώ άλλες πληροφορίες μιλούν ακόμη και για 95%. Οι επίσημες ανακοινώσεις θα γίνουν στις 8 το πρωί της Παρασκευής, ενώ στις 15:00 θα συνεδριάσει το Eurogroup. Συνέντευξη Τύπου του Ευ. Βενιζέλου στις 13:00.

Κορυφώνεται η αγωνία για την έκβαση του PSI λίγη ώρα πριν την εκπνοή της προθεσμίας. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το ποσοστό συμμετοχής αναμένεται να κινηθεί κοντά στο 85%, ωστόσο το κρισιμότερο σημείο θα είναι οι αποφάσεις που θα λάβει η κυβέρνηση μαζί με την τρόικα για την πολύ πιθανή ενεργοποίηση της ρήτρας συλλογικής δράσης (CACs). Οι επίσημες ανακοινώσεις για την έκβαση της διαδικασίας αναμένονται το πρωί της Παρασκευής, ενώ στις 15:00 θα συνεδριάσει το Eurogroup με τηλεδιάσκεψη ώστε να λάβει τις τελικές αποφάσεις για τις CACs.

Στη σημασία της επιτυχίας του προγράμματος ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων (PSI) αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο θα συνεδριάσει εκ νέου την Παρασκευή. Σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι το μεσημέρι της Τετάρτης στο PSI είχαν ενταχθεί ομόλογα που αντιστοιχούν σε ποσό άνω των 143 δισ. ευρώ και η ροή συμμετοχών ήταν ακόμη πολύ ενεργή. Αυτό σημαίνει πως η συμμετοχή κυμαίνεται περί το 80%.

Την απόφασή της να κάνει και πάλι δεκτά τα ελληνικά κρατικά ομόλογα και όσα έχουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, ως εγγύηση (collateral) για την παροχή ρευστότητας στις τράπεζες, ανακοίνωσε η ΕΚΤ, την Πέμπτη. Η ευρωτράπεζα προχώρησε στην κίνηση αυτή αφού έλαβε 35 δισ. ευρώ από την Ελλάδα με τη μορφή δανείων από το EFSF.

Ξεπέρασαν ήδη τα 143 δισ. ευρώ τα ομόλογα του ιδιωτικού τομέα που διέπονται από το Ελληνικό Δίκαιο και συμμετέχουν στο PSI. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του in.gr, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα είχαν δηλωθεί μέχρι τις 12 το μεσημέρι ομόλογα που αντιστοιχούν σε ποσό άνω των 143 δισ. ευρώ των τίτλων που διέπονται από το Ελληνικό Δίκαιο και η ροή συμμετοχών ήταν ακόμη πολύ ενεργή. Αυτό σημαίνει πως η συμμετοχή έχει ξεπεράσει το 80%, ενώ εκτιμήσεις στελεχών κοντά στη διαδικασία τοποθετούν τη συνολική συμμετοχή στο 90% (ήτοι 160 δισ. ευρώ).

Υποχωρούν στις αγορές τα γερμανικά ομόλογα μέσα στο θετικό κλίμα στα ξένα χρηματιστήρια εν όψει της συνεδρίασης της ΕΚΤ και του ελληνικού PSI. Χαμηλότερα τα spread των ιταλικών ομολόγων, ενισχυμένο το ευρώ και οι τιμές πετρελαίου και χρυσού.

Σε οκτώ ανέρχονται τελικά τα Ταμεία που μαζί με την Ανώνυμη Εταιρεία Διαχειρίσεως Αμοιβαίων Κεφαλαίων Ασφαλιστικών Οργανισμών (ΑΕΔΑΚ), αποδέχθηκαν να συμμετάσχουν «εθελοντικά» στην απομείωση των τίτλων του ελληνικού δημοσίου που κατέχουν κατά 53,5%, στο πλαίσιο του PSI, ενώ 6 Ταμεία, με τίτλους 3,4 δισ. ευρώ, απάντησαν αρνητικά. Στο «κούρεμα» θα ενταχθούν και τα ομόλογα ύψους 18-19 δισ. ευρώ που διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος για λογαριασμό των ασφαλιστικών ταμείων.

Μία ημέρα πριν τη λήξη της προθεσμίας που έχουν οι ιδιώτες κάτοχοι ομολόγων υπό ελληνικό δίκαιο, συνολικού ύψους 177 δισ. ευρώ, για να δηλώσουν συμμετοχή στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων, εντείνεται η αισιοδοξία ότι το ποσοστό συμμετοχής στο PSI θα ξεπεράσει τελικώς το 75% με 80%. Τα μέλη του IIF που έχουν ανταποκριθεί θετικά, διακρατούν χρέος 84 δισ. ευρώ, στο πρόγραμμα θα ενταχθούν τα ομόλογα 19 δισ. ευρώ περίπου που διαχειρίζεται η ΤτΕ για λογαριασμό ασφαλιστικών ταμείων, καθώς και ομόλογα που διαχειρίζονται απευθείας τα Ταμεία. Την ίδια ώρα, η πλειονότητα των παραγόντων της αγοράς σχεδόν προεξοφλεί την ενεργοποίηση της ρήτρας συλλογικής δράσης.

Το «κούρεμα» του χρέους κατά 53,5% δεν πλήττει μόνο τις μεγάλες τράπεζες και τους θεσμικούς επενδυτές, αλλά και χιλιάδες Έλληνες ιδιώτες αποταμιευτές που εμπιστεύθηκαν το κράτος και αγόρασαν ελληνικά ομόλογα, καθώς από τη διαδικασία του PSI δεν εξαιρούνται ούτε τα φυσικά πρόσωπα. Οι ιδιώτες αποταμιευτές έχουν ήδη δημιουργήσει έναν Σύλλογο και αυτή την περίοδο είναι σε επαφές με δικηγορικά γραφεία, προκειμένου να βρουν τον καλύτερο τρόπο για να προασπίσουν τα συμφέροντα τους.

Ως «πηγή ανησυχίας» φέρεται να ανέφερε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ τα υψηλά spread των πορτογαλικών ομολόγων σε κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση με βουλευτές του κόμματός της, διαπιστώνοντας παράλληλα αποκλιμάκωση των πιέσεων στις αγορές απέναντι στην Ιταλία και την Ισπανία. Γερμανοί βουλευτές εκφράζουν πάντως την εκτίμηση πως η πίεση στα πορτογαλικά ομόλογα έχει να κάνει με τη «συγκυρία» του εν εξελίξει ελληνικού PSI, θεωρώντας πως μετά την ολοκλήρωσή του το κλίμα στις αγορές θα είναι πιο ήρεμο.

Τα ομόλογα ύψους 18-19 δισ. ευρώ που διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος για λογαριασμό ασφαλιστικών ταμείων θα ενταχθούν στο PSI, ανέφεραν πηγές με γνώση του θέματος. Από την πλευρά της κυβέρνησης αυξάνονται οι πιέσεις στα Ταμεία -πέντε προς το παρόν- που αρνήθηκαν τη συμμετοχή τους στο PSI με τον υπουργό Οικονομικών Ευ.Βενιζέλο να κατηγορεί τις διοικήσεις τους ότι «παίρνουν στο λαιμό τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους». Την ίδια στιγμή στο πλευρό των «ανυπάκουων» Ταμείων τάσσονται Αριστερά και Σωματεία. Στη λίστα των διαφωνούντων αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να προστεθεί και το ΤΕΑΔΥ.

Τα μέλη της Επιτροπής Ιδιωτών Πιστωτών-Επενδυτών του IIF που έχουν ανταποκριθεί θετικά στην πρόσκληση για το PSI διακρατούν χρέος συνολικού ύψους 84 δισ. ευρώ, όπως ανακοίνωσε το Ινστιτούτο την Τετάρτη. Eάν στο ποσό αυτό προστεθούν και τα ομόλογα ελληνικών φορέων, όπως τα Ταμεία, το ποσοστό συμμετοχής ξεπερνά το 50% και σε απόλυτα μεγέθη το ποσό διαμορφώνονται σε 104,7 δισ. ευρώ, από 206 συνολικά που αφορά η διαδικασία του PSI. 

Με πηχυαίο τίτλο, όπως συνήθως, ανακοίνωσε η γερμανική Bild πως δεν πρόκειται να συμμετάσχει στο PSI και κούρεμα στα ελληνικά ομόλογα που κατέχει -έστω και εάν η ονομαστική τους αξία είναι μόλις 10.000 ευρώ. Η γερμανική εφημερίδα είχε αγοράσει τα ομόλογα πριν από τρεις μήνες για 4.815 ευρώ.

Την απειλή της χρεοκοπίας αν αποτύχει το PSI, καθώς και την προειδοποίηση προς όσους επιθυμούν να εξαιρεθούν από το κούρεμα ότι δεν θα πάρουν ούτε ένα ευρώ για τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν επιστρατεύει η ελληνική κυβέρνηση, στην τελική ευθεία για τη συμμετοχή στην ανταλλαγή ομολόγων. Το υπουργείο Οικονομικών τονίζει ότι «αυτή είναι η καλύτερη προσφορά» που μπορούν να πάρουν οι ομολογιούχοι και πως άλλη δεν θα υπάρξει. Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν πως η διαδικασία θα ολοκληρωθεί επιτυχώς. Εθελοντική συμμετοχή έχουν δηλώσει όλες οι ελληνικές τράπεζες και τα περισσότερα ασφαλιστικά ταμεία. Στο «κούρεμα» και οι εγγυήσεις 6,9 δισ. για δάνεια σε ΔΕΚΟ. Αρνούνται τα φυσικά πρόσωπα.

Όλες οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων του δημοσίου (PSI), είπαν εγχώριοι τραπεζίτες στο Reuters την Τρίτη. «Περιμένω ότι όλες οι ελληνικές τράπεζες θα συμμετάσχουν στο PSI. Έχουμε περίπου 40 δισ. ευρώ κρατικών ομολόγων», είπε κορυφαίος Έλληνας τραπεζίτης στο πρακτορείο. Είναι προς το συμφέρον όλων των κατόχων ομολόγων να μπουν στο PSI, δήλωσε από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παντελής Καψής.

Δηλώσεις συμμετοχής στο «κούρεμα» των ομολόγων άρχισαν τη Δευτέρα από μεγάλους πιστωτές της χώρας, καθώς κορυφώνεται η μάχη του PSI, από την οποία εξαρτάται αν θα προχωρήσει ομαλά η εφαρμογή του νέου προγράμματος βοήθειας των 130 δισ. ευρώ. Ωστόσο, αντιδράσεις σημειώνονται από ασφαλιστικά ταμεία αλλά και φυσικά πρόσωπα, κατόχους ομολόγων, λόγω της απροθυμίας να υποστούν κούρεμα 53,5% στην ονομαστική αξία των τίτλων τους.

Σε ποσοστό 53,5% θα απομειωθεί το ονομαστικό κεφάλαιο των ελληνικών κρατικων ομολόγων που κατέχουν τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς όπως είναι γνωστό δεν εξαιρούνται από το PSI, με τις απώλειες να υπολογίζονται στα 10 δισ. ευρώ περίπου. Το θέμα τέθηκε κατά τη διάρκεια ευρείας σύσκεψης, που πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα υπό τον υπουργό Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο και τη συμμετοχή του υπουργού Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη με τις διοικήσεις όλων των Ταμείων και στην οποία εξετάστηκαν το σύνολο των λεπτομερειών και τεχνικά θέματα που αφορούν το «κούρεμα» των ομολόγων.