Φαβορί στα Όσκαρ η σεξεργάτρια Anora. Θα δικαιώσει τις «μοντέρνες πόρνες;»

Η δημοφιλία και υποδοχή της Anora, έχει αναζωπυρώσει τις συζητήσεις γύρω από την αναπαράσταση της σεξεργασίας στον κινηματογράφο, το στίγμα που τη συνοδεύει και την επιτακτική σημασία για ακριβοδίκαιη αφήγηση σε προϊόντα πολιτισμού.

Ακολουθώντας τα βήματα της ταινίας του Στίβεν Σόντερμπεργκ του 2009, Τhe Girlfriend Experience, η οποία έφερε στην οθόνη μια ζοφερή και κλινική προσέγγιση της σεξεργασίας, η ταινία του Μπέικερ είναι μια ενήλικη ιστορία Σταχτοπούτας φέρνοντας την οθόνη την ιστορία της Άνι, της νεαρής στρίπερ που υποδύεται με ειλικρινές ταλέντο η Μάικι Μάντισον.

Τοποθετημένη στη νυχτερινή ζώνη του έκλυτου Μπρούκλιν, η Anora αφηγείται τη γνωριμία, τη θυελλώδη ρομαντική σχέση με της Άνι με τον Βάνια, τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη και την σκληρή, γυμνή αλήθεια όταν το πάρτι τελειώνει.

Η ταινία έχει γοητεύσει κριτικούς, έχει μαζέψει βραβεία, είναι για το Variety το κρυφό στοίχημα των Όσκαρ και σύμφωνα με τον δημιουργό της, τον ταλαντούχο Σον Μπέικερ κουβαλά στα πλάνα της δέσμευση για αυθεντικότητα.

Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος δούλεψε με σεξεργάτριες στην παραγωγή, συμπεριλαμβανομένης της Andrea Werhun, συγγραφέα της Μοντέρνας Πόρνης (Modern Whore) και επέλεξε πραγματικές χορεύτριες για τους ρόλους στο στριπ κλαμπ που η Άνι εργάζεται αποπλανώντας πελάτες.

Ο Μπέικερ έχει μιλήσει με ειλικρίνεια για την πρόθεση του να αναδείξει μέσα από το φακό μια πιο γνήσια απεικόνιση της εμπειρίας της σεξεργασίας σε αντίθεση με τις συχνά μονοδιάστατες αναπαραστάσεις που παρατηρούνται στον mainstream κινηματογράφο και τα στερεότυπα.

Η Σαμάνθα Σαν, συνδιευθύντρια της κολεκτίβας East London Strippers Collective (ELSC), μίλησε για τη σημασία της αυθεντικότητας και την αυτοδιάθεση που πρέπει να φροντίσουν οι δημιουργοί προϊόντων θεάματος όταν προσεγγίζουν υποεκπροσωπούμενες κοινότητες με δικαιώματα που αμφισβητούνται όταν δεν διώκονται.

«Το θέμα που με ενδιαφέρει δεν είναι απαραίτητα η ακρίβεια, αλλά η αυθεντικότητα» είπε στο ScreenSphere.

Η ταινία του Μπέικερ προσπαθεί να αντικατοπτρίσει αυτές τις αξίες, παρουσιάζοντας την καθημερινότητα μιας σεξεργάτριας και του κύκλου της όσο πλέκει γύρω της το ρομαντικό δράμα με το γνήσια σπαρακτικό επίλογο του.

Η Άνι τρώει από ένα τάπερ στα καμαρίνια του κλαμπ και όταν δεν φορά το χαμόγελο για να κάνει το lap dance της ζει μια ζωή μέσα στον αγώνα για επιβίωση.

Αν και οι προθέσεις είναι εκεί και είναι πολλές, η Αnora έχει έχει δεχθεί κριτική για το ότι δεν εξερευνά πλήρως τη ζωή της Άνι πέρα από το επάγγελμά της. «Ήταν απογοητευτικό να μην δούμε περισσότερα για το ποια είναι η Άνι εκτός από το να είναι σεξεργάτρια λέει η Μάντι Μπέρντον, μέλος της ELSC. «Αν και η ταινία αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη ανησυχία, μάλλον αποτυγχάνει να απεικονίσει τις πολυδιάστατες ζωές αυτών των ατόμων» προσθέτει.

Η ταινία του Σον Μπέικερ αγγίζει επίσης το θέμα των δικαιωμάτων των εργαζομένων, μια κρίσιμη πτυχή της συζήτησης για τη σεξεργασία.

Σε μια σκηνή, η Άνι λέει στο αφεντικό της ότι μπορεί να κάνει κουμάντο στις βάρδιες της μόνο αν τη δηλώσει ως εργαζόμενη και της εξασφαλίσει υγειονομική περίθαλψη. Τα λόγια της είναι κομμάτι από όσα παλεύουν οι ακτιβιστές και τα σωματεία των σεξεργατών για δικαιώματα και αναγνώριση.

Η Αnora δεν βρίσκει την κοινότητα της σεξουαλικής εργασίας απέναντι. Η ταινία έχει κερδίσει κοινό και κριτικούς με την ενσυναίσθηση και το χιούμορ της, εγείρει ερωτήματα επίκαιρα αλλά η Σαν επιμένει ότι οι καλύτερες ιστορίες για τους εργαζομένους του σεξ είναι αυτές που λέγονται από τους ίδιους.

Η Σαν αναφέρει την ταινία του 2020, Zola, την κινηματογραφική μεταφορά της αληθινής ζωής της A’Ziah ‘Zola’ King όπως τη μοιράστηκε στο Twitter/X.

«Είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυθεντικής αναπαράστασης» λέει η Σαν. Η King συνεργάστηκε στενά με τους δημιουργούς, είναι  εκτελεστική παραγωγός και πήρε κάθε μέτρο ώστε να προφυλάξει την ιστορία της από τη δραματοποίηση, την υπερβολή ή το (συχνά αναγκαίο) ψέμα για την οθόνη.

Καθώς η συζήτηση γύρω από την αναπαράσταση των εργαζομένων στο σεξ και τα δικαιώματα τους συνεχίζεται, γίνεται σαφές ότι ταινίες όπως η Anora, πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να αγγίξουν περισσότερα layers ενός σύνθετου ζητήματος και μιας κατάφωρα στιγματισμένης κοινότητας.

Η ταινία του Μπέικερ ανανεώνει το αφήγημα, αποφεύγει ανοησίες, αλλά «τελικά αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τις συστημικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι σεξεργάτες και σεξεργάτριες, συμπεριλαμβανομένης της συνεχιζόμενης ποινικοποίησης του επαγγέλματός τους σε πολλές περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών» λέει η Σαν.

«Η ορατότητα χωρίς πραγματικές, δομικές αλλαγές δεν πάνε τα πράγματα μπροστά και σε βάθος χρόνου» συμπληρώνει η Μπάρτον.

Καθώς η βιομηχανία του κινηματογράφου προσπαθεί να απεικονίσει με αυθεντικότητα τις περιθωριοποιημένες κοινότητες, οι φωνές που ανήκουν σε αυτές πρέπει να ενισχυθούν.

Το μέλλον της σεξεργασίας στη μικρή και μεγάλη οθόνη θα εξαρτηθεί άμεσα από τη δυνατότητα να λέγονται ιστορίες που όχι μόνο ψυχαγωγούν αλλά και προασπίζουν τα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια των εργαζομένων στο σεξ.

Σε έναν κόσμο όπου η εργασία στο σεξ κουβαλά στίγμα και ποινικοποιείται, η Anora είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ταυτόχρονα λειτουργεί ως υπενθύμιση για όλα εκείνα τα πολλά που πρέπει να γίνουν για να μην είναι η σεξεργασία ένα πεδίο που ρημάζουν κυκλώματα και πολιτικοί παίζουν ζαριές τις ζωές εργαζομένων στο σεξ.

Μόλις πριν ένα χρόνο το ζήτημα της σεξουαλικής εργασίας δίχασε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όταν η γερμανίδα ευρωβουλευτής Μ. Νόϊχλ των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) υποστήριξε την απαγόρευση της αγοράς σεξ πιέζοντας για λήψη μέτρων σε επίπεδο ΕΕ. Για τη Νόϊχλ, «η Ευρώπη είναι σαν μαγνήτης για τον σεξοτουρισμό» και η θέση της ήταν ξεκάθαρη.

«Η πώληση σεξ δεν είναι δουλειά, είναι βία με βάση το φύλο και θα πρέπει να είναι παράνομο να αγοράζεις σεξ ή να είσαι νταβατζής».

Η πρόταση της προκάλεσε αντιδράσεις με ορισμένους να προειδοποιούν ότι βάζει σε κίνδυνο τις ζωές και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στο σεξ.

Οι υποστηρικτές της «ποινικοποίησης των αγοραστών» υποστηρίζουν ότι η προσέγγιση αυτή είναι αποτελεσματική στον περιορισμό της ζήτησης, ενώ οι επικριτές υποστηρίζουν ότι ωθεί περαιτέρω την εργασία του σεξ στο περιθώριο και συνεπώς , αυξάνει τον κίνδυνο βίας για τους εργαζόμενους στο σεξ σημειώνει ο Οικονομικός Ταχυδρόμος.

Ο Λούκα Στεβενσον , διευθυντής προγραμμάτων στην Ευρωπαϊκή Συμμαχία για τα Δικαιώματα των Εργαζομένων στο Σεξ (ESWA) και πρώην εργαζόμενος στο σεξ, θεωρεί τη θέση της Νόϊχλ ασεβή λέγοντας χαρακτηριστικά:

«Όταν λέτε ότι η πορνεία είναι βία με βάση το φύλο, [και] μια μορφή βιασμού επί πληρωμή, αυτό που στην πραγματικότητα λέτε είναι ότι οι εργαζόμενοι στο σεξ δεν είναι σε θέση να κάνουν διάκριση μεταξύ βιασμού και σεξουαλικής εργασίας».

Όπως σημείωσε το Politico, oι διαμάχες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον καλύτερο τρόπο ρύθμισης της βιομηχανίας του σεξ είναι ένας πόλεμος ανάμεσα σε συντηρητικούς και φιλελεύθερους.

«Η ποινικοποίηση δεν είναι η απάντηση … δεν μπορούμε απλά να το απαγορεύσουμε, διότι αυτό αποκλείει τους εργαζόμενους στο σεξ από τη δημόσια φροντίδα και προστασία» είχε πει η ευρωβουλευτής των Πρασίνων, Σίλβια Σπούρεκ.