
Νικόλας Βαγιονάκης: «Με εξιτάρει η αλήθεια,η οξυδέρκεια,το κράτος δικαίου,η αξιοπρέπεια»
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Νικόλας Βαγιονάκης μίλησε στο in για την επερχόμενη παράσταση «Παράνοια», την παράκρουση, τον εγκλεισμό της σκέψης και την κοινωνία που αρέσκεται στο να παραμένει υποχείριο του καθωσπρεπισμού.
«Η κοινωνία συνουσιάζεται βρίσκοντας πάντα άλλοθι σε λάθος κατευθύνσεις, στέλνοντας στο ικρίωμα τη διαφάνεια, την αλήθεια και τη διαφορετικότητα» μας λέει ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Νικόλας Βαγιονάκης, ο οποίος φέτος πήρε μια τολμηρή καλλιτεχνική απόφαση, όπως άλλωστε συνηθίζει: να φέρει εις πέρας της παγκόσμια πρεμιέρα του έργου «Παράνοια» του Γάλλου νατουραλιστή συγγραφέα, Γκυ Ντε Μωπασσάν.
Την εποχή που ο Γκυ Ντε Μωπασσάν (1850-1893) έγραφε την τραγωδία παραλογισμού «Παράνοια», την οποία ο Νικόλας Βαγιονάκης υπογράφει σκηνοθετικά και υποκριτικά στην επερχόμενη παράσταση, είχε ήδη προσβληθεί από σύφιλη.
Εκείνη την εποχή, η αρρώστια ήταν μη θεραπεύσιμη, με αποτέλεσμα ο Μωπασσάν να βρίσκει τον ευατό του να βυθίζεται ολοκληρωτικά στο άγχος και τις παραισθήσεις.
Η συντέλεια δεν άργησε να έρθει: ο συγγραφέας, ο οποίος αποκήρυξε τον διαφωτισμό, τον γαλλικό εθνικισμό και αγαλλίασε στο πλευρό των κατατρεγμένων, των επαναστατών και των σεξεργατριών καταναλώνοντας έρωτα, ναρκωτικά και λέξεις, κατέρρευσε ολοσχαιρώς χορεύοντας με την παράνοια.
«Στο βιωματικό αυτό διήγημα που παρουσιάζεται για πρώτη φορά παγκοσμίως σαν μια τραγωδία παραλογισμού, ο πρωταγωνιστής ολισθαίνει μέσα σε μια εφιαλτική πραγματικότητα»
Το δυσοίωνο πεπρωμένο επιβεβαιώθηκε: Ο Μωπασσάν έκανε απόπειρα αυτοκτονιάς και λίγο αργότερα, πέθανε. Όμως, έζησε ελεύθερος και καταπονημένος κοιτάζοντας κατάματα τις πολύπλοκες ανθρώπινες οντότητες.
«[Ο Μωπασσάν] αποδεικνύεται ένας διορατικός ψυχολογος. Η ομαδική παράνοια ,η παράκρουση, αφορά τον εγκλεισμό σκέψης και τα λανθασμένα πρότυπα, μέσα απο νοσηρές τάσεις, που πολτοποιούν την προσωπική ταυτότητα του ατόμου» υποστηρίζει ο Νικόλας Βαγιονάκης.

-Πέρυσι, ανεβάσατε το προκλητικό «Μεφίστο» του Κλάους Μαν. Φέτος επιστρέφετε στο θεατρικό σανίδι με το έργο «Παράνοια» του Γκυ Ντε Μωπασσάν. Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι οι σκοτεινοί συγγραφείς είναι η αδυναμία σας. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για αυτό;
Βίκτωρ Ουγκώ, Φραντς Κάφκα, Έντγκαρ Άλαν Πόε, Κλάους Μαν, και φέτος Γκυ Ντε Μωπασσάν [είναι] οι συγγραφείς που καταπιάνομαι τα τελευταία χρόνια. Όμως, θεωρώ ότι αυτοί οι διαχρονικοί, γίγαντες, οραματιστές, φιλόσοφοι μονο σκοτεινοί δεν είναι. Αντίθετα είναι διαφωτιστές της ζοφερής ,διαστρεβλωμένης και ανήθικης πραγματικότητας, προσπαθώντας να αφυπνίσουν και να επισημαίνουν τις θλιβερές συνέπειες της σύγχυσης, του σκοταδισμού, και της διαστρεβλωμένης ηθικής που επικρατεί.
-Η παράσταση την οποία υπογράφετε σκηνοθετικά και υποκριτικά σηματοδοτεί την πρώτη παγκόσμια πρεμιέρα του έργου «Παράνοια». Είστε λάτρης της πρωτοπορίας ή γέρνετε προς το κλασικό;
Είμαι λάτρης της αλήθειας για αυτό θαυμάζω και υποκλίνομαι σε αυτές τις συγγραφικές διάνοιες, που με τόλμη και μαεστρία, αναδεικνύουν,τη φρικτή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης.
-Το γεγονός ότι έχετε αναλάβει τόσο τον ρόλο του σκηνοθέτη όσο και του πρωταγωνιστή σίγουρα ήταν μια απαιτητική επιλογή. Γιατί επιλέξατε να σηκώσετε στους ώμους σας ένα τόσο μεγάλο καλλιτεχνικό βάρος;
Είναι ένα συναρπαστικό ταξίδι. Μια βαθιά έρευνα στο άδυτο του νου. Ένα τολμηρό πάντρεμα κόσμων. Μια έρευνα σε βάθος, που σε ταρακουνά. Ανακαλύπτεις, αφουγκράζεσαι, αναθεωρείς, ανατριχιάζεις.

-Πείτε μας δυο λόγια για τον χαρακτήρα που υποδύεστε.
Στο βιωματικό αυτό διήγημα που παρουσιάζεται για πρώτη φορά παγκοσμίως σαν μια τραγωδία παραλογισμού, ο πρωταγωνιστής ολισθαίνει μέσα σε μια εφιαλτική πραγματικότητα. Σε ένα κόσμο ανεξήγητο, με ιδιαίτερη έμφαση στην αγωνία, τον τρόμο και την υπαρξιακή κρίση του ατόμου. Παράλληλα καταπιάνεται με πολιτικά και κοινωνικά θέματα, αμφισβητώντας ακόμη και το οικοδόμημα του διαφωτισμού. Επισημαίνει εύστοχα, την κτηνώδη συμπεριφορά απέναντι στους αδύναμους.
-Παρόλο που ο Μωπασσάν ήταν αστός, βλέπουμε πως αποκηρύσσει το αφήγημα του γαλλικού διαφωτισμού και στρέφεται προς το περιθώριο έχοντας για συντροφιά του επαναστάτες και πόρνες. Πώς το εξηγείτε αυτό;
Όπως προανέφερα ο Μωπασσάν κοιτάζει την ανθρώπινη ράτσα κατάματα. Αποδεικνύεται ένας διορατικός ψυχολογος. Η ομαδική παράνοια ,η παράκρουση, αφορά τον εγκλεισμό σκέψης και τα λανθασμένα πρότυπα, μέσα απο νοσηρές τάσεις, που πολτοποιούν την προσωπική ταυτότητα του ατόμου.
-Σας εξιτάρει το χάος και η παράνοια;
Σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Σε επίπεδο κατανόησης, ευαισθητοποίησης, και κοινωνικής ενσυναίσθησης με εξιτάρει η αλήθεια,η οξυδέρκεια,το κράτος δικαίου,η αξιοπρέπεια.

-Οι σύγχρονες κοινωνίες θεωρείτε ότι συνεχίζουν να είναι υποχείρια του καθωσπρεπισμού;
Δυστυχώς ναι. Η ιστορία επαναλαμβάνεται με διαφορετικές συνθήκες. Η κοινωνία συνουσιάζεται βρίσκοντας πάντα άλλοθι σε λάθος κατευθύνσεις, στέλνοντας στο ικρίωμα τη διαφάνεια, την αλήθεια και τη διαφορετικότητα.
-Για πολλά χρόνια ζούσατε εκτός Ελλάδος. Πιστεύετε ότι η μετανάστευση διεύρυνε τους ορίζοντες σας όσον αφορά την προσέγγιση σας τόσο στην ζωή όσο και στο θέατρο;
Αναμφίβολα. Επένδυση ζωης. Αντιλαμβάνομαι, προσεγγίζω, και συνειδητοποιώ τις καταστάσεις έξω από δεσμεύσεις και συγκεκριμένες νόρμες.
-Αν μπορούσατε να δώσετε έναν ορισμό για την ελευθερία, ποιος θα ήταν αυτός;
Ελευθερία είναι η κατάβαση, η κατανόηση και η αποδοχή στην άβυσσο του εαυτού μας. Ένα άλμα προς την αντίθετη κατεύθυνση της μάζας. Το σωστό δε σημαίνει ότι είναι αποδεκτό.

Ταυτότητα παράστασης
Παράνοια | PARANOIA | Θέατρο Μικρός Κεραμεικός | Από το Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2025 | Κάθε Σάββατο στις 21:30 και Κυριακή στις 18:30
Συντελεστές παράστασης
Επεξεργασία κειμένων-Δραματουργική επιμέλεια-Μετάφραση: Νικόλας Βαγιονάκης – Μιράντα Βατικιώτη
Σκηνοθεσία- Ερμηνεία: Νικόλας Βαγιονάκης
Σχεδιασμός σκηνικού: Νικόλας Βαγιονάκης
Επιμέλεια σκηνικού: Μάρκος Γκοτζαμπέλης
Χορογραφίες: Νικόλας Βαγιονάκης
Σχεδιασμός Φωτισμού: Νικόλας Βαγιονάκης
Επιμέλεια φωτισμού: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Μουσική επιμέλεια: Γιάννης Χριστοδουλάτος
Φωτογραφίες παράστασης: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Υπεύθυνος επικοινωνίας: Αντώνης Κοκολάκης
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις