Tα λαμπερά κοσμήματα της μοιραίας σταρ Μαρλέν Ντίτριχ

Αν ο 20ός αιώνας διέθετε ένα It girl, αυτή θα ήταν μάλλον η Μαρλέν Ντίτριχ: σταρ του κινηματογράφου, τραγουδίστρια νυχτερινών κέντρων, είδωλο της μόδας και των κοσμημάτων, και μια διασημότητα από τη Γερμανία που λέγεται ότι είπε στον Χίτλερ να εξαφανιστεί.

Μεγάλο μέρος αυτής της αίγλης είχε υποχωρήσει κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Ντίτριχ υιοθέτησε μια κάπως πιο συντηρητική εμφάνιση, καθώς στα μέσα της δεκαετίας του 1940 περιόδευσε ως γνωστόν με την U.S.O.

Γεννημένη το 1901, από άσημη χορεύτρια του Βερολίνου έγινε διεθνής σταρ στις δεκαετίες του 1920 και του ’30, συγκλονίζοντας τον κόσμο της μόδας με την ένταξη του ανδρόγυνου στην κλασική γυναικεία γοητεία. Ήταν η απάντηση της Paramount στην Greta Garbo της MGM, και από ορισμένες απόψεις η κληρονομιά της ξεπέρασε σχεδόν κάθε κινηματογραφική σταρ και είδωλο της μόδας της εποχής της.

«Μαρόκο»

Μια μίνι σειρά για τη ζωή της, με πρωταγωνίστρια την Diane Kruger, βρίσκεται στα σκαριά- υπάρχουν σχέδια για την Jessica Lange να υποδυθεί την Ντίτριχ σε ένα τηλεοπτικό πρότζεκτ του Ryan Murphy που θα διαδραματίζεται την εποχή που έλαμπε στα νυχτερινά κέντρα- μια έκθεση με περίπου 250 εικόνες της σταρ ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο στο Διεθνές Κέντρο Φωτογραφίας της Νέας Υόρκης- και ένα μουσικό θεατρικό έργο για τη ζωή της μόλις ολοκληρώθηκε στο Βερολίνο, και ο πρωταγωνιστής του, ο Sven Ratzke, κέρδισε εγκωμιαστικά σχόλια για την ερμηνεία του ως Ντίτριχ.

Αναμφισβήτητα το πιο διάσημο κομμάτι της, ωστόσο, ήταν το βραχιόλι με ρουμπίνια και διαμάντια του οίκου Van Cleef & Arpels το οποίο απέσπασε περισσότερα από 4,5 εκατομμύρια δολάρια από έναν ανώνυμο αγοραστή κατά τη διάρκεια μιας δημοπρασίας του οίκου Christie’s

Η επιρροή της παρέμεινε επίσης στο ραντάρ της μόδας, όπως στην προ-φθινοπωρινή συλλογή του Dior 2024, η οποία παρουσίασε ένα look με παντελόνι και γραβάτα, που βοήθησε να γίνει δημοφιλές όταν, ως τραγουδίστρια καμπαρέ με φράκο και καπέλο, φίλησε στα χείλη μια γυναίκα θεατή στην ταινία «Μαρόκο» του 1930.

‘Οταν έφτασε στον σταθμό Gare St.-Lazare

Όσο όμως και αν επηρέασε τη μόδα, η κληρονομιά της Ντίτριχ γιορτάστηκε ιδιαίτερα στον κόσμο των κοσμημάτων.

«Στη συλλογή μας έχουμε ένα βραχιόλι από σανταλόξυλο του κοσμηματοπώλη René Boivin καλυμμένο με χρυσές πλάκες, το οποίο ήταν δώρο του νομάρχη της αστυνομίας του Παρισιού το 1933», δήλωσε σε πρόσφατη τηλεφωνική συνέντευξη στους NYT  η Silke Ronneburg, επιμελήτρια που είναι υπεύθυνη για τη συλλογή Μαρλέν Ντίτριχ στο μουσείο Deutsche Kinemathek στο Βερολίνο.

«Η ιστορία λέει ότι όταν έφτασε στον σταθμό Gare St.-Lazare στο Παρίσι, φορούσε παντελόνι και ανδρική γραβάτα. Έμοιαζε με άνδρα ανάμεσα σε άλλους άνδρες».

Ήταν παράνομο για τις Γαλλίδες να φορούν παντελόνια εκείνη την εποχή – ο νόμος του 1799 ίσχυε τυπικά μέχρι το 2013 – αλλά ο αρχηγός της αστυνομίας και η σύζυγός του χάρισαν το βραχιόλι στη Ντίτριχ ως χειρονομία καλής θέλησης. Και το φόρεσε με το ίδιο παντελόνι όταν αναχώρησε από το Παρίσι λίγες μέρες αργότερα.

Μαρλέν Ντίτριχ ως style icon

Αναμφισβήτητα το πιο διάσημο κομμάτι της, ωστόσο, ήταν το βραχιόλι με ρουμπίνια και διαμάντια του οίκου Van Cleef & Arpels το οποίο απέσπασε περισσότερα από 4,5 εκατομμύρια δολάρια από έναν ανώνυμο αγοραστή κατά τη διάρκεια μιας δημοπρασίας του οίκου Christie’s στη Νέα Υόρκη τον Ιούνιο του 2023. Ήταν μέρος της συλλογής της Anne Eisenhower, μιας κοσμικής γυναίκας και σχεδιάστριας εσωτερικών χώρων που ήταν εγγονή του προέδρου Dwight D. Eisenhower.

Το βραχιόλι jarretière – ο γαλλικός όρος μεταφράζεται στα αγγλικά ως καλτσοδέτα – πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε το 1937 από μερικά κομμάτια που δημιούργησε ο Louis Arpels. Το εντυπωσιακό του στοιχείο ήταν ένας πλατινένιος δίσκος καλυμμένος με δεκάδες ρουμπίνια σε σχήμα μαξιλαριού, τοποθετημένα ασύμμετρα πάνω σε δύο ζώνες από λευκά διαμάντια σε σχήμα baguette και pavé.

Φωτογραφία: Christie’s

Το κομμάτι έγινε διάσημο όταν η Ντίτριχ το φόρεσε στην ταινία «Stage Fright» του 1950 και στα βραβεία Όσκαρ το 1951. Λέγεται ότι το κράτησε μέχρι το θάνατό της το 1992.

«Είναι, με απλά λόγια, ένα από τα σημαντικότερα κοσμήματα που δημιουργήθηκαν ποτέ», έγραψε στους NYT ο Claibourne Poindexter, ανώτερος ειδικός σε κοσμήματα στον οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη. «Δεν ταιριάζει πραγματικά σε καμία περίοδο. Δεν είναι κοσμήματα Art Deco. Δεν είναι ρετρό κοσμήματα. Είναι πραγματικά ένα ξεχωριστό έργο τέχνης. Η απίστευτη τιμή που πέτυχε τη δεύτερη φορά που πωλήθηκε σε δημοπρασία είναι μια απόδειξη του σχεδιασμού αυτού του θαυμάσιου κοσμήματος και της Μαρλέν Ντίτριχ ως style icon».

Εξοργίζοντας τον Χίτλερ

Η Ντίτριχ φόρεσε αυτά τα εντυπωσιακά κοσμήματα σε τρεις ταινίες, μεταξύ των οποίων το «Desire» (1936), όπου υποδύθηκε μια κλέφτρα κοσμημάτων. Αλλά στη συνέχεια τα κοσμήματα ήταν παντού στις ταινίες της, ακόμα και σε τίτλους όπως το «Golden Earrings», μια ρομαντική κατασκοπευτική ταινία του 1947 με συμπρωταγωνιστή τον Ρέι Μίλαντ.

Μεγάλο μέρος αυτής της αίγλης είχε υποχωρήσει κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Ντίτριχ υιοθέτησε μια κάπως πιο συντηρητική εμφάνιση, καθώς στα μέσα της δεκαετίας του 1940 περιόδευσε ως γνωστόν με την U.S.O. για να διασκεδάσει τα συμμαχικά στρατεύματα στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική, μια απόφαση που λέγεται ότι εξόργισε τον Χίτλερ, ο οποίος λέγεται ότι την είχε καλέσει προσωπικά να επιστρέψει στη Γερμανία (είχε απαρνηθεί τη γερμανική υπηκοότητά της για να γίνει Αμερικανίδα υπήκοος το 1939).

«Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, είχε ένα αλάνθαστο ένστικτο όσον αφορά την καλή εμφάνιση, και το 1942 φορούσε ένα βαρύ ασημένιο βραχιόλι με επίχρυσα μαργαριτάρια και ασορτί σκουλαρίκια του Cartier», δήλωσε η κ. Ronneburg από το μουσείο Deutsche Kinemathek. «Είναι σημαντικό επειδή το φορούσε κατά τη διάρκεια της περιοδείας της για τα πολεμικά ομόλογα, οδηγώντας μέσα σε πόλεις με ένα ανοιχτό αυτοκίνητο».

Το εν λόγω σύνολο Cartier θεωρήθηκε ως αντανάκλαση της εποχής, εντυπωσιακό αλλά με έναν πιο συγκρατημένο τόνο.

*Με πληροφορίες από NYT | Κεντρική φωτογραφία θέματος: Κατά τη διάρκεια της περιοδείας πώλησης πολεμικών ομολόγων, η Ντίτριχ διέσχιζε τις πόλεις με ένα ανοιχτό αυτοκίνητο, φορώντας συχνά ένα βαρύ ασημένιο βραχιόλι με επίχρυσα μαργαριτάρια και ασορτί σκουλαρίκια του οίκου Cartier | Marlene Dietrich Collection Berlin/Ken Adam Archive