Ψωρίαση: Ο καλοκαιρινός ήλιος βοηθά – Προσοχή στο έγκαυμα

Μια πάθηση με πολλά πρόσωπα και δύσκολη στη θεραπεία της είναι η ψωρίαση, που παλαιότερα πιστεύαμε πως πρόκειται για μια δερματοπάθεια που υποτροπιάζει. Σήμερα όμως, γνωρίζουμε ότι αποτελεί ένα αυτοάνοσο νόσημα, με σημαντικές επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα της ζωής του ασθενή.

«Η ψωρίαση θεωρείται μία μη μεταδοτική, αυτοφλεγμονώδης νόσος που μπορεί να συνυπάρχει με πολλά συστηματικά νοσήματα και έχει σημαντικές επιπτώσεις, τόσο κοινωνικοοικονομικές όσο και στη ποιότητα ζωής των ασθενών», αναφέρει στο in.gr ο  Δερματολόγος Αφροδισιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ στο νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός», Παντελής Παναγάκης και επισημαίνει πως «τα νεότερα στοιχεία υποδηλώνουν μια γενετική βάση της νόσου, η οποία πιθανώς να ενεργοποιείται από ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες όπως το κάπνισμα, το stress, το αλκοόλ, διατροφικές συνήθειες, λοιμώξεις, φάρμακα, τραυματισμός κ.α.».

Κλινική εικόνα

Σύμφωνα με τον κ. Παναγάκη, η ψωρίαση είναι μια νόσος με πολλά πρόσωπα αφού η κλινική της εικόνα εξαρτάται από την μορφή και την εντόπισή της.

• Ψωρίαση κατά πλάκας: Αποτελεί την πιο συχνή μορφή της νόσου (80% των περιπτώσεων). Εμφανίζεται με σαφώς αφοριζόμενες ερυθηματώδεις πλάκες που καλύπτονται από παχιά αργυρόχρωα λέπια. Μπορεί να εμφανιστούν παντού στο σώμα όμως συχνότερα εντοπίζονται σε αγκώνες , γόνατα και τριχωτό κεφαλής.
• Σταγονοειδής ψωρίαση: Συχνότερη σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες και συνήθως ακολουθεί μια στρεπτοκοκκική λοίμωξη. Χαρακτηρίζεται από διάσπαρτες μικρές, ερυθηματολεπιδώδεις βλατίδες με γενικευμένη κατανομή σε κορμό και άκρα.
• Φλυκταινώδης ψωρίαση: Χαρακτηρίζεται από απουσία υπερκερατωσικών πλακών ενώ υπάρχει ο σχηματισμός φλυκταινών επιδερμίδα. Διακρίνεται στην εντοπισμένη (παλαμών-πελμάτων) και στη γενικευμένη μορφή.
• Ερυθροδερμική ψωρίαση: Αποτελεί την σοβαρότερη μορφή της νόσου. Χαρακτηρίζεται από καθολική φλεγμονή και ερυθρότητα του δέρματος ενω συνυπάρχουν και συστηματικά συμπτώματα (πυρετούς, κακουχία). Απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.

Ποιότητα ζωής

Η ψωρίαση είναι μια νόσος που χαρακτηρίζεται από σημαντική επιβάρυνση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Αιτία αυτού είναι το ότι  οι ασθενείς έχουν ένα πρόβλημα ορατό στους  ίδιους – και ανάλογα με την περιοχή του σώματος – και στους άλλους, και έτσι είναι πιο δύσκολο να δεχτούν ή να ξεχάσουν τη νόσο τους.

Η ψωρίαση, λοιπόν, έχει φανεί ότι συνδέεται με αγχώδη συνδρομή, ενεργό κατάθλιψη που φτάνει ακόμη και σε αυτοκτονικό ιδεασμό. Ταυτόχρονα με τους ασθενείς το νόσημα έχει σημαντικό αντίκτυπο και στην ποιότητα ζωής των συγγενών τους, οι οποίοι βιώνουν έντονα τόσο τις δυσκολίες στην καθημερινότητα των ασθενών, όσο και τον κοινωνικό στιγματισμό που οι ασθενείς υφίστανται.

Συνοδά νοσήματα

Νεότερα δεδομένα έχουν αλλάξει την αντίληψη ότι η ψωρίαση είναι μία νόσος που εντοπίζεται μόνο στο δέρμα, στη διαπίστωση πως η ψωρίαση είναι μια συστηματική νόσος που εκδηλώνεται και στο δέρμα.

Μελέτες έχουν δείξει πως οι ασθενείς με μέτρια ως σοβαρή ψωρίαση έχουν υψηλότερο κίνδυνο συστηματικών συννοσηροτήτων όπως μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακά νοσήματα, θρομβοεμβολικά επεισόδια, φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου και φυσικά την συχνή συνύπαρξη (20-30%) με την ψωριασική αρθρίτιδα.

Έχει υπολογιστεί ότι η καρδιαγγειακή συννοσηρότητα έχει επίπτωση στο προσδόκιμο ζωής των ασθενών με σοβαρή ψωρίαση, με βραχύτερη επιβίωση κατα 3,5 έτη για τις γυναίκες και 4,4 έτη για τους άνδρες. Η ακριβής παθογένεια όλων αυτών των νοσημάτων είναι κάτι το οποίο μένει να αποσαφηνιστεί, όμως αδιαμφισβήτητος κοινός παράγων παραμένει η φλεγμονή.

Επίσκεψη στο γιατρό

Πότε χρειάζεται να επισκεφτείτε τον δερματολόγο:

• Όταν η ψωρίαση εξελιχθεί πέραν του σταδίου της απλής ενόχλησης, σε πόνο και δυσχέρεια
• Δυσχεραίνει την εφαρμογή απλών καθημερινών εργασιών
• Σας προκαλεί άγχος για την εμφάνισή σας
• Σας προκαλεί πόνο στις αρθρώσεις
• Αν τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται ή δεν βελτιώνονται με την αγωγή που ακολουθείτε. Πιθανά να χρειαστείτε διαφορετικό φάρμακο ή συνδυασμό φαρμάκων για τον έλεγχο της ψωρίασης σας.

Θεραπείες ψωρίασης

Μέχρι τώρα δεν υπάρχει διαθέσιμη κάποια μόνιμη θεραπεία για την ψωρίαση.

Οι υπάρχουσες θεραπείες της ψωρίασης έχουν ως στόχο :

• Να διακόψουν τον κύκλο που προκαλεί αυξημένη παραγωγή επιδερμιδικών κυττάρων με αποτέλεσμα να εξαλείψουν τα λέπια και να βελτιώσουν την εμφάνιση του δέρματος
• Να αποτρέψουν βλάβες των αρθρώσεων στην περίπτωση ψωριασικής αρθρίτιδας και
• Να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Οι θεραπείες της ψωρίασης χωρίζονται σε 3 μεγάλες ομάδες:

Α. Τοπικές θεραπείες

Χρησιμοποιούμενες μόνες τους, οι κρέμες και αλοιφές μπορούν να αντιμετωπίσουν την ήπια ως μέτριας βαρύτητας ψωρίαση, ειδάλλως απαιτείται συνδυασμός με τις άλλες δύο κατηγορίες θεραπειών.

Β. Φωτοθεραπεία

Η έκθεση στο φυσικό ή υπεριώδες φως, είναι από τις απλούστερες θεραπείες για την ψωρίαση και σε πολλές περιπτώσεις αρκετά αποτελεσματικές.

• Ηλιακό φως: Το υπεριώδες τμήμα της ηλιακής ακτινοβολίας είναι αυτό που καταστρέφει τα ενεργοποιημένα Τ- κύτταρα κι έτσι περιορίζει τη φλεγμονή. Η μικρή, καθημερινή, ελεγχόμενη έκθεση μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα, ωστόσο η υπερβολική έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει έγκαυμα με αποτέλεσμα την εμφάνιση ψωριασικών πλακών. Το 80% των ασθενών με ψωρίαση αναφέρουν σημαντική βελτίωση της νόσου κατά την διάρκεια του καλοκαιριού.
• UVB φωτοθεραπεία: Ελεγχόμενες δόσεις μπορεί να βελτιώσουν τα συμπτώματα ήπιας ως μέτριας ψωρίασης. Παροδικές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν ερυθρότητα, κνησμό και ξηροδερμία

Γ. Συστηματικές θεραπείες

Ο όρος «συστηματική» αναφέρεται στην οδό χορήγησης της θεραπείας, η οποία φθάνει στα κύτταρα μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Οι συστηματικές αγωγές χρησιμοποιούνται συνήθως όταν οι τοπικές αγωγές έχουν αποτύχει να μειώσουν τα συμπτώματα ή όταν η ψωρίαση είναι σοβαρότερης μορφής. Μπορεί να έχουν μορφή χαπιών, πόσιμων διαλυμάτων (σιροπιών) ή ενέσεων. Διακρίνονται σε παραδοσιακές συστηματικές θεραπείες, σε αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης και σε βιολογικούς παράγοντες.

Οι παράγοντες που καθορίζουν την θεραπευτική απόφαση του γιατρού είναι:

• Η σοβαρότητα της νόσου (ανάλογα με τη μορφή της ψωρίασης, την έκταση και εντόπιση, τη συνύπαρξη προσβολής των αρθρώσεων και την επίδραση στην ποιότητα ζωής)
• Το προφίλ του ασθενή (ηλικία, οικογενειακήκατάσταση, συνυπάρχοντα νοσήματα, λήψη άλλων φαρμάκων, κάπνισμα, αλκοόλ)
• Η συμμόρφωση του ασθενή γιατί οποιαδήποτε θεραπεία και αν επιλεγεί ο συνεπής έλεγχος είναι εξαιρετικά σημαντικός για την επιτυχημένη διαχείριση και πορεία της θεραπείας.

Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί ότι όποια θεραπεία και αν επιλεγεί είναι σημαντικό ο ψωριασικός ασθενής να αντιμετωπίζεται ολιστικά από τον θεράποντα ιατρό του, και διάφοροι παράγοντες κινδύνου να αναγνωρίζονται και να αντιμετωπίζονται εγκαίρως.