Ιράν: Ο φαύλος κύκλος της άγριας καταστολής

Σβήνοντας τους προβολείς

Το πότε και πού ακριβώς συνελήφθη δεν ανακοινώθηκε, ούτε είναι γνωστός ο τόπος κράτησής της. Υπάρχουν αναφορές ότι κρατείται στις φυλακές Εβίν, διαβόητες για τη βάναυση μεταχείρηση κρατουμένων…

«Βαθιά ανησυχία» εξέφρασε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ζητώντας την απελευθέρωση όλων των συλληφθέντων.

To Φεστιβάλ των Καννών δήλωσε με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «αλληλέγγυο με την ειρηνική μάχη που διεξάγει για την ελευθερία και τα δικαιώματα των γυναικών» στο Ιράν και «αμέριστη υποστήριξη» στην Ταρανέ Αλιντουστί, απαιτώντας την άμεση αποφυλάκισή της.

Πλήθος ανθρώπων του καλλιτεχνικού κόσμου δήλωσε συμπαράσταση στην διάσημη Ιρανή ηθοποιό, μεταξύ αυτών το βρετανικό συγκρότημα Pet Shop Boys, που κατήγγειλε τη «φασιστική κυβέρνηση» του Ιράν.

Σύμφωνα εν τω μεταξύ με το ιρανικό πρακτορείο IRNA, αρκετές άλλες διάσημες Ιρανές επίσης «κλήθηκαν από το δικαστικό σώμα για τη δημοσίευση προκλητικού περιεχομένου». Δεν διευκρινίστηκε πόσες, ούτε άλλες λεπτομέρειες.

Ήταν ακόμη μια κίνηση απελπισίας από ένα σκληροπυρηνικό καθεστώς, που προσπαθεί πίσω από την άγρια καταστολή να κρύψει ότι «τρίζει».

Προσπαθώντας να κάνουν κάθε φωνή αντιφρονούντα να σιγήσει -και δη όσων έχουν απήχηση στο εξωτερικό- οι αρχές της Τεχεράνης έχουν εξαπολύσει το τελευταίο διάστημα κύμα διώξεων κατά διασημοτήτων, που προσπαθούν να ενισχύσουν τη διεθνοποίηση του αιτήματος αυτού του ξεσηκωμού για δικαιώματα και ελευθερίες.

Οι ράπερ Τουμάζ Σαλεχί και Σαμάν Γιάσιν (που είναι Κούρδος) συνελήφθησαν τον Οκτώβριο για υποστήριξη των διαδηλωτών, με τους στίχους τραγουδιών και δημόσιες εμφανίσεις.

Στα τέλη Νοεμβρίου είχαν την ίδια τύχη οι διάσημες Ιρανές ηθοποιοί Χενγκαμέχ Γκαζιανί και Καταγιούν Ριαχί, επειδή έβγαλαν τις μαντίλες τους δημόσια και εξέφρασαν αλληλεγγύη στο κίνημα διαμαρτυρίας. Πλέον έχουν αφεθεί ελεύθερες με εγγύηση.

Αντίθετα, ο 26χρονος Αμίρ Ρεζά Νασρ Αζαντάνι, ποδοσφαιριστής του ιρανικού πρωταθλήματος καταδικάστηκε σε θάνατο, προκαλώντας την κατακραυγή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών (FiFpro) και εκκλήσεις για άμεση παρέμβαση της FIFA.

Στενεύουν τα περιθώρια

Η εκστρατεία φίμωσης και εκφοβισμού είναι προκλητικά εμφανής από την ιρανική ηγεσία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, η στυγνή αυτή τακτική δείχνει να αποδίδει.

Η Ελνάζ Ρεκαμπί, που συμμετείχε τον Οκτώβριο σε διεθνή αγώνα αθλητικής αναρρίχησης στη Σεούλ χωρίς να φοράει τη χιτζάμπ της και έτυχε υποδοχής ηρωίδας στην Τεχεράνη, αποκήρυξε τελικά την πράξη της, αποδίδοντάς την σε ατύχημα. Έκτοτε μπήκε σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Παρομοίως, η Ιρανή αθλήτρια τοξοβολίας Παρμίντα Γκασεμί, που αφαίρεσε την μαντίλα της σε τελετή απονομής βραβείων στην Τεχεράνη, προχώρησε γρήγορα σε αναδίπλωση υπό κλοιό πιέσεων.

Στο Μουντιάλ 2022, η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου ανδρών έμεινε σιωπηλή στην ανάκρουση του ιρανικού εθνικού ύμνου στον αγώνα της με την Αγγλία, αλλά δεν το επανέλαβε, εν μέσω αναφορών για απειλές φυλάκισης μελών των οικογενειών τους.

Οι φόβοι τώρα εντείνονται για μαζικές εκτελέσεις αντιφρονούντων από το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, προς  παραδειγματισμό και εκφοβισμό, όπως είχε άλλωστε συμβεί και με πολιτικούς κρατούμενους το 1988. Μάλιστα υπό την επίβλεψη του τότε δικαστή, νυν προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί.

Καθώς όμως το αντικαθεστωτικό κίνημα επιμένει και διευρύνεται, με ακόμη μεγαλύτερη διεθνοποίηση και περισσότερες αντιδράσεις, τα περιθώρια για την σκληροπυρηνική ηγεσία της Τεχεράνης δείχνουν να στενεύουν.

Αν και όψιμη, η άμεση αποπομπή της Τεχεράνης από την Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κατάσταση των Γυναικών (CSW), την περασμένη εβδομάδα, χαιρετίστηκε με ικανοποίηση από ακτιβιστές στο Ιράν και σε ολόκληρο τον κόσμο.

Εξέλιξη, όπως όπως επισημαίνει και ο Μπεχνάμ Μπεν Ταλεμπλού, ειδικός αναλυτής σε θέματα ιρανικής ασφάλειας και πολιτικής στην αμερικανική δεξαμενή σκέψης «Ίδρυμα για την Υπεράσπιση των Δημοκρατιών» (FDD), «θα πρέπει να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου ως προς τις διπλωματικές πιέσεις», στο φόντο ενός όλο και πιο γεωπολιτικά περίπλοκου διεθνούς σκηνικού.