Ομοφυλοφιλία στο Ισλάμ: Ο πρώτος ανοιχτά γκέι ιμάμης πιστεύει στη συνύπαρξη σεξουαλικότητας και θρησκείας

Η 32χρονη Σάφια Χαν υποδέχεται τον Guardian σε ένα φτωχικό δωμάτιο, σε ένα βιομηχανικό προάστιο του Κέιπ Τάουν. Είναι λέκτορας και συζεί με τον σύντροφό της, τον Τάι. Είναι η δεύτερη φορά που επισκέπτεται το Μασγιντούλ Γκουρμπάαχ, ένα τζαμί που ανήκει στο Ίδρυμα Αλ-Γκουρμπάαχ, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που προσφέρει υπηρεσίες στήριξης σε μουσουλμάνους που έχουν περιθωριοποιηθεί εξαιτίας του σεξουαλικού τους προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή των «πιστεύω» τους.

«Ο ιμάμης ήταν υπέροχος», λέει η Χαν. «Ρώτησε ποιες αντωνυμίες χρησιμοποιεί ο Τάι». Η Χαν είναι μουσουλμάνα από τη γέννησή της, ενώ ο Τάι, που αυτοπροσδιορίζεται ως non-binary, υιοθέτησε πρόσφατα τη θρησκεία.

• Διαβάστε επίσης: Ιράν: Πολιτοφυλακή Μπασίτζ, η «φάλαγγα» του Αγιατολάχ

Το pansexual ζευγάρι ανήκει στους δέκα περίπου ανθρώπους που παρακολούθησαν το κήρυγμα του Μουχσίν Χέντριξ, γνωστού ως «πρώτου ανοιχτά γκέι ιμάμη στον κόσμο». Ανάμεσά τους οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άνδρες και δεν κάθονται χωριστά βάσει του φύλου τους. Μετά από μια ομιλία για την ευγνωμοσύνη, ο Χέντριξ καθοδηγεί την κοινή προσευχή.

@muhsinhendricks So can i play in your lap? #muhsinhendricks #fypシ #foryoupage #bollywoodcomedy #kajal #sharukkhan #fyp #foryou #bollywood ♬ original sound – trakulraja_officail1

Ένα ιδιαίτερο τζαμί

Ο Χέντριξ προσφέρει ασφαλή χώρο σε queer άτομα που θέλουν να προσευχηθούν, να ακούσουν συμβουλές ή να παντρευτούν με το μουσουλμανικό τελετουργικό από το 1998 – ένας ρόλος που είχε ως αποτέλεσμα τον αφορισμό του από τοπικούς ηγέτες του Ισλάμ το 2007. Ο ίδιος δεν πτοήθηκε και συνεχίζει να μεταφέρει το μήνυμα ότι μπορείς να είσαι ταυτόχρονα γκέι και μουσουλμάνος. Πλέον, η ιστορία του καταγράφεται και σε ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο The Radical που θα κάνει την πρεμιέρα του το Σαββατοκύριακο στο Βερολίνο.

Ο 55χρονος Χέντριξ μιλά με ηρεμία στο τζαμί, όπου πηγαίνουν σταθερά περίπου 20 πιστοί και γύρω στους 80 περιστασιακούς επισκέπτες. Ορισμένοι θέλουν πολύ να φωτογραφηθούν και να μιλήσουν για την εμπειρία τους ως ανοιχτά queer άτομα. Άλλοι προτιμούν τη μυστικότητα.

Ο Χέντριξ λέει ότι «επιλέχθηκε από τους ανθρώπους, για τους ανθρώπους» το 1998, όταν άρχισε να διοργανώνει συναντήσεις για ΛΟΑΤΚΙ+ μουσουλμάνους στη γενέτειρά του. Εκείνοι τον αντιμετώπιζαν ως ιμάμη της κοινότητας. «Άνοιξα το γκαράζ μου, έστρωσα ένα χαλί και κάλεσα τους ανθρώπους να έρθουν για τσάι και συζήτηση», θυμάται.

Ένας ιμάμης, υποστηρίζει, δεν χρειάζεται τη σφραγίδα της εξουσίας για να αποδεχτεί τον ρόλο του. «Το Ισλάμ δεν έχει τόσο σαφείς ιεραρχίες όσο ο Χριστιανισμός», εξηγεί. «Ιμάμης ουσιαστικά σημαίνει ηγέτης».

Καταφύγιο από την ομοφοβία

Το 2011, ο Χέντριξ ενίσχυσε τον ρόλο του ως ιμάμης ιδρύοντας ένα τζαμί. Η απόφασή του ήρθε μετά την εμπειρία ενός φίλου του, που έγινε αποδέκτης ενός κηρύγματος που καταδίκαζε την ομοφυλοφιλία σε έναν άλλο χώρο λατρείας. «Είπα ότι ίσως είναι καιρός να δημιουργήσουμε τον χώρο μας, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να προσευχηθούν χωρίς να τους κρίνυν».

Ο γάμος ομοφυλοφίλων έχει αναγνωριστεί νομικά στη Νότια Αφρική από το 2006. Όμως επισκέπτες του Μασγιντούλ Γκουρμπάαχ, όπως η Χαν υποστηρίζουν ότι η ομοφοβία παραμένει κυρίαρχη στα τζαμιά της πόλης.

«Η ύπαρξη ενός χώρου όπου μπορείς να βιώσεις την κουλτούρα και τη θρησκεία σου χωρίς έντονη ομοφοβία είναι πολύ ευχάριστη», σημειώνει μιλώντας στον Guardian. «Έχεις ένα μέρος πνευματικότητας όπου νιώθεις σαν στο σπίτι σου».

Ο Χέντριξ, που έχει εργαστεί στο παρελθόν ως δάσκαλος αραβικών και σχεδιαστής μόδας, ήταν 29 ετών όταν ανακοίνωσε στη μητέρα του ότι είναι ομοφυλόφιλος. Προερχόμενος από μουσουλμανική οικογένεια, παντρεύτηκε με γυναίκα, έκανε παιδιά και έπειτα πήρε διαζύγιο πριν αποκαλύψει τη σεξουαλικότητά του στην οικογένειά του, οκτώ χρόνια μετά τον θάνατο του πατέρα του.

Σύμφωνα με τον ιμάμη, η μητέρα του κατέρρευσε όταν άκουσε την είδηση πριν του πει ότι η σεξουαλικότητά του είναι απαράδεκτη για τη θρησκεία της.

@muhsinhendricks Please greet! 🤣 #islamictiktok #tiktok #muhsinhendricks #fypシ #foryoupage #funny #fyp #foryou #bollywoodcomedy ♬ BeshaRam – Umar Afridi

Μετά το πρώτο σοκ, ο Χέντριξ κατάφερε να την πείσει να μείνει για 10 μέρες μαζί με τον ίδιο και τον τότε σύντροφό του. Η μητέρα του παρέμεινε σιωπηλή για το σύνολο των ημερών και τελικά παραδέχτηκε ότι η σχέση του γιου της δεν διέφερε σε τίποτα από έναν γάμο ετεροφυλόφιλων. Έκτοτε και μέχρι τον θάνατό της, ο Χέντριξ λέει ότι μοιράστηκαν μια «υπέροχη» σύνδεση.

«Είναι φυγόπονο»

Η σχέση του Χέντριξ με την ευρύτερη μουσουλμανική κοινότητα του Κέιπ Τάουν, όμως, δεν είναι τόσο αρμονική. Θυμάται ότι το 2007, μετά την εμφάνισή του στο ντοκιμαντέρ A Jihad for Love, το τοπικό Μουσουλμανικό Δικαστικό Συμβούλιο ανακοίνωσε τον αφορισμό του. Το περασμένο καλοκαίρι, εξέδωσε νέο φετφά για τον «γκέι τρόπο ζωής».

«Απλώς συνεχίσαμε», εξηγεί ο Χέντριξ μιλώντας για την απόφαση του 2007. Τον είχαν συμβουλεύσει να προσλάβει σωματοφύλακες, όμως ο ίδιος ποτέ δεν φοβήθηκε τις επιθέσεις. «Καμιά φορά μπαίνω σε άλλα τζαμιά και κάποιοι με αναγνωρίζουν», λέει στον Guardian. «Ορισμένοι με χαιρετούν, ενώ άλλοι κρατούν αποστάσεις».

Αναφορικά με τις προσπάθειες του Συμβουλίου να τον εξορίσει, προσθέτει: «Είναι φυγόπονο. Αντί να έρθουν να ζητήσουν να εξετάσουν την έρευνά μου και να δουν αν αυτά που λέω έχουν νόημα και αν μπορούν να μάθουν κάτι, είναι ευκολότερο να πουν ότι πηγαίνουν κόντρα στο δόγμα του Ισλάμ».

Ο Χέντριξ αναφέρεται στη δική του ερμηνεία για το κοράνι. Όπως λέει, δεν υπάρχει τίποτα στο κείμενό του που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ως ευρεία καταδίκη της ομοφυλοφιλίας. Εκείνοι που διαφωνούν του έχουν επιτεθεί διαδικτυακά, αλλά εκείνος αδιαφορεί για την κριτική στα κοινωνικά δίκτυα.

Προσφέροντας καθοδήγηση σε ΛΟΑΤΚΙ+ μουσουλμάνους

Χρησιμοποιεί με πιο θετικό τρόπο τα social media, δημιουργώντας βίντεο για το TikTok με μηνύματα για την αγάπη. Άρχισε να τα αναρτά στη διάρκεια της πανδημίας, μετά από την ενθάρρυνση της κόρης του. «Κατάλαβα ότι είχα εμπλακεί τόσο στον ακτιβισμό, που είχα χάσει τη διασκεδαστική πλευρά μου».

Αυτή την περίοδο, ο ακτιβισμός του περιλαμβάνει τη δημιουργία βίντεο στα Ουρντού και τα Χίντι, στα οποία μιλά για τους ΛΟΑΤΚΙ+ μουσουλμάνους. Επιπλέον,  προετοιμάζει τριμηνιαία εκπαιδευτικά σεμινάρια με το Global Interfaith Network, τα οποία πρόκειται να πραγματοποιηθούν σύντομα στην Κένυα και τη Νιγηρία.

@muhsinhendricks Don’t depend on anyone other than God!!! #featureme #bollybwood #foryoupage #fypシ #muhsinhendricks #tiktok #islamictiktok ♬ original sound – Umar khan

Όταν τα σεμινάρια ολοκληρωθούν, ο Χέντριξ σχεδιάζει να ταξιδέψει σε περιοχές όπως η Μουμπάσα της Κένυας για να ξεκινήσει αντίστοιχα μαθήματα σε κανονικές αντί των ηλεκτρονικών τάξεων. Θα διδάξει σε άτομα που έχουν προσεγγίσει τοπικές ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις πώς η θρησκεία μπορεί να συμβιβαστεί με τη σεξουαλικότητα.

Αντιμετωπίζει το The Radical, το ντοκιμαντέρ του Ρίτσαρντ Γκρέγκορι, ως μέρος του ακτιβισμού του. Η Χαν επισκέφθηκε το τζαμί του Χέντριξ επειδή άκουσε για την ταινία, ενώ γίνονται συζητήσεις για την προβολή του από ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις στο εξωτερικό.

Με την ενθάρρυνση της επιπλέον έκθεσης, ο ιμάμης εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξος για το μέλλον των γκέι μουσουλμάνων στη Νότια Αφρική, παρά το γεγονός ότι γνωρίζει ότι δεν είναι πολλοί εκείνοι που συμφωνούν μαζί του. Συνομιλεί με τους ελάχιστους άλλους γκέι ιμάμηδες σε όλο τον κόσμο, όπως ο Νουρ Γουαρσάμε της Αυστραλίας και ο Ντααγιέ Αμπντουλάχ από τις ΗΠΑ, όμως εξακολουθεί να είναι ο μοναδικός σε όλη την αφρικανική ήπειρο.

«Μίλησα ανοιχτά για την ομοφυλοφιλία μου στα 29 μου, όμως πλέον οι άνθρωποι το κάνουν από την ηλικία των 16», λέει στον Guardian. «Υπάρχουν περισσότεροι ασφαλείς χώροι και περισσότερη πληροφόρηση. Ελπίζω ότι θα υπάρξουν και πιο πολλοί queer ιμάμηδες, ώστε όταν δεν θα είμαι πια εδώ να συνεχίσουμε να υπάρχουμε και να αναπτυσσόμαστε».

Πηγή: Guardian