Μικρές απλές συμβουλές για τη διαχείριση του άγχους των Πανελλαδικών Εξετάσεων

Γράφει ο Παναγιώτης Κωστόπουλος*

Οι Πανελλαδικές πλησιάζουν και όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι υποψήφιοι μαθητές της Γ΄ Λυκείου θα δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους σε μια μάχη με το «θηρίο» των πιο απαιτητικών, σε ψυχολογικό τουλάχιστον επίπεδο, εξετάσεων τις μέχρι τώρα ζωής τους. Τώρα αν σε όλο αυτό προσθέσουμε και τα σχεδόν δυο χρόνια αποδιοργάνωσης που μας προσέφερε απλόχερα η περιπέτεια του Covid-19, αντιλαμβανόμαστε όλοι όσοι περιστρεφόμαστε πέριξ της εκπαίδευσης τη δυσκολία των φετινών εξετάσεων τόσο σε επίπεδο επίδοσης όσο και στον ψυχολογικό τομέα.

Ποια είναι η πρώτη συμβουλή που θα μας δώσει κάποιος μόλις ακούσει ότι ετοιμαζόμαστε για να μπούμε στη «μάχη» των πανελλαδικών εξετάσεων; Μα φυσικά το κλασσικό «μην αγχώνεσαι». Στο σημείο αυτό, ωστόσο, είναι εύλογο να αναρωτηθούμε πόσο εύκολο είναι αυτό. Μπορεί κάποιος που από μικρό παιδί, σε όλα του τα μαθητικά χρόνια ακούει το πόσο σημαντικές είναι αυτές οι εξετάσεις, να μην αγχωθεί; Η απάντηση είναι μάλλον όχι. Έτσι αυτό που ίσως έχει μεγάλη σημασία εδώ είναι όχι τόσο το αν θα αγχωθεί ένας υποψήφιος, γιατί αυτό είναι κάτι που δεδομένα θα συμβεί, όσο το πως θα διαχειριστεί το άγχος του, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια των εξετάσεών του, έτσι ώστε να μην πάει χαμένος ο κόπος των προηγούμενων ετών και να αποδώσει το μέγιστο που μπορεί.

Με αφορμή αυτή τη συλλογιστική θα παραθέσουμε ορισμένες «έξυπνες», απλές και πρακτικές συμβουλές για το πώς μπορεί ο κάθε υποψήφιος να διαχειριστεί καλύτερα το άγχος των πανελλαδικών εξετάσεων.

Ξεκινώντας από την προηγούμενη ημέρα μιας σημαντικής εξέτασης είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη μας τα εξής:

Πάντοτε ολοκληρώνω το διάβασμά μου με μια συνολική γρήγορη επανάληψη (διάρκειας περίπου 2-3 ωρών) η οποία έχει ως σκοπό όχι τόσο την αναλυτική μελέτη όσο την απεικόνιση της ύλης συνολικά στο μυαλό μας. Δεν δίνουμε ποτέ, στο τέλος της μελέτης μας, μεγάλη βαρύτητα σε συγκεκριμένα κομμάτια της ύλης γιατί αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να θυμόμαστε αυτά τα αποσπάσματα καλά ενώ τα υπόλοιπα όχι.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι σημαντικό να ολοκληρώσουμε την επανάληψή μας τουλάχιστον δυο ώρες πριν κοιμηθούμε, για να προλάβει ο εγκέφαλος να φτάσει σε κατάσταση ηρεμίας μέχρι τον ύπνο. Αυτές τις δυο ώρες είναι καλό να κάνουμε κάτι που μας χαλαρώνει (π.χ. τηλεόραση, ένα ζεστό μπάνιο, ένα ωραίο γεύμα κ.τ.λ.). Κοιμόμαστε νωρίς έτσι ώστε να συμπληρώσουμε περίπου οκτώ ώρες ύπνου.

Στη συνέχεια αφού ξημερώσει η ημέρα της εξέτασης είναι σημαντικό να θυμόμαστε τα εξής:

Ξυπνάμε έγκαιρα έτσι ώστε να μην υπάρχει πίεση χρόνου και τρώμε ένα καλό πρωινό (ακόμα και αν δεν είμαστε οι τύποι που μας αρέσει το πρωινό). Το άδειο στομάχι δημιουργεί νευρικότητα η οποία στη συνέχεια θα επιδεινώσει το άγχος μας, το οποίο εύλογα είναι καλό να αποφύγουμε. Καλό είναι να φτάσουμε έγκαιρα στο σχολείο έτσι ώστε να μην τεθούν θέματα χρόνου. Φτάνοντας έγκαιρα (15 λεπτά νωρίτερα περίπου) δε συζητάμε ποτέ με τους φίλους μας για τα θέματα και την ύλη. Θα ήταν προτιμότερο να συζητήσουμε πιο ανάλαφρα θέματα (π.χ. πού θα πάμε διακοπές μετά τις εξετάσεις κ.τ.λ.) που θα μας βοηθήσουν να χαλαρώσουμε.

Μπαίνοντας στην αίθουσα φροντίζουμε να φτιάξουμε μια καλή θέση εργασίας (π.χ. σωστή στάση σώματος κ.τ.λ.) και δουλεύουμε στο μυαλό μας εσωτερικά σκέψεις εκλογίκευσης (όπως π.χ. έχω διαβάσει και θα γράψω καλά, ή όποιος διαβάζει γράφει καλά κ.τ.λ.). Μόλις έρθουν τα θέματα, τα διαβάζουμε μια προσεκτική γρήγορη ανάγνωση όλα και ξεκινάμε άμεσα να γράφουμε όποιο κατέχουμε καλύτερα. Αυτό θα βοηθήσει στο να μειωθούν άμεσα τα επίπεδα του άγχους μας. Όταν ολοκληρώσουμε το γραπτό μας, του «ρίχνουμε» μια δεύτερη προσεκτική ματιά και στη συνέχεια το παραδίδουμε. Αποχωρώντας από την αίθουσα οργανώνουμε το επόμενό μας μάθημα χωρίς να κάνουμε σκέψεις σχετικά με το αν γράψαμε καλά ή όχι. Ότι γράψαμε, γράψαμε και δεν αλλάζει. Επομένως πάμε συγκεντρωμένοι στο επόμενο μάθημα.

Ακολουθώντας αυτές τις απλές οδηγίες και χωρίς να το πολυκαταλάβουμε, θα έχει έρθει η ολοκλήρωση τον απαιτητικών Πανελλαδικών εξετάσεων και θα έχουμε επιτύχει να αποδώσουμε τα μέγιστα, χωρίς να αδικήσουμε την προσπάθειά μας εξαιτίας του απόλυτα δικαιολογημένου  άγχους μας.

Η επιτυχία ανήκει σε αυτούς που έχουν προετοιμαστεί σωστά τόσο σε εκπαιδευτικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.

Καλή επιτυχία σε όλους τους υποψηφίους!!!

* Ψυχολόγος, Υποψήφιος Διδάκτωρ ΕΚΠΑ – Επιστημονικός Υπεύθυνος Εταιρείας Success-Lab