Ο θάνατος και η παραλία

Την παραλία στην Επάνω Σκάλα Μυτιλήνης τη γνωρίζω καλά. Στα τέλη ενός άλλου αιώνα, για κάμποσους μήνες όποτε φύλαγα σκοπιά, αλλά και όταν είχα έξοδο, την έβλεπα. Hταν καθησυχαστική η σκέψη ότι και απέναντι φαντάροι ήταν που θα προτιμούσαν να πηγαίνουν στα καφενεία και στα κλαμπ τα οποία φανταζόμουν ότι αντιστοιχούσαν στα φώτα που έβλεπα απέναντι.

Τότε η θάλασσα που μας χώριζε από την απέναντι ακτή, παρότι τυπικά μία από τις «γραμμές επαφής» μιας «θερμής» ευρωπαϊκής σύγκρουσης – λίγα χρόνια πριν αυτό είχαν δείξει τα Iμια -, έμοιαζε παρ’ όλα αυτά φιλόξενη. Eτσι ίσως να φάνηκε κάποια χρόνια αργότερα και σε πλήθος πρόσφυγες που την είδαν ως ένα σύντομο πέρασμα για έναν κόσμο καλύτερο. Με αρκετούς από αυτούς να μην μπορούν ποτέ να δουν το όνειρο να γίνεται πραγματικότητα κάνοντας αυτή τη θάλασσα υγρό τάφο.

Κοιτάζω τώρα την είδηση για τους έξι πνιγμένους σε αυτήν ακριβώς την παραλία, ούτε τους πρώτους και πολύ φοβάμαι ούτε τους τελευταίους όσο κυριαρχεί το δόγμα της «Ευρώπης-φρούριο». Εξι πνιγμένοι γιατί διεκδίκησαν το αυτονόητο. Να ζήσουν λίγο καλύτερα. Να έχουν λιγότερη φτώχεια να αντιμετωπίσουν. Να αποκτήσουν δουλειά και ίσως να κυνηγήσουν το όνειρο, μακριά από την εξαθλίωση και τη βαναυσότητα. Εξι πνιγμένοι γιατί η Ευρώπη τούς θεωρεί «υβριδική απειλή» και θεωρεί ότι πρέπει να τους «αποτρέψει». Εξι πνιγμένοι γιατί η Ευρώπη δεν μπορεί να δείξει στοιχειώδη αλληλεγγύη.

Και την ίδια ώρα η Ευρώπη δηλώνει έτοιμη να υποδεχθεί τους πρόσφυγες από την Ουκρανία. Και καλά κάνει, γιατί όσοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, εφόσον έχουν να αντιμετωπίσουν τον πόλεμο, προφανώς και πρέπει να τύχουν της μέγιστης αλληλεγγύης. Ωστόσο η αλληλεγγύη δεν μπορεί και δεν πρέπει να κοιτάζει χρώματα. Δεν αφορά αποκλειστικά τους λευκούς Ευρωπαίους. Οφείλει να αφορά όποια και όποιον αγωνίζεται να ξεφύγει από τον φόβο και την αγωνία. Διαφορετικά είναι απλός υπολογισμός.