Τρόμος στο Καζακστάν – Ομάδες στρατιωτών συλλαμβάνουν πολίτες

Η κατάσταση στο Καζακστάν έχει ως εξής: Δεκάδες νεκροί διαδηλωτές, 18 νεκροί αστυνομικοί (οι δυο αποκεφαλισμένοι) και ομάδες του στρατού και της αστυνομίας να περιπολούν στους άδειους πλέον δρόμους και να πυροβολούν όποιον τους φαίνεται ύποπτος.

Την ίδια στιγμή η Ρωσίa έχει στείλει στη χώρα επίλεκτες δυνάμεις και αλεξιπτωτιστές, που έχουν ακροβολιστεί σε κομβικά σημεία της οικονομικής πρωτεύουσας Αλμάτι και στόχο έχουν μετά το αεροδρόμιο που επανήλθε στα χέρια των κυβερνητικών, να πιάσουν και να φυλάξουν τα κομβικά κτίρια της πόλης.

Συλλαμβάνουν οποίον κινείται

Το αεροδρόμιο στην πόλη Αλμάτι παραμένει κλειστό και φυλάσσεται από στρατιώτες και αστυνομικούς, οι οποίοι συλλαμβάνουν οποιονδήποτε τους φανεί ύποπτος, σύμφωνα με έναν ανταποκριτή του ρωσικού πρακτορείου Tass.

Η κίνηση γύρω από το αεροδρόμιο είναι μεγάλη, όμως οι αστυνομικοί σταματούν και ελέγχουν όλα τα οχήματα. Ο δημοσιογράφος είπε ότι είδε να συλλαμβάνονται τέσσερις «ύποπτοι» και να μεταφέρονται σε ένα μικρό λεωφορείο, με τα χέρια τους δεμένα στον σβέρκο.

Το αεροδρόμιο θα παραμείνει κλειστό μέχρι τις 9 Ιανουαρίου. Περισσότερες από 20 διεθνείς πτήσεις, από το Αλμάτι και την πόλη Ακτομπέ, έχουν ακυρωθεί, σύμφωνα με το υπουργείο Βιομηχανίας και Ανάπτυξης Υποδομών. Η κρατική τηλεόραση Khabar-24 μετέδωσε πάντως ότι το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας Νουρ-Σουλτάν λειτουργεί και εκτελούνται κανονικά όλες οι πτήσεις εσωτερικού. Νωρίτερα, η τηλεόραση ανέφερε ότι τα αεροδρόμια του Καζακστάν θα ξαναρχίσουν τις διεθνείς πτήσεις προς Μόσχα και Ντουμπάι από τις 15.00, τοπική ώρα.

Στο μεταξύ, από τη Μόσχα, ένας αξιωματούχος του υπουργείου Άμυνας ανέφερε ότι δώδεκα μεταγωγικά αεροσκάφη τύπου Il-76 και An-124, που μετέφεραν εξοπλισμό και στρατιώτες της ειρηνευτικής δύναμης του CSTO (Οργανισμός Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας) αναχώρησαν από τη Ρωσία με προορισμό αεροπορικές βάσεις στο Αλμάτι και το Ζέτιγκεν.

Αμέσως μετά την άφιξή τους οι μονάδες της ρωσικής δύναμης θα αρχίσουν «να εκτελούν τα καθήκοντα που τους έχουν ανατεθεί», πρόσθεσε το πρακτορείο, επικαλούμενο τον ίδιο, μη κατονομαζόμενο, αξιωματούχο.

Police in the city Almaty said they killed dozens of rioters overnight as fresh violence raged in Kazakhstan. More than 2,000 protesters were detained as Russia rushed in paratroopers to stop a countrywide uprising in the former Soviet state https://t.co/gHDEvrDRGl pic.twitter.com/uY2UpIG5Uc

— Reuters (@Reuters) January 7, 2022

Ο πρόεδρος του Καζακστάν ζήτησε πριν από δύο ημέρες τη στρατιωτική συνδρομή του CSTO, λόγω των ταραχών που σημειώνονταν σε πολλές περιοχές της χώρας και σήμερα η κυβέρνηση ανέφερε ότι έχει αποκατασταθεί η τάξη, αλλά η κατάσταση παραμένει δύσκολη στο Αλμάτι, την οικονομική πρωτεύουσα.

Τι είπαν Πούτιν – Τοκάγεφ

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαμίντιρ Πούτιν συζήτησε για την κατάσταση στο Καζακστάν σε αρκετά τηλεφωνήματα που είχε με τον Καζάκο ομόλογό του Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ, μετέδωσαν σήμερα ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων επικαλούμενα το Κρεμλίνο.

Ο Πούτιν μίλησε επίσης με τους ηγέτες άλλων χωρών του Οργανισμού της Συλλογικής Συνθήκης Ασφαλείας (ΟΣΣΑ), στρατιωτικής συμμαχίας, χθες και σήμερα, Παρασκευή, μετέδωσαν τα πρακτορεία επικαλούμενα τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.

Οι δυνάμεις ασφαλείας φαίνεται να ανέκτησαν σήμερα τον έλεγχο στους δρόμους της κύριας πόλης του Καζακστάν έπειτα από ημέρες βίας και ο υποστηριζόμενος από τη Ρωσία πρόεδρος είπε ότι είχε δώσει εντολή στα στρατεύματά του να πυροβολούν εν ψυχρώ ώστε να καταστείλουν την εξέγερση σε όλη τη χώρα.

Η στάση της Κίνας

Ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ χαρακτήρισε σήμερα «πολύ υπεύθυνη» την εφαρμογή «ισχυρών» μέτρων εναντίον των διαδηλωτών από την κυβέρνηση του Καζακστάν, σε μήνυμα που απηύθυνε στον πρόεδρο του Καζακστάν Κασίμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ, μετέδωσαν τα κρατικά κινεζικά μέσα ενημέρωσης.

Protesters now storming the main government building in Kazakhstan’s largest city Almaty. pic.twitter.com/lemKcpILL8

— Patrick Reevell (@Reevellp) January 5, 2022

«Πήρατε με αποφασιστικό τρόπο ισχυρά μέτρα σε κρίσιμες στιγμές και ηρεμήσατε γρήγορα την κατάσταση, δείχνοντας έτσι την υπευθυνότητά σας και αίσθηση καθήκοντος ως πολιτικός άνδρας (…)», δήλωσε ο κινέζος πρόεδρος, εκτιμώντας πως ο ομόλογός του τήρησε «πολύ υπεύθυνη στάση έναντι της χώρας του και του λαού του», σύμφωνα με το επίσημο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα.

«Χτυπήστε στο ψαχνό»

Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ απέρριψε σήμερα οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους διαδηλωτές και έδωσε εντολή στις δυνάμεις ασφαλείας να ανοίγουν πυρ χωρίς προειδοποίηση εναντίον των «οπλισμένων συμμοριτών» που προκαλούν τις ταραχές.

«Έδωσα εντολή στις δυνάμεις της τάξης και στον στρατό να ανοίγουν πυρ χωρίς προειδοποίηση», δήλωσε ο Τοκάγεφ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, προσθέτοντας ότι οι «τρομοκράτες συνεχίζουν να προκαλούν ζημιές σε αγαθά» και να «χρησιμοποιούν όπλα κατά των πολιτών».

Ο Τοκάγεφ χαρακτήρισε «παράλογα» τα αιτήματα, κύριως από το εξωτερικό, για διαπραγματεύσεις με τους διαδηλωτές για την εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης στην κρίση.

«Τι είδους διαπραγματεύσεις μπορεί να έχει κανείς με εγκληματίες, με δολοφόνους; Έχουμε να κάνουμε με ένοπλους και εκπαιδευμένους συμμορίτες (…) Πρέπει να καταστραφούν και αυτό θα γίνει σύντομα», σημείωσε.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο, «20.000 συμμορίτες» επιτέθηκαν στην Αλμάτι, την μεγαλύτερη πόλη και οικονομική πρωτεύουσα του Καζακστάν, όπου οι ταραχές που ξέσπασαν ήταν οι πιο χαοτικές και πιο βίαιες.

Αυτοί είχαν «σαφές σχέδιο επίθεσης, καλά συντονισμένες ενέργειες και υψηλό βαθμό προετοιμασίας για μάχη», συνέχισε ο Τοκάγεφ, αναφερόμενος σε «εξειδικευμένους δολιοφθορείς».

«Τα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης και κάποια άτομα στο εξωτερικό παίζουν τον ρόλο του υποκινητή» αυτής της κρίσης, υπογράμμισε ο πρόεδρος του Καζακστάν.

«Η αντιτρομοκρατική επιχείρηση συνεχίζεται, οι μαχητές δεν έχουν καταθέσει τα όπλα. Αυτοί που δεν παραδίδονται θα εξαλειφθούν», σημείωσε επίσης, αναγνωρίζοντας ότι «υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει για να αντληθούν τα διδάγματα από αυτήν την τραγωδία».

Το Καζακστάν, η μεγαλύτερη χώρα της κεντρικής Ασίας, συγκλονίζεται από ένα κύμα διαμαρτυριών που ξέσπασε την Κυριακή στην επαρχία έπειτα από αύξηση των τιμών των καυσίμων προτού εξαπλωθεί σε άλλες πόλεις και κυρίως στην Αλμάτι, όπου οι διαδηλώσεις εκτραχύνθηκαν με το ξέσπασμα χαοτικών και φονικών επεισοδίων.

Απόσπασμα δυνάμεων από τη Ρωσία κι άλλες συμμαχικές χώρες της Μόσχας έφτασε χθες, Πέμπτη, στο Καζακστάν για να υποστηρίξει τις αρχές της χώρας, προστατεύοντας τα στρατηγικής σημασίας κτίρια και προσφέροντας υποστήριξη στις δυνάμεις της τάξης.

Ο Τοκάγεφ θέλησε σήμερα να «ευχαριστήσει ιδιαιτέρως» τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν για την αποστολή αυτής της στρατιωτικής δύναμης. «Ανταποκρίθηκε πολύ γρήγορα, και κυρίως με φιλικό τρόπο, στο αίτημά μου», είπε.

Εκτός του Πούτιν, ο πρόεδρος του Καζακστάν ευχαρίστησε επίσης τους ηγέτες της Κίνας, του Ουζμπεκιστάν και της Τουρκίας για τη βοήθειά τους.

Επίσης πρόσθεσε ότι οι ειρηνευτικές δυνάμεις που εστάλησαν από τη Ρωσία και γειτονικά κράτη  έφτασαν στη χώρα κατόπιν αιτήματος του Καζακστάν και βρίσκονται εκεί σε προσωρινή βάση για να εγγυηθούν την ασφάλεια.

Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε γιατί το κράτος «κοιμόταν ενώ προετοιμάζονταν υπογείως τρομοκρατικές επιθέσεις, μυστικοί πυρήνες μαχητών», κατέληξε ο Τοκάγεφ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επέμειναν σήμερα ότι είναι ανάγκη για τους Ευρωπαίους να βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους Ρώσους και τους Αμερικανούς για την ασφάλεια στην Ευρώπη.

«Όποια κι αν είναι η λύση, πρέπει να περάσει από την Ευρώπη (…) Δεν θα υπάρξει λύση παρά μόνο με την Ευρώπη», υπογράμμισε η φον ντερ Λάιεν αναφερόμενη στις εντάσεις γύρω από την Ουκρανία και στα διακυβεύματα της περιφερειακής ασφάλειας στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου.

«Όλη η γεωπολιτική κατάσταση της περιοχής επιβάλλει η Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, να μπορούν να προτείνουν τη δική τους άποψη για τα πράγματα, να δράσουν και να καθίσουν γύρω από το τραπέζι μαζί με το σύνολο των ενδιαφερόμενων πλευρών», τόνισε ο Εμανουέλ Μακρόν.

«Θα προτείνουμε μαζί το όραμά μας για μια αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ασφάλειας», δήλωσε ο γάλλος πρόεδρος, η χώρα του οποίου ασκεί κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ.

Ο ίδιος δήλωσε πως πρότεινε μαζί με τον γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς στον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να πραγματοποιηθεί μια νέα σύνοδος με την Ουκρανία, με το σχήμα της Νορμανδίας, «μέσα στις προσεχείς εβδομάδες».

Η Ρωσία απορρίπτει εδώ και μήνες αυτό το σχήμα με τέσσερα μέρη (Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ουκρανία) και προτιμά να συζητεί απ’ ευθείας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, κάτι που ενισχύει το στάτους της ως διεθνούς δύναμης.

Ο Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε την «ικανοποίησή» του για τις απ’ ευθείας ανταλλαγές ανάμεσα στους ομολόγους του Βλαντίμιρ Πούτιν και Τζο Μπάιντεν -«πιστεύω ότι είναι κάτι καλό», δήλωσε- και για τον «υποδειγματικό συντονισμό» μεταξύ Ευρωπαίων και Αμερικανών στο θέμα αυτό.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να κάνει διάλογο με τη Ρωσία», επέμεινε επίσης, αναφερόμενος σε ένα θέμα που προκαλεί συζητήσεις μεταξύ των κρατών μελών.

«Το να κάνεις διάλογο δεν σημαίνει να κάνεις υποχωρήσεις, σημαίνει κατ’ αρχάς να μπορείς να επισημαίνεις τις ασυμφωνίες μας, αλλά και να προσπαθείς να οικοδομήσεις το μέλλον», δήλωσε ζητώντας να διεξαχθεί ένας «διάλογος ειλικρινής, απαιτητικός, συντονισμένος» και διευκρινίζοντας πως θα συζητήσει ο ίδιος και πάλι «μέσα στις προσεχείς ημέρες» με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η πρόεδρος της Κομισιόν και ο πρόεδρος της Γαλλίας ζήτησαν επίσης «να μπει ένα τέλος στη βία» και να υπάρξει αυτοσυγκράτηση στο Καζακστάν, όπου μαίνονται ταραχές και ο πρόεδρος της χώρας αποκλείει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους διαδηλωτές.

«Απευθύνω έκκληση για να μπει ένα τέλος στη βία και για αυτοσυγκράτηση», τα «δικαιώματα και η ασφάλεια των πολιτών είναι πρωταρχικής σημασίας και πρέπει να είναι εγγυημένα», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν δίπλα στον Μακρόν, ο οποίος προσυπέγραψε τις δηλώσεις της.

Οι Ρώσοι

Οι κυβερνητικές δυνάμεις φαίνεται ότι έχουν ανακτήσει τα περισσότερα κομβικά σημεία, αλλά αυτό που δεν ξέρει κανείς είναι τι θα συμβεί τις επόμενες ώρες. Οι ρώσοι στρατιώτες δεν έχουν εμπλακεί – ακόμη- και μέχρι στιγμή φυλάνε κυβερνητικά κτίρια.

Η Ρωσία πάντως εάν η κρίση περάσει κατά πως το θέλει, πλέον θα μπορεί να αισθάνεται κερδισμένη αφού το Καζακστάν θα είναι υπό τον έλεγχο της πολιτικά και δεν θα έχει αφήσει τη Δύση να παρεισφρήσει στη χώρα που έχει το 40% του ουρανίου στον κόσμο.