Από τη Θεσσαλονίκη στην Εκάλη: Τα αγριογούρουνα εισβάλλουν στον αστικό ιστό – Πώς εξηγείται

Λιγότερο από ένα μήνα πριν, ένα ζευγάρι αγριόχοιρων έψαχνε για τροφή στην ανατολική Θεσσαλονίκη. Μια εβδομάδα αργότερα, ένα αγριογούρουνο εθεάθη, στην περιοχή της Κάτω Τούμπας.

ρκετά πιο πίσω, τον Σεπτέμβριο του 2020, κοπάδι από αγριογούρουνα,  βρέθηκε ξαφνικά μπροστά σε αυτοκίνητο προκαλώντας τροχαίο.

Αυτό το μήνα, στις 5 Μαΐου, στη σελίδα «Κηφισιά Διαφάνεια» στο facebook, αναρτήθηκε βίντεο που δείχνει ένα αγριογούρουνο, να πλησιάζει αρκετά κοντά εκείνον που τον απαθανάτιζε στην περιοχή της Εκάλης, στην Αττική.

Στην ίδια σελίδα στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης μέλος της ανέφερε ότι αγριογούρουνα εμφανίστηκαν και στην Πολιτεία στη συμβολή των οδών Πινδάρου και Κουντουριώτη, με «όχι και τόσο φιλικές διαθέσεις προς τα σκυλιά».

Στην συγκεκριμένη περίπτωση, το αγριογούρουνο, εικάζεται ότι αναζητούσε βοήθεια, καθώς κάποιοι είχαν «φορέσει» στο άτυχο ζώο, σύρμα στο κεφάλι.

Σε κάθε περίπτωση τα αγριογούρουνα, πλέον όλο και πιο συχνά, την εμφάνισή τους.

Κατεστραμμένες καλλιέργειες, τροχαία ατυχήματα, ζώα που κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα στον αστικό ιστό αναδεικνύουν ένα φαινόμενο που έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια προκαλώντας απόγνωση στους αγρότες και φόβο στους κατοίκους των πόλεων.

Υπερπληθυσμός

Τα ζώα αυτά, εμφανίζονται πλέον όλο και πιο συχνά σε αστικές περιοχές και το ερώτημα που γεννάται είναι τι ζητούν, άραγε, τα αγριογούρουνα στην πόλη;

Οι εξηγήσεις που δίνονται έχουν να κάνουν με τον υπερπληθυσμό τους. Σύμφωνα με στοιχεία του 2019, στην Ελλάδα διαβιούν πάνω από 400.000 αγριογούρουνα, αριθμός που παρουσιάζει αυξητική τάση λόγω των ευνοϊκών συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί για την αναπαραγωγή τους.

Η κλιματική αλλαγή στον πλανήτη, αλλά και η μη σωστή αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων από κτηνοτρόφους και αγρότες στην Ελλάδα, πριν από περίπου 20 χρόνια, έπαιξαν μεγάλο ρόλο, επίσης.

«Αυτό που παρατηρούμε κατά έναν πολύ μεγάλο βαθμό είναι υβρίδια, ζώα που γεννήθηκαν από τη διασταύρωση άγριων ζώων με ήμερων και οφείλεται σε μια ανόητη πράξη στο παρελθόν, ενός προγράμματος του 2003 αν θυμάμαι καλά, όπου επιδοτήθηκαν προς 800 ευρώ περίπου το κεφάλι, για να διατηρηθούν μέσα σε δασικές εκτάσεις χοιρομητέρες. Αυτό συνέβη τότε με την δικαιολογία της ποιοτικής αναβάθμισης του κρέατος. Όταν όμως το 2011 σταμάτησε η επιδότηση του προγράμματος, τα ζώα αυτά αφέθηκαν στην τύχη τους. Άλλα έφυγαν από τις μονάδες και άλλα εγκαταλείφθηκαν στα δάση, με αποτέλεσμα να αναπαράγονται με γοργούς ρυθμούς. Η διατήρηση οικόσιτων θηλυκών έξω στα δάση δημιούργησε τον υβριδισμό, όπου αυτά τα υβρίδια άλλαξαν συμπεριφορά. Δεν έχουν αυτή την αγριότητα με αποτέλεσμα να πλησιάζουν στα αστικά περιβάλλοντα και να έρχονται αρκετά κοντά στον άνθρωπο», λέει στο protothema.gr ο κ. Χρήστος Βλάχος καθηγητής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Η κάθοδος των χοίρων

«Ο πληθυσμός τους έχει αυξηθεί ραγδαία γιατί έχουν μεγάλο αναπαραγωγικό δυναμικό. Αυτά μπορούν να γεννήσουν και δυο φορές το χρονό, με αποτέλεσμα να έχουμε υπερπληθυσμό. Αυτός με τη σειρά του να πιέζει και έτσι έχουμε την εισβολή σε νέες περιοχές. Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο με την άγρια πανίδα να εισχωρεί σε αστικά περιβάλλοντα. Έχουμε δει εικόνες και βίντεο από πάρκα και πόλεις της Ευρώπης, ενώ παρόμοιες εικόνες έχουμε και εδώ τα τελευταία 2 με 3 χρόνια. Το θέμα είναι πώς η πολιτεία πρέπει να παρακολουθεί την άγρια πανίδα. Ειδικά κάποια είδη έχουν και οικονομικό ενδιαφέρον ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος μεταφοράς ασθενειών. Πρέπει λοιπόν οι αρμόδιοι να πάρουν μέτρα. Όταν ο πληθυσμός αυτών των ζώων είναι μεγάλος πρέπει να μειώνεται ειδικά περιμετρικά των πόλεων, γιατί αυτά θα αυξηθούν ξανά», τονίζει ο κ. Βλάχος.

Σύμφωνα με τον καθηγητή του ΑΠΘ ο διαρκής πληθυσμιακός έλεγχος είναι απαραίτητος ενώ τα υβρίδια θα πρέπει να θανατωθούν. «Δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν υβρίδια στο ελεύθερο περιβάλλον. Υποβαθμίζεται γενετικά το είδος. Με βάση το χρώμα και κάποιων άλλων χαρακτηριστικών φαίνονται πια είναι υβρίδια και αυτά πρέπει να θανατωθούν. Γιατί θα έχουμε και θανατηφόρα τροχαία όταν τρέχουν στους αυτοκινητόδρομους, αλλά μπορεί να έχουμε αι επιθέσεις σε ανθρώπους ειδικά αν κάποιος έχει βγάλει το σκυλί του για βόλτα. Είναι ένα πρόβλημα που ο άνθρωπος το δημιούργησε και πρέπει να το λύσει» καταλήγει ο κ. Βλάχος.

Η πανώλη των χοίρων

Σύμφωνα με κάποια στοιχεία στην Ελλάδα θηρεύονται κανονικά περί τα 50.000 αγριογούρουνα, ενώ έχουν συσταθεί και ομάδες δίωξης, για τον υπερπληθυσμό, σε Ήπειρο, Μακεδονία και Θράκη οι οποίες κυνηγούν περίπου 1.000 ζώα.

Η Ρυθμιστική Απόφαση του ΥΠΕΚΑ για την κυνηγετική περίοδο 2020-2021 έδωσε παράταση στην χρονική περίοδο του κυνηγιού αγριόχοιρου μέχρι την 28η Φεβρουαρίου 2021, ενώ έληγε κανονικά στις 20 Ιανουαρίου 2021, «με δικαίωμα θήρευσης χωρίς περιορισμό στο όριο κάρπωσης», όπως χαρακτηριστικά αναγράφεται.

Η απόφαση αυτή αντανακλά το φόβο του αρμόδιου υπουργείου για το ενδεχόμενο εισόδου και στη χώρα μας της αφρικανικής πανώλης των χοίρων, η οποία πλήττει γειτονικές βαλκανικές χώρες. Πρόκειται για μια ασθένεια που δεν προσβάλλει τον άνθρωπο, είναι όμως καταστροφική για την κτηνοτροφία. Και ο κύριος φορέας της είναι οι αγριόχοιροι.