Σαν σήμερα γεννιέται ένα κινηματογραφικό ποίημα

Η Φρίντα Λιάππα ήρθε στον κινηματογράφο από τους δρόμους της ποίησης και από τους δρόμους της πολιτικής. Αν σ’ αυτά προσθέσουμε και την κινηματογραφοφιλία της, η οποία καλλιεργήθηκε και οργανώθηκε με τη θητεία της στην κινηματογραφική κριτική, έχουμε τους τρεις παράγοντες που καθόρισαν τη σκηνοθετική της πορεία», γράφει ο Μπάμπης Κολώνιας.

Η Φρίντα Λιάππα γεννήθηκε στη Μεσσήνη το 1948.  Σπουδάζει φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, ωστόσο φυλακίζεται και διαγράφεται από το πανεπιστήμιο λόγω της αντιδικτατορικής της δράσης. Το 1972, γυρίζει την πρώτη της ταινία μικρού μήκους, με τίτλο Μετά σαράντα μέρες, παραγωγή του περιοδικού «Σύγχρονος Κινηματογράφος». Το 1973 εγκαθίσταται στο Λονδίνο, όπου φοιτά στο London Film School. Επιστρέφοντας στην Αθήνα γίνεται μέλος της συντακτικής ομάδας του Σύγχρονου κινηματογράφου, ενώ αρθρογραφεί και σε άλλα κινηματογραφικά περιοδικά. Δημοσιεύει τις ποιητικές συλλογές: Λυρικός επίλογος της οδού Πατησίων (1980), Τα ήσυχα ποιήματα και τα κυνηγετικά σκυλιά (1981), 1964-1988 (1991) καθώς και τη συλλογή διηγημάτων Η μυστηριώδης ασθένεια (1985).

Σκηνοθετεί πολλά ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση μεταξύ των οποίων και επεισόδια για την τηλεοπτική σειρά Παρασκήνιο. Η Φρίντα Λιάππα θα σκηνοθετήσει τρεις ταινίες μικρού μήκους και τρεις μεγάλου μήκους, οι οποίες θα αποσπάσουν πολλά βραβεία σε φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και μια τηλεταινία.

Ο Μπάμπης Κολώνιας σημειώνει:  «Οι ήρωες των ταινιών της Λιάππα – κυρίως οι γυναικείοι χαρακτήρες – είναι γήινοι, υλικοί, με πλήρη βιογραφικά στοιχεία. Αλλά, με την προσέγγιση που τους επιφυλάσσει η σκηνοθέτης, με τον τρόπο που αποκαλύπτει τις ενδόμυχες επιθυμίες και τα κρυφά τους τραύματα, μας εμφανίζονται ως μορφές σχεδόν υπερβατικές. Ο χώρος, ρεαλιστικά ορισμένος, αποκτά συχνά, μέσα από τον τρόπο που κινηματογραφείται, διαστάσεις μεταφυσικές, απειλητικές, αποκαλυπτικές.»

Η Φρίντα Λιάππα έφυγε πρόωρα από τη ζωή το 1994.

«Ηταν ένα εξαιρετικά ευαίσθητο πλάσμα, με μια τρομερή μαχητικότητα από την άλλη πλευρά κι ένα τρομερό πείσμα για πράγματα τα οποία έκανε. Είτε έκανε ταινίες είτε ο τρόπος που ντυνόταν, δυναμική μέσα σ’ ένα χώρο κυρίως αντροκρατούμενο», λέει ο Κυριάκος Αγγελάκος, που υπήρξε σύντροφός της, σε εκτενή συνέντευξη στο «Lifo», στην Αργυρώ Μποζώνη το Νοέμβριο του 2011.

Η Φρίντα τιμήθηκε αρκούντως και μετά τον θάνατό της, με τις ταινίες της να εκτιμώνται ως αντιπροσωπευτικές του νεότερου ελληνικού κινηματογράφου. Μια αίθουσα φέρει τ’ όνομά της στην Αποθήκη Δ στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης. Μια δεύτερη αίθουσα φέρει τ’ όνομα της εξαιρετικής συναδέλφου και φίλης της Τώνιας Μαρκετάκη, που έφυγε κι αυτή πρόωρα από τη ζωή, λίγο πριν από τη Φρίντα – 26 Ιουλίου 1994, στα 52 της. Δυο οδυνηρές απώλειες για τον ελληνικό κινηματογράφο.

Φιλμογραφία

Mικρού μήκους ταινίες:
1972 Σαράντα Μέρες Μετά
1977 Μια Ζωή σε Θυμάμαι να Φεύγεις
1980 Απεταξάμην

Mεγάλου μήκους ταινίες:
1981 Οι Δρόμοι της Αγάπης είναι Νυχτερινοί
1986 Ήταν ένας Ήσυχος Θάνατος
1991 Τα Χρόνια της Μεγάλης Ζέστης

Τηλεταινία 1983: Το Νερό της Βροχής

Με πληροφορίες από την Σινεφίλια και την Εφημερίδα Συντακτών