Δεν είναι όλα μαύρα

Παρά τις ακραίες συνθήκες που βιώνει και η χώρα μας με την πανδημία και το μεγάλο κόστος που συνεπάγεται η διαχείρισή της, τα στοιχεία δεν επιβεβαιώνουν τις χειρότερες προβλέψεις, ούτε την καταστροφολογία στην οποία πολλοί επενδύουν για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους.

Πράγματι σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, η ύφεση στο δεύτερο τρίμηνο του έτους θα χτυπήσει κόκκινο. Εως τώρα, δείχνει να ξεπερνά το 15% καταγράφοντας αρνητικό ιστορικό ρεκόρ. Αλλά, αυτό ήταν αναμενόμενο, λόγω των περιοριστικών μέτρων και του lockdown που επιβλήθηκε σε όλη την αγορά. Το τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο του έτους, με βάση τις ίδιες εκτιμήσεις, η εικόνα αλλάζει προς το καλύτερο. Η οικονομία, στο διάστημα αυτό, προβλέπεται να εξισορροπήσει και αν όλα πάνε καλά, θα επανέλθει σε τροχιά ανάκαμψης το 2021.

Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις αυτές η ελληνική οικονομία θα έχει κάνει την ευχάριστη έκπληξη. Αλλωστε μια σειρά από ενδείξεις και δεδομένα ενισχύουν την προοπτική αυτή και ερμηνεύουν, σε μεγάλο βαθμό, την απομάκρυνση των μαύρων σεναρίων σχετικά με την τροπή των εξελίξεων τους επόμενους μήνες. Ποιες είναι αυτές;

Το 2020 δεν είναι 2010. Η Ελλάδα σήμερα δεν είναι μόνη της στο χείλος του γκρεμού, χωρίς πηγές άντλησης ρευστότητας. Τα ελληνικά ομόλογα έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Και τα εγχώρια έντοκα γραμμάτια παίζουν ξανά τον ρόλο του εργαλείου χρηματοδότησης κράτους, τραπεζών και αγοράς αφού γίνονται δεκτά από τη Φρανκφούρτη ως ενέχυρο χορήγησης ρευστότητας. Αυτός είναι και ο λόγος (μαζί με τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα) που η χώρα μας μπορεί με άνεση να καλύπτει, έως τώρα, μέρος του κόστους του πακέτου μέτρων στήριξης 24 δισ. ευρώ που έχει ανακοινώσει για την οικονομία.

Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, μάλιστα, ότι στην τελευταία έκδοση εντόκων γραμματίων ήταν οι ξένοι επενδυτές που κάλυψαν το μεγαλύτερο μέρος της. Δείγμα και αυτό εμπιστοσύνης από τις ξένες αγορές, που πρώτες απ’ όλες «μυρίζονται» τον κίνδυνο. Ετσι, αν δεν υπάρξει σημαντική καθυστέρηση στο πακέτο των Βρυξελλών και ανοίξουν εγκαίρως, μέσα στο καλοκαίρι, οι ευρωπαϊκές γραμμές χρηματοδότησης τα πράγματα θα γίνουν ευκολότερα.

Από την άλλη, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται οι χειρότερες εκτιμήσεις για την πορεία των εσόδων και τον Μάιο. Ο μήνας προβλέπεται ότι θα κλείσει με υστέρηση εσόδων αλλά όχι καταστροφική για τα δημόσια ταμεία. Λίγο να βοηθήσει και ο τουρισμός, η Ελλάδα μπορεί να γυρίσει το παιχνίδι, χωρίς να υποστεί μακράς διάρκειας ύφεση που θα ήταν πράγματι καταστροφική για την επόμενη μέρα.

Βεβαίως, για να συμβούν όλα αυτά, θα πρέπει να συντρέξουν δύο προϋποθέσεις:

– Οι τράπεζες να μεταφέρουν, χωρίς να βάζουν προσκόμματα, τη ρευστότητα των πακέτων στήριξης στις επιχειρήσεις που την έχουν ανάγκη. Πολλές φορές στο παρελθόν αυτό δεν επιτεύχθηκε και δικαιολογημένα ανησυχεί, τώρα, ο Σταϊκούρας.

– Οι επιχειρηματίες να εκμεταλλευτούν το ευνοϊκό καθεστώς ευέλικτης εργασίας και κρατικής επιδότησης μέρους των μισθών των εργαζομένων τους, κρατώντας ζωντανές τις επιχειρήσεις τους και την απασχόληση. Κόλπα και τεχνάσματα για να περάσουν μόνιμες μειώσεις μισθών θα αποβούν μπούμερανγκ και για την αγορά και για τους ίδιους.

Από κει και πέρα όλα θα κριθούν από την εξέλιξη της πανδημίας. Απ’ ό,τι φαίνεται μόνο σ’ αυτήν μπορούν, προς το παρόν, να επενδύουν όσοι τα βλέπουν όλα μαύρα.