Fake news: Η «μάστιγα» της ενημέρωσης του σήμερα

Σαφέστατα  όλοι ξέρουμε και έχουμε ακούσει ότι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης συνιστούν την τέταρτη εξουσία. Φυσικά ο τρόπος που εμφανίζεται η ενημέρωση στη σύγχρονη εποχή, απέχει παρασάγγας σε σχέση με πριν την εμφάνιση των social media. Ο πραγματικός ρόλος τους είναι η αντικειμενική ενημέρωση και όχι τα ψεύδη.

Επίκληση στο συναίσθημα

Τα άρθρα τα οποία συνήθως είναι fake έχουν μία τάση να μην καταγράφουν τα περιστατικά με αντικειμενικότητα, με κυνισμό αλλά χρησιμοποιούν συναισθηματικά φορτισμένες λέξεις. Είναι κομμάτι του μαρκετινγκ προφανώς η συναισθηματική διέγερση του αναγνώστη γιατί αυτό θα οδηγήσει στο ενδιαφέρον του.

Μέσα όμως από τις πολυπληθείς λέξεις που έχουν συναίσθημα και ψυχολογική ένταση δεν κρύβεται η αλήθεια και εκεί ξεκινάνε όλα. Γίνονται άμεσα πιο πιστευτά από τον αναγνώστη γιατί αναγνωρίζει ως πιστευτό το συναίσθημα που νιώθει. Εν ολίγοις το συναίσθημα που του δημιουργείται λειτουργεί ως «σφραγίδα» επιβεβαίωσης ότι η είδηση είναι αληθινή.

Πολιτικές σκοπιμότητες

Δε θα μπορούσε φυσικά να μην ειπωθεί ότι τα ψευδή νέα είναι απότοκα κάποιας πολιτικής προπαγάνδας ή σκοπιμότητας. Αν δηλαδή βγαίνει ένα άρθρο και μιλάει για ένα θέμα χωρίς να το εξηγεί και το πιστοποιεί με επιστημονικά τεκμήρια τότε υπάρχει ανακρίβεια.

Οι πηγές, οι παραπομπές από facts (δεδομένα) τα οποία είναι μη ανατρέψιμα, απουσιάζουν σχεδόν πάντα. Και δε βρίσκονται ως θέσει απόδειξης διότι δε θα αποδείκνυαν ποτέ μία αντιεπιστημονική και αστοιχείωτη θέση.

Ψεύτικο οπτικοακουστικό υλικό

Σε κάποιες περιπτώσεις των ψεύτικων ειδήσεων παρουσιάζονται ψεύτικες ή επεξεργασμένες ή παραλλαγμένες εικόνες, βίντεο κλπ. Συνεπώς για αυτούς που συντάσσουν τέτοιου είδους ειδήσεις δεν υπάρχει λόγος να προσθέσουν επιστημονική επιχειρηματολογία και τεκμήρια επειδή χρησιμοποιούν αυτό το ψεύτικο υλικό ως τάχα «απόδειξη» αυτών που λένε.

Παραπάνω έρευνα

Η κριτική σκέψη είναι κάτι που διαμορφώνεται. Καλλιεργείται και αναπτύσσεται μέσω της αμφισβήτησης και της αποδόμησης της εκάστοτε «αλήθειας» που προωθείται ως «αυθεντική».  Θα ήταν χρήσιμο να γίνεται πάντα έρευνα από τον αναγνώστη ή καλύτερα διασταύρωση πληροφοριών για να δει τι συμβαίνει και τι δε συμβαίνει.

Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι η χώρα μας έχει χαρακτηριστεί πανευρωπαικά ως μία από τις χειρότερες χώρες στο θέμα της επικοινωνίας και της ενημέρωσης. Αυτό οφείλεται στα ψευδή άρθρα που κοινοποιούνται μαζικά και διαμορφώνουν μία μορφή νέας «αλήθειας».