«Εχθρός είναι ο καπνός. Όχι οι καπνιστές», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, καλώντας όλες και όλους τους πολίτες να εφαρμόσουν τον αντικαπνιστικό νόμο: αυτά είπε ο πρωθυπουργός στην εκδήλωση επίσημης ενημέρωσης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης κατά του Καπνίσματος του Υπουργείου Υγείας, προσθέτοντας ότι από το 2009 έχουν περάσει έντεκα νομοθετήματα, Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις με μηδενικά αποτελέσματα.

«Αυτός είναι ο θλιβερός απολογισμός της απαγόρευσης καπνίσματος σε κλειστούς χώρους, που υποτίθεται ότι θεσμοθετήθηκε το 2009», σημείωσε εξηγώντας ότι οι κυβερνήσεις δεν τόλμησαν, η Διοίκηση αδράνησε και η κοινωνία ανέχτηκε.

Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η απαγόρευση του καπνίσματος αποτελεί εμβληματική κίνηση εκσυγχρονισμού και εξευγενισμού της καθημερινότητάς μας αλλά και άσκηση αλληλοσεβασμού που τελικά ενδυναμώνει την κοινωνική συνοχή.

«Δεν υπάρχει πια καμία δικαιολογία του τύπου «αυτά δεν γίνονται στην Ελλάδα». Ας ρωτήσουμε τους Γερμανούς, τους Αμερικανούς, τους Γάλλους, τους Τούρκους.

Όλοι τους μπορεί να αναστατώθηκαν κάπως στην αρχή. Σήμερα, ωστόσο, όλοι θεωρούν αυτονόητη τη νέα, καθαρή ατμόσφαιρα γύρω τους. Αν το μπόρεσαν, λοιπόν, εκείνοι, τότε το μπορούμε και εμείς!», συνέχισε ενώ ανέφερε συγκεκριμένους αριθμούς.

Συγκλονιστικά στοιχεία

Είπε, συγκεκριμένα, ότι ένα στα έξι 15χρονα αγόρια και ένα στα οκτώ νεαρά κορίτσια καπνίζουν, ότι το 27,5% των Ελλήνων είναι καπνιστές -και το ποσοστό είναι μεγαλύτερο στους ενήλικες- ότι το 94,6% εκτίθενται με κάποιο τρόπο στο παθητικό κάπνισμα. Ακόμη, ότι οι θάνατοι που οφείλονται στο κάπνισμα υπολογίζονται σε 20.000 ετησίως ενώ η ίδια αιτία προκαλεί 700.000 ημέρες νοσηλείας με το κόστος να φτάνει το 1 δισ. ευρώ.

«Αλλά και η εικόνα μας μέχρι σήμερα είναι άθλια: υπουργοί κάπνιζαν μπροστά στις κάμερες και μέσα στα Υπουργεία τους. Ενώ δημόσιοι λειτουργοί, δυστυχώς και γιατροί, επιμένουν να καπνίζουν ακόμη και σε χώρους νοσοκομείων. Κάτι που δεν συμβαίνει, πλέον, ούτε σε κράτη όπως η Ουγκάντα και η Ρουάντα», συμπλήρωσε και δικαιολόγησε το 84% των πολιτών το οποίο θεωρεί πολιτισμική υποβάθμιση την μη εφαρμογή των αντικαπνιστικών κανόνων και το 76% που δηλώνει εξοργισμένο.

«Σ’ αυτήν τη δυσαρέσκεια ερχόμαστε να απαντήσουμε με την εθνική στρατηγική και αυστηρή απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, σε ιδιωτικούς χώρους εργασίας, σε χώρους που βρίσκονται παιδιά, στα αυτοκίνητα όποτε επιβαίνουν παιδιά… Αλλά και με μία ουσιαστική και εξαιρετικά ευρηματική καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Σκοπός δεν είναι ο διχασμός, αλλά μια συμμαχία για την υγεία. Και η ανάδειξη της ατομικής ευθύνης που θα οδηγήσει την συλλογική αρμονία».

Η υγεία μας ενώνει

Με υπογραφή «Συμμαχία για μια καλύτερη ζωή χωρίς καπνό» και με σύνθημα «Η υγεία μας ενώνει», ξεκινάμε, σήμερα, μία πανεθνική προσπάθεια», υπογράμμισε εξάλλου ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Και σημείωσε ότι ο νόμος προβλέπει πρόστιμα μέχρι 500 ευρώ για τους παραβάτες και έως 10.000 ευρώ για τους ιδιοκτήτες των χώρων όπου συντελείται η παράβαση, ότι σε περίπτωση τέταρτης υποτροπής, το κατάστημα θα κλείνει προσωρινά και ότι σε πέμπτη υποτροπή θα ανακαλείται η άδεια λειτουργίας του, επιπλέον σε έναν τετραψήφιο αριθμό (1142) θα αναφέρονται όσοι παρανομούν.

Είπε επίσης ότι οι έλεγχοι θα γίνονται από μικτά κλιμάκια με συνδρομή της αστυνομίας και έτσι, αναμφίβολα, το πλαίσιο αυστηροποιείται.

«Όμως θα το επαναλάβω: Η τιμωρία δεν είναι απειλή, αλλά καταφύγιο. Προηγείται η συνειδητοποίηση των κινδύνων από τον καπνό, η πρόταξη ενός νέου τρόπου ζωής. Που θα μας κάνει πιο υγιείς και, τελικά, πιο χαρούμενους. Πρόκειται για μέρος του Στρατηγικού Σχεδίου 2019-23 «Η υγεία μάς ενώνει», που εκπόνησε το Υπουργείο Υγείας. Και την υλοποίηση του οποίου θα επιβλέπει η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων από κορυφαίους επιστήμονες. Και είναι μία ευκαιρία να τους ευχαριστήσω όλους, στο πρόσωπο του καθηγητή Μπεχράκη», πρόσθεσε.

Είπε επίσης ότι το σχέδιο αυτό κινείται σε τέσσερις κατευθύνσεις: 1) στη διαμόρφωση μη καπνιστικής κουλτούρας με έμφαση στην πρόληψη, 2) στο σεβασμό του μη-καπνιστή, 3) στην παράλληλη μέριμνα για τους καπνιστές καθώς θα αυξηθούν τα ιατρεία διακοπής του καπνίσματος, και 4) την αξιολόγηση των νέων καπνικών προϊόντων με τη ρύθμιση της κυκλοφορίας τους στην αγορά.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε επιπλέον ότι ο νόμος έρχεται να προστατεύσει και όσους εργάζονται σε καταστήματα και υποχρεώνονταν μέχρι τώρα να πολιορκούνται από τον καπνό χωρίς να το θέλουν.

Με αφετηρία τη φιλελεύθερη σκέψη ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι ο νόμος επιτρέπει στους επίμονους καπνιστές να ασκούν αυτό το υποτιθέμενο «δικαίωμα» στον ιδιωτικό τους χώρο και τοποθετεί έτσι τα όρια δημόσιου και ιδιωτικού, τη γραμμή μεταξύ μιας ελευθερίας και της κατάχρησής της.

Υπογράμμισε επιπρόσθετα ότι οι πρώτοι έλεγχοι έδειξαν ότι ο νόμος τηρείται σε ποσοστό πάνω από 70% και πως, όπως μάθαμε να φοράμε τη ζώνη και το κράνος, έτσι θα μάθουμε να καπνίζουμε έξω από τα καφέ και τα μπαρ.

Προσωπική μαρτυρία

Ο πρωθυπουργός αποκάλυψε και μια ανάμνησή του, όταν το 1979 επισκέφτηκε τον παππού του, πατέρα της μητέρας του, λίγο πριν «φύγει» και ο οποίος νοσηλευόταν στο νοσοκομείο με καρκίνο του πνεύμονα.

«Με φώναξε και μου είπε: «Εμείς δεν ξέραμε. Εσείς γνωρίζετε τις βλαπτικές συνέπειες του τσιγάρου». Απέναντι σε αυτή τη γνώση η Πολιτεία δεν μπορεί να σταθεί άλλο αδρανής. Σας καλώ όλες και όλους να εφαρμόσουμε τον αντικαπνιστικό νόμο. Δεν είναι υπόθεση καταστολής αλλά της δυνατότητάς μας ως οργανωμένη κοινωνία να κάνουμε όλοι μαζί αυτό που αναγνωρίζουμε ότι είναι το σωστό», κατέληξε στο χαιρετισμό του ο πρωθυπουργός.

Όπως ανακοινώθηκε η υπογραφή της καμπάνιας είναι η φράση «Συμμαχία για να μια καλύτερη ζωή χωρίς σκοπό» και σύνθημά της το «Η υγεία μας ενώνει».

Κικίλιας: Καλούμε σε μια εθνική συμμαχία υγείας

Νωρίτερα, ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας υπογράμμισε πως «στόχος μας το Εθνικό Σχέδιο Δράσης να μπορεί να εφαρμοστεί από όλους, καπνιστές και αντικαπνιστές».

Παράλληλα, σημείωσε ότι «από σήμερα σε λειτουργία η τηλεφωνική γραμμή 1142».

«Δεν θέλουμε να διχάσουμε καπνιστές και αντικαπνιστές. Καλούμε σε μια εθνική συμμαχία υγείας», κατέληξε ο κ. Κικίλιας.

Στη μάχη κατά του τσιγάρου το «1142»

Στη μάχη κατά του καπνίσματος μπήκε από σήμερα ο τετραψήφιος αριθμός «1142» – ή αλλιώς η γραμμή «ενημέρωσης και βοήθειας» – που αναμένεται να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο αφενός για την τήρηση του αυστηρού νόμου και αφετέρου για τη διακοπή του καπνίσματος.

Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Τα Νέα», οι καταγγελίες θα είναι πλέον επώνυμες. Ανάλογα με την ποσότητα και την ένταση των καταγγελιών για ένα συγκεκριμένο μέρος, θα ενεργοποιούνται τα κλιμάκια των αρμόδιων φορέων για τον εντοπισμό των παραβατών.

Αυτός είναι και ο λόγος που τα τσουχτερά πρόστιμα – που προβλέπονται στη νέα κοινή υπουργική απόφαση – τα οποία θα εισπράττονται ως βεβαιωθέντα έσοδα θα κατανέμονται στο υπουργείο Υγείας (40% για προγράμματα δημόσιας Υγείας), στο υπουργείο Εσωτερικών (30% για την ανταποδοτική υποστήριξη και την ανατροφοδότηση του ελεγκτικού μηχανισμού), στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη (20%) και στα υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού (αντίστοιχα 5%).Παρ’ όλα αυτά ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας σε πρόσφατες δηλώσεις του διευκρίνισε ότι το ποσό που προβλέπεται για το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δεν αφορά μπόνους στους αστυνομικούς αλλά οικονομική ενίσχυση που θα βοηθήσει στην αγορά αλεξίσφαιρων και κρανών, καθώς και για τη συντήρηση των μηχανών.

Τέλος το τσιγάρο με βαριά πρόστιμα για τους παραβάτες

Παράλληλα, αυστηρά πρόστιμα περιμένουν τους… θεριακλήδες με το ευρύ πλαίσιο μέτρων που έρχεται προκειμένου να κοπεί το τσιγάρο από τους δημόσιους χώρους (αλλά και σε καταστήματα), θα ανακοινώσουν σε λίγη ώρα ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Υγείας.

Οπως αναφέρουν τα «ΝΕΑ» και η Μάρθα Καϊτανίδη, στη μάχη κατά του καπνίσματος μπαίνει από σήμερα ο τετραψήφιος αριθμός «1142» – ή αλλιώς η γραμμή «ενημέρωσης και βοήθειας» – που αναμένεται να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο αφενός για την τήρηση του αυστηρού νόμου και αφετέρου για τη διακοπή του καπνίσματος.

Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας θα ξεδιπλώσουν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Καπνίσματος, που αποτελεί άλλωστε κυβερνητική προτεραιότητα. Και καθώς το στοίχημα είναι η χώρα να… σβήσει το τσιγάρο, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχει ανασχεδιάσει το «call center» έχοντας ως «πυξίδα» αντίστοιχα επιτυχημένα ευρωπαϊκά παραδείγματα.

Στο πλαίσιο αυτό οι καταγγελίες θα είναι πλέον επώνυμες. Ανάλογα με την ποσότητα και την ένταση των καταγγελιών για ένα συγκεκριμένο μέρος, θα ενεργοποιούνται τα κλιμάκια των αρμόδιων φορέων για τον εντοπισμό των παραβατών. Αυτός είναι και ο λόγος που τα τσουχτερά πρόστιμα – που προβλέπονται στη νέα κοινή υπουργική απόφαση – τα οποία θα εισπράττονται ως βεβαιωθέντα έσοδα θα κατανέμονται στο υπουργείο Υγείας (40% για προγράμματα δημόσιας Υγείας), στο υπουργείο Εσωτερικών (30% για την ανταποδοτική υποστήριξη και την ανατροφοδότηση του ελεγκτικού μηχανισμού), στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη (20%) και στα υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού (αντίστοιχα 5%).

Παρ’ όλα αυτά ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας σε πρόσφατες δηλώσεις του διευκρίνισε ότι το ποσό που προβλέπεται για το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δεν αφορά  μπόνους στους αστυνομικούς αλλά οικονομική ενίσχυση που θα βοηθήσει στην αγορά αλεξίσφαιρων και κρανών, καθώς και για τη συντήρηση των μηχανών.

Αναφορικά με τα πρόστιμα, όπως φαίνεται και από το σχετικό γράφημα, κυμαίνονται από 10ο έως και 10.000 ευρώ.

Για παράδειγμα, καπνιστής οδηγός που έχει μέσα στο αυτοκίνητο ανήλικα παιδιά θα πληρώσει πρόστιμο 1.500 ευρώ.

100 ευρώ θα πληρώνει κάθε καπνιστής σε μέσο μαζικής μεταφοράς, σταθμούς, λιμάνια, αεροδρόμια.

Το ίδιο πρόστιμο για όποιον καπνίζει σε νοσοκομείο ενώ 500 ευρώ θα πληρώνει ο υπεύθυνος διαχείρισης της παράβασης

Στα 10.000 ευρώ ανέρχεται το πρόστιμο για καταστήματα άνω των 300 τ.μ. αν κάνει παράβαση για 5η φορά ενώ θα χάνει και την άδειά του.

Ελεγχοι

Νέους αιφνιδιαστικούς ελέγχους σε 172 επιχειρήσεις (καφετέριες, μπαρ, παιδότοποι κ.λπ.) σε οκτώ πόλεις – ανάμεσά τους η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη – έκαναν επιθεωρητές της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, σε συνεργασία με στελέχη της ΕΛ.ΑΣ., για την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου.

Στο 72% των περιπτώσεων, όπως διαπιστώθηκε, δεν βρέθηκαν καπνίζοντες στους εσωτερικούς χώρους, ωστόσο στο 55% των καταστημάτων διαπιστώθηκε είτε απουσία είτε ελλιπής σήμανση.