Εμείς, του ’80 οι εκδρομείς

Προχθές τηλεφώνησα σε έναν φίλο, συνάδελφο από παλιά. Εναν αριθμό τηλεφώνου ήθελα να του ζητήσω αλλά, τελικά, μιλούσαμε για καμιά ώρα. Αν και τα τελευταία χρόνια δεν βλεπόμαστε πολύ συχνά, ήταν σαν να είχαμε βρεθεί την προηγούμενη. Οι αποστάσεις που δημιουργεί συνήθως η ζωή και η δουλειά εκμηδενίζονται αυτοστιγμεί όταν κουβεντιάζουν δυο άνθρωποι που έχουν κοινές αναμνήσεις από τη συναρπαστική δεκαετία των 20 με 35 ετών. Ακόμη και όταν αυτές οι αναμνήσεις δεν αναφέρονται, μπαζώνουν τα χάσματα του χρόνου. Διότι δεν ορίζουν μόνο εμπειρίες αλλά και μία νοοτροπία, κάτι σαν τα ταμπελάκια που καρφιτσώνουν στο πέτο οι μετέχοντες σε ένα συνέδριο για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους μέλη της ίδιας ομάδας.

Στην κουβέντα μας λοιπόν δεν υπήρχαν καθόλου «θυμάσαι τότε που…», από αυτά που γερνούν τους ανθρώπους μόνο και μόνο επειδή διαστέλλουν το παρελθόν και συμπυκνώνουν το παρόν.

Κουτσομπολέψαμε, μιλήσαμε για τα σχέδιά μας, για κάποια έκδοση που ετοιμάζει, για τα ανίψια μου εγώ, για τους γιους του που έχουν περάσει τα 25 εκείνος. Με αφορμή το τελευταίο αναφερθήκαμε στην επανάσταση για την επανάσταση – χωρίς ρεαλιστική αντιπρόταση δηλαδή – της σημερινής νιότης. Στο σημείο αυτό θα μπορούσε η συζήτηση να αρχίσει να αποπνέει «γεροντίλα».

Εμείς ωστόσο ανιχνεύσαμε τη «γεροντίλα» της «δογματίλας» στις εν εξελίξει εξεγέρσεις. (Δεν ψάξαμε να βρούμε πού χάθηκε εκείνο το αίτημα περί φαντασίας στην εξουσία. Ψυχανεμιζόμασταν ότι θα ήταν άκαρπες οι προσπάθειες). Συμφωνήσαμε για τον συντηρητισμό του Διαδικτύου και την εχθροπάθεια που καλλιεργεί.

Μελαγχολήσαμε για το ότι οι απόφοιτοι λυκείου στην Ελλάδα κρίνονται λειτουργικά αναλφάβητοι. Και καταλήξαμε στην Γκρέτα.

Δεν χρειάστηκε να το αναλύσουμε πολύ. Ηταν σαν να είχαμε ξανακάνει αυτή τη συζήτηση δεκαετίες πριν, τότε που επανεφευρίσκαμε τον καλβινισμό ως ψυχική ιδιότητα. Ούτε αναρωτηθήκαμε αν θα έψηνε εμάς στα νιάτα μας ένας τόσο θεολογικός λόγος που διαχωρίζει δογματικά τους καλούς και τους κακούς, που μιλά για μια συγχώρεση που δεν θα δοθεί, όπως είπε η Γκρέτα στην ομιλία της στον ΟΗΕ. «Ναι αλλά ξεσηκώνει τους νέους», κάναμε τον δικηγόρο του διαβόλου. Θυμηθήκαμε όμως ότι τα παγκόσμια προβλήματα δεν λύνονται με το θυμικό αλλά με τη συνείδηση. Και καταλήξαμε ότι το κουκούτσι του λαϊκισμού είναι το να προτείνονται απλές λύσεις για τόσο περίπλοκα θέματα.

Οταν κλείσαμε, με την κλασική υπόσχεση ότι θα τα πούμε από κοντά, θυμήθηκα ένα σχόλιο που διάβασα κάπου ότι κόντρα στο «φαινόμενο Γκρέτα» είναι οι ξεπεσμένοι μεσήλικες. Συνειδητοποίησα όμως ότι η γενιά μας ενηλικιώθηκε, ψυχικά και κοινωνικά, μέσα από κόντρες που φτιάξαμε από δικά μας υλικά, χωρίς «Μεσσίες». Και ήρθε στο μυαλό μου ο Κώστας Αρζόγλου που, κριτής σε κάποιο τάλεντ σόου, είχε απαντήσει σε έναν διαγωνιζόμενο που του είπε ότι ζηλεύει τα νιάτα «Ναι, αλλά τα δικά μου». Και μετά θυμήθηκα κάτι από τον «Βασιλιά Ληρ». «Εγώ είχα τουλάχιστον από κάπου να πέσω. Εσείς;». Ελπίζω η νέα γενιά να βρει τις δικές της κορυφές. Και να μη χρειαστεί να πέσει από αυτές.