Δικαιώματα για όλους

Οταν γίνεται συζήτηση για τη μετανάστευση σχεδόν πάντα η κουβέντα επικεντρώνεται στα δικαιώματα και στον τρόπο αντιμετώπισης των μεταναστών. Οπως όμως αναφέρει στο πρωτοποριακό του βιβλίο ο καθηγητής Φιλοσοφίας στην Οξφόρδη David Miller («Strangers in our Midst: The Political Philosophy of Immigration», 2016) δικαιώματα έχουν και οι πολίτες των χωρών στις οποίες εισέρχονται. Τα δικά τους δικαιώματα κι επιλογές πρέπει να έχουν την ίδια, αν όχι μεγαλύτερη, βαρύτητα από αυτά εκείνων που επιδιώκουν – νόμιμα η παράνομα – να μπουν σε μια χώρα. Το βιβλίο του είναι γεμάτο από ισορροπημένες εκτιμήσεις και τραγικά διλήμματα που συνήθως τα παραβλέπουν οι συζητήσεις που γίνονται για το θέμα κάτω από το βάρος της κακώς εννοούμενης «πολιτικής ορθότητας».

Με διάφορους τρόπους η μελέτη εξηγεί πως πρέπει να υποστηρίζεται από τις κυβερνήσεις και τους λαούς το εθνικό συμφέρον. Ο έλεγχος των μεταναστευτικών ροών αποτελεί μια αποτελεσματική μέθοδο ελέγχου των δημοσίων δαπανών. Ουσιαστικά η ανεξέλεγκτη, η απλά αυτή καθεαυτή, η μετανάστευση μεγαλώνει τον κρατικό τομέα κι επιβαρύνει τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις.Σε χώρες με οικονομικά προβλήματα, όπως η δική μας, η έλλειψη σοβαρών περιορισμών αυξάνουν τις οικονομικές δυσκολίες κι ωθούν τις κοινωνίες σε σοβαρά αδιέξοδα. Εξυπακούεται πως οι έλεγχοι των δημοσίων δαπανών συνδέονται άμεσα με την ποιότητα αλλά και με την προστασία της Δημοκρατίας.

Ο Miller προκαλεί τους αναγνώστες του να αξιολογήσουν τα συστήματα στα οποία ζούν, να εξετάσουν τις αξίες τους και να προσπαθήσουν να απαντήσουν σε καίριες, και δύσκολες, ερωτήσεις. Τι είναι σωστό και τι λάθος; Πού ακριβώς βρίσκεται η ηθική βάση των όποιων επιλογών; Πώς ορίζεται η εθνική ταυτότητα, αξίζει τον κόπο να τη φροντίζεις και να τη συντηρείς; Ποιοι εισερχόμενοι πρέπει να φύγουν, ποιοι να μείνουν και κάτω από ποιες συνθήκες;

Τι δικαιώματα πρέπει να έχουν οι μετανάστες μόλις αφιχθούν; Και πώς ξεχωρίζουν οι νόμιμοι, μέσω αναγνωρισμένων διαδικασιών, από τους παράνομους; Ο συγγραφέας δεν παραλείπει να εξετάσει σύνθετα θέματα νομικής θεωρίας, ηθικής, πολιτικής φιλοσοφίας κι ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και βέβαια, δεν μπορούμε να συνδέουμε τις 4 ελευθερίες (διακίνησης κεφαλαίων, προϊόντων, ανθρώπων & υπηρεσιών) με την εισροή χιλιάδων ανθρώπων από Αφρική, Ασία και Μ. Ανατολή. Οι ελευθερίες αυτές αφορούν αποκλειστικά σε πολίτες της ΕΕ. Αρα σύμφωνα με νόμους και κανόνες.

Η ιδιαιτερότητα της δουλειάς του είναι πως κοιτάει πολύ σοβαρά το ζήτημα από την πλευρά των πολιτών που αισθάνονται στις αξίες, στις αρχές και στις συνήθειές τους την πίεση των μετακινούμενων πληθυσμών. Συνήθως οι μελέτες εξετάζουν τα θέματα μόνο από την πλευρά των μεταναστών.

Η επιτυχία του βιβλίου του Miller βρίσκεται στο ότι χτίζει ένα πανίσχυρο ηθικό και φιλοσοφικό επιχείρημα υπέρ της μείωσης των εισροών και κατά των ανοιχτών συνόρων, κι ενός ακραίου κοσμοπολιτισμού, χωρίς να αγνοεί  ανθρωπιστικά ζητήματα και θέματα ατομικής δυστυχίας…