Η ιστορία του «Ιππέα» των Σκοπίων που θέλει να ανταλλάξει η Ζορμπά

Οταν υπήρξε η διαρροή της συμφωνίας για το όνομα της γειτονικής χώρας σε «Βόρεια Μακεδονία», σε έναν από τους όρους υπήρχε η αλλαγή του ονόματος στα αγάλματα των Σκοπιανών και στη χειρότερη περίπτωση η ανταλλαγή τους με αντίστοιχα στην Ελλάδα.

Όπως είναι γνωστό, με βάση το πρόγραμμα «Σκόπια 2014» είχαν κατασκευαστεί ουκ ολίγα τέτοια αγάλματα σε όλη τη χώρα με αναφορές στην Μακεδονία. Ένα από τα αγκάθια ήταν το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου που δεσπόζει στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων.

Οπως είχε ανακοινώσει το περυσινό καλοκαίρι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος των Σκοπίων, Μίλε Μποσνιακόφσκι, δεν πρόκειται να υπάρξει κατεδάφιση του αγάλματος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ότι απλώς θα μετονομαστεί. Ανέφερε ότι το άγαλμα που κοσμεί την κεντρική πλατεία των Σκοπίων θα παραμείνει στη θέση του, αλλά θα αλλάξει όνομα και πλέον θα ονομάζεται «Ο πολεμιστής του αλόγου».

Μάλιστα, την ίδια τύχη θα έχουν και όλα τα υπόλοιπα αγάλματα που είχαν κατασκευαστεί στο πλαίσιο του σχεδίου «Σκόπια 2014» (το οποίο είχε εκπονήσει ο πρώην πρωθυπουργός των Σκοπίων, Νίκολα Γκρουέφσκι), όπως, π.χ., ένα μνημείο του Φιλίππου Β’ και ένα της Ολυμπιάδας (πατέρα και μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αντίστοιχα).

«Τα μνημεία που απεικονίζουν τον ελληνικό πολιτισμό ως ιστορική κληρονομιά του κόσμου θα αναγνωρίζονται ως τέτοια. Θα μετονομάσουμε σε «Πολεμιστή του αλόγου» τον Μέγα Αλέξανδρο και θα εξηγήσουμε ότι είναι μέρος της ελληνικής αρχαίας περιόδου, που ανήκει στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Δεν θα υπάρξει κατεδάφιση, το άγαλμα θα γίνει σύμβολο φιλίας μεταξύ της «Μακεδονίας» και της Ελλάδας» είχε πει χαρακτηριστικά.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνταν και ελληνικές κυβερνητικές πηγές, οι οποίες έκαναν λόγο για τοποθέτηση πλακετών σε αγάλματα και μνημεία, ώστε να καθίσταται σαφές ότι αποτελούν σύμβολα του ελληνικού πολιτισμού, ή ανταλλαγή αγαλμάτων.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν πέρυσι το καλοκαίρι, «οι γείτονές μας ήδη έχουν αλλάξει το όνομα του αεροδρομίου τους, του αυτοκινητοδρόμου τους και του σταδίου τους. Θα υπάρξει είτε ανταλλαγή αγαλμάτων με το δήμο της Θεσσαλονίκης, ή –σε περίπτωση που η ανταλλαγή δε γίνει– η συμφωνία προβλέπει πως η γειτονική χώρα θα τοποθετήσει πλακέτες σε αγάλματα και μνημεία, ώστε να καθίσταται σαφές ότι αποτελούν σύμβολα του ελληνικού πολιτισμού (π.χ. ο ιππέας στην πλατεία των Σκοπίων θα έχει επιγραφή πως αναφέρεται στην ελληνιστική περίοδο και θα σημειώνεται ότι συμβολίζει τη φιλία Ελλάδας-ΠΓΔΜ)».

Υπό τις συνθήκες αυτές, ο ιππέας ήρθε ξανά στο προσκήνιο μετά την αποκάλυψη του Κώστα Βαρώτσου για πρόταση ανταλλαγής εκ μέρους της υπουργού Πολιτισμού, Μυρσίνης Ζορμπά, με τον «Δρομέα».

Η ιστορία του Ιππέα

Το άγαλμα του Μ.Αλεξάνδρου, έφιππου στον Βουκεφάλα, τοποθετήθηκε στην τσιμεντένια βάση που κατασκευάστηκε για το σκοπό αυτό στην πλατεία των Σκοπίων.

Το ύψος του αγάλματος του, έφιππου στον Βουκεφάλα, αγγίζει τα 13 μέτρα και η συναρμολόγησή του έγινε από εξειδικευμένους τεχνίτες του εργαστηρίου «Φερντινάντο Μαρινέλι» από τη Φλωρεντία της Ιταλίας, στο οποίο χυτεύθηκε το άγαλμα.

H τοποθέτηση του αγάλματος ανήκε στα πλαίσια του σχεδίου «Σκόπια 2014» που αποσκοπούσε να δώσει στο κέντρο των Σκοπίων με κτίρια, μνημεία και αγάλματα την εικόνα μιας αρχαϊκής πόλης.

Ωστόσο, οι Αλβανοί ήγειραν θέμα τοποθέτησης στην ίδια πλατεία ανδριάντων δικών τους εθνικών ηρώων. Οι Βούλγαροι διαμαρτύρονταν ότι τα Σκόπια τους κλέβουν τους ήρωες και τα εθνικά τους σύμβολα, ο διεθνής παράγων συνιστούσε στον κ. Γκρούεφσκι «να αποφεύγει ενέργειες που δεν διευκολύνουν την προσέγγιση με τους Αλβανούς και τους γείτονες» και οι πάντες αναρωτιούνταν πώς η κυβέρνηση δαπανά από τον αναιμικό προϋπολογισμό ένα τόσο μεγάλο ποσό -αντικειμενικοί υπολογισμοί το ανεβάζουν στα 150.000.000 ευρώ- όταν η χώρα βρίσκεται σε βαθιά οικονομική κρίση.

Ομως, ο ισχυρός πολιτικά πρωθυπουργός, Νίκολα Γκρουέφσκι, τα αγνοούσε όλα αυτά και συνέχισε απτόητος.