Κερατοειδής χιτώνας: Ελπίδες για πιο επιτυχημένες μεταμοσχεύσεις

Ομάδα ειδικών στο Πανεπιστήμιο του Νότινγκχαμ έκαναν μια σημαντική ανακάλυψη που μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση των ποσοστών επιτυχίας στις μεταμοσχεύσεις κερατοειδών χιτώνων.

Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο American Journal of Ophthalmology, οι ερευνητές του τμήματος Κλινικής Νευροεπιστήμης του βρετανικού πανεπιστημίου με επικεφαλής τον Δρ Χαρμιντερ Ντουα, αποσαφήνισαν τον ρόλο ενός χαρακτηριστικού στη Μεμβράνη του Descemet (πρόκειται για ένα παχύ ακυτταρικό στρώμα το οποίο χρησιμεύει ως η τροποποιημένη μεμβράνη βάσης του κερατοειδούς ενδοθήλιου, από το οποίο προέρχονται τα κύτταρα), που ανακαλύφθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από τον Γάλλο γιατρό Ζαν Ντεσεμετ (Jean Descemet), και το οποίο μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στους χειρουργούς που εκτελούν την περίπλοκη διαδικασία μεταμόσχευσης της μεμβράνης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ίδια επιστημονική ομάδα, υπό τον Δρ Ντουα, ήταν εκείνη που ανακάλυψε και ένα νέο στρώμα, την επίστρωση του Dua, που προηγείται στον κερατοειδή της μεμβράνης του Descemet.

Όπως εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής «στην παρούσα μελέτη αποδείξαμε την ξεκάθαρη δομική μοναδικότητα της επίστρωσης Dua ενώ απαντήσαμε επίσης σ’ ένα καίριο ερώτημα, δηλαδή γιατί η μεμβράνη Descemet διπλώνει προς μια κατεύθυνση, όταν αφαιρείται από το μάτι του δωρητή. Αυτά τα νέα στοιχεία θα ανοίξουν τον δρόμο για την ανάπτυξη νέων στρατηγικών ξεδιπλώματος της μεμβράνης Descemet στο στάδιο της μεταμόσχευσης πια, με ελαχιστοποίηση της βλάβης των κυττάρων που την υποστηρίζουν».

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Νότινγκχαμ πιστεύουν ότι αφού κατάφεραν να κατανοήσουν ότι η κατεύθυνση κατά την οποία διπλώνεται η μεμβράνη Descemet καθορίζεται από το περιεχόμενο και την κατανομή των ινών ελαστίνης εντός της θα μπορούσε να αυξήσουν καθοριστικά την επιτυχία της μεταμόσχευσης κερατοειδών χιτώνων.

Μελετώντας 31 κερατοειδικούς δίσκους μέτρησαν το περιεχόμενο της ελαστίνης στη μεμβράνη Descemet, στη προ Descemet μεμβράνη (επίστρωση του Dua), στο στρώμα και άλλα σημεία του κερατοειδούς χιτώνα.

Επίσης εξέτασαν αν η χορήγηση ενός ενζύμου στη μεμβράνη Descemet που «χωνεύει» την ελαστίνη είχε οποιαδήποτε επίδραση στην περιτύλιξη του ιστού και αν η απομάκρυνση των ενδοθηλιακών κυττάρων είχε οποιαδήποτε επίδραση στη συμπεριφορά αυτή.

Παρατήρησαν, λοιπόν, ότι η επίστρωση του Dua είχε το μεγαλύτερο περιεχόμενο ελαστίνης από τους άλλους ιστούς, αλλά η ελαστίνη αυτή ήταν ισομερώς κατανεμημένη.

Όταν όμως μελέτησαν την ίδια τη μεμβράνη του Descemet διαπίστωσαν ότι η ελαστίνη ήταν συγκεντρωμένη σε μια δέσμη κατά μήκος του εμπρόσθιου τμήματος της, που προκαλούσε και την αναδίπλωση της.

Ακόμα πρόσεξαν ότι η αφαίρεση των ενδοθηλιακών κυττάρων από τη μεμβράνη δεν έκανε καμιά διαφορά ως προς την κατεύθυνση της αναδίπλωσης, απόδειξη ότι η ελαστίνη και όχι τα κύτταρα ευθύνεται για το χαρακτηριστικό δίπλωμα προς μια μόνο κατεύθυνση.

Η χορήγηση του ενζύμου στη μεμβράνη Descemet αντέστρεψε το δίπλωμα και σχετίστηκε με ε την υποβάθμιση ή εξαφάνιση της ελαστίνης στη μεμβράνη.

Όλα τα προαναφερόμενα στοιχεία είναι σημαντικά καθώς δείχνουν ότι ένζυμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποδυναμώσουν την αναδίπλωση του ιστού, καθιστώντας έτσι ευκολότερο για τους χειρουργούς να τον εμφυτεύσουν στον κερατοειδή χιτώνα μειώνοντας παράλληλα την πιθανή βλάβη στα ενδοθηλιακά κύτταρα που είναι σημαντικά για την ρύθμιση του υγρού περιεχομένου του κερατοειδούς.