Η υγεία των Ευρωπαίων

Η διαχρονική ρήση του Ιπποκράτη «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαµβάνειν» αποτέλεσε οδοδείκτη της 17ης συνεδρίασης της Επιτροπής για τους Φυσικούς Πόρους (NAT) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών (ΕτΠ) που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 22 Ιανουαρίου. Προσαρμοσμένη στη σύγχρονη εποχή, εκτός του ότι αναδεικνύει τη σημασία της πρόληψης για την υγεία και τη μακροζωία, αυτή η οπτική ωθεί την Ευρώπη και προς την επενδυτική στήριξη της προληπτικής υγειονομικής περίθαλψης.

Σε αυτό το πλαίσιο, συζητήθηκε μεταξύ της ΕτΠ και του Επιτρόπου για την Υγεία και την Ασφάλεια Τροφίμων, Βιτένις Αντριουκάιτις, το μέλλον των εθνικών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη συνεδρίαση στις Βρυξέλλες, τα μέλη της επιτροπής NAT τόνισαν τη σημασία της προληπτικής υγειονομικής περίθαλψης και της ανάγκης επενδύσεων για την πρόληψη των ασθενειών αντί της θεραπείας τους.

Σε τεχνοκρατικό επίπεδο, έχει αποδειχθεί, πως η απουσία ολοκληρωμένων αναλύσεων ευαίσθητου περιεχομένου είναι σημαντικό εμπόδιο για τους υπεύθυνους χάραξης εθνικής πολιτικής στον τομέα της υγείας. Αυτό το κενό έρχονται να καλύψουν οι υψηλού επιπέδου αναλυτικές μελέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών. Τα συμπεράσματα μιας τέτοιας μελέτης σχετικά με τα εθνικά συστήματα υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρουσίασε ο λιθουανικής καταγωγής Επίτροπος κ. Αντριουκάιτις.

Η μελέτη διαπίστωνε ότι σε 20 από τα 28 κράτη-μέλη της Ένωσης, η διαχείριση της υγειονομικής περίθαλψης είναι αποκεντρωμένη, συνεπώς, χωρίς τη εμπλοκή και δέσμευση των τοπικών και περιφερειακών αρχών είναι αδύνατον να υπάρξουν αλλαγές και βελτιώσεις.

Αρχίζοντας τη συζήτηση, ο Επίτροπος δήλωσε: «Πρώτη προτεραιότητα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής πρέπει να είναι η στροφή προς την προαγωγή της καλής υγείας και της πρόληψης των ασθενειών. Σήμερα, στους εθνικούς προϋπολογισμούς για την υγεία, μόνο το 3% δαπανάται για την πρόληψη, παρόλο που για τη θεραπεία των χρόνιων ασθενειών δαπανάται το 80%. Αυτό απλά δεν βγάζει νόημα. Είναι κάτι που πρέπει να εξετάσουμε, όταν άλλωστε, η επένδυση στην καλή υγεία, είναι μια επένδυση που αποδίδει. Τα στοιχεία που συνδέουν την οικονομική ανάπτυξη με την καλή υγεία είναι αδιάσειστα. Δεν υπάρχει καλύτερη επένδυση στην υγεία από την πρόληψη για αυτό και θα πρέπει να πείσουμε ότι η αλλαγή που χρειάζεται μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αν το ζήτημα γίνει κατανοητό σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο».

Σχετικές εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν, ότι στον γηράσκοντα πληθυσμό όλων των κρατών-μελών ενυπάρχει ένα ταχέως γηράσκον εργατικό δυναμικό, με το ποσοστό των ατόμων ηλικίας άνω των 50 ετών να ξεπερνά το 34%. Επιπλέον, η Ευρώπη είναι η «χώρα» με τα υψηλότερα επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ ανά κάτοικο, καθώς και παραγωγός αλκοόλ, με τα αλκοολούχα ποτά, να αποτελούν μέρος της γαστρονομικής και πολιτιστικής της κληρονομιάς και παράλληλα να την ανεβάζουν στο υψηλότερο επίπεδο κατανάλωσης οινοπνεύματος παγκοσμίως. Τα στοιχεία δείχνουν ακόμα ότι το 27% των ασθενών επιβαρύνει το σύστημα υγείας διότι επισκέπτεται κάποιο νοσοκομειακό τμήμα ατυχημάτων και έκτακτης ανάγκης λόγω ανεπαρκούς πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Διαπιστώθηκε, επίσης, πως πολλά κράτη-μέλη έχουν έλλειψη σε επαγγελματίες υγείας σε αγροτικές ή απομονωμένες περιοχές καθώς και σε υποβαθμισμένες αστικές περιοχές.

Ο Φινλανδός πρόεδρος της επιτροπής NAT, Όσι Μαρτικάινεν υποστήριξε ότι η γήρανση του πληθυσμού, η αυξανόμενη πίεση στα συστήματα υγείας, η οικονομική αστάθεια και η σταδιακή ιδιωτικοποίηση της υγειονομικής περίθαλψης, μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία ενός συστήματος υγείας δύο ταχυτήτων. Η ιδιωτική υγειονομική περίθαλψη είναι απαραίτητη ως εναλλακτική λύση, ωστόσο, πρέπει να διασφαλιστεί και η αναγκαία χρηματοδότηση των δημοσίων υπηρεσιών για την αποφυγή εμφάνισης βαθέων ανισοτήτων μεταξύ των πολιτών στον τομέα της υγείας.

Η συζήτηση στο συνέδριο συμπεριέλαβε και το εξής παράδοξο: Παρόλο που η Ευρώπη διαθέτει τα υψηλότερης ποιότητας αγροτικά προϊόντα στον κόσμο, οι Ευρωπαίοι γίνονται όλο και περισσότερο παχύσαρκοι και καταναλώνουν κατά μέσο όρο 500 kcal/ημέρα περισσότερα από ότι 40 χρόνια πριν. Το θλιβερό είναι ότι το 20% των Ευρωπαίων ηλικίας 15 ετών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Ο Κώστας Κωτάντζης είναι σχολιαστής ευρωπαϊκών θεμάτων

in.gr