58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου: Περί αγάπης και ουσίας του σινεμά

Με πολυπληθές αλλά… κριτικά αμήχανο κοινό, χωρίς εμφανή ενθουσιασμό για τις έως σήμερα προβληθείσες ταινίες, κύλησαν οι τέσσερις πρώτες μέρες του ριζωμένου πλέον στην πόλη 58ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.

Με ένα «θρίλερ» για την «κατάρρευση των ηθικών αξιών, καθώς και το πώς καταλήγουν να αλλοιώνονται έννοιες όπως ο έρωτας, η αγάπη και η φιλία», την εξάλειψη -όχι απλώς κατάρρευση- όπως είπε των ηθικών ορίων και τον «εγκλωβισμό όλων μας στους εαυτούς και τις τεχνητές μας ανάγκες, ανίκανοι να συνυπάρξουμε ουσιαστικά με τους υπόλοιπους ανθρώπους», ο Αλέξανδρος Αβρανάς επανήλθε με μια ταινία της οποίας την πρώτη ύλη αποτέλεσε ένα άγριο φονικό που συνέβη στην Ελλάδα του 2011, όταν ένα ζευγάρι δολοφόνησε νεαρή μετανάστρια, προκειμένου να εισπράξει αποζημίωση από μια ασφάλεια ζωής.

«Στο «Love me Νot» η αγάπη προσεγγίζεται μέσα από την απουσία της. Ο τίτλος της ταινίας είναι σε προστακτική μορφή. Εν ολίγοις, μην με αγαπήσεις, διότι δεν θα είμαι σε θέση να σου το ανταποδώσω, να σου δώσω όσα οφείλει να προσφέρει κάποιος που αγαπά» δήλωσε ο σκηνοθέτης στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε με αφορμή την προβολή της ταινίας του το βράδυ του Σαββάτου στο «Ολύμπιον».

Αμερικανός στη ζωή, αλλά Γαλλογερμανός στο «αίμα» (γεννήθηκε πριν απο 57 χρόνια στη Γερμανία από γαλλίδα μητέρα και αμερικανό στρατιωτικό πατέρα), ο Ζαν Μαρκ Μπαρ, που «αναδύθηκε» προ 30ετίας από το «Απέραντο Γαλάζιο» της Αμοργού και του Ζαν-Λυκ Μπεσόν, αγαπημένος συνεργάτης και κουμπάρος του δανού Λαρς Φον Τρίερ και πρωταγωνιστής σε δύο ταινίες του φετινού 58ου Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης (το ντοκιμαντέρ «Dolphin Man» του Λευτέρη Χαρίτου, αλλά και το «Grain», την πρώτη αγγλόφωνη δημιουργία του τούρκου Σεμίχ Καπλάνογλου), ήταν ο μέχρι στιγμής «σταρ» του Φεστιβάλ, αν και «αντι-σταρ» στις δηλώσεις του: «Στην εποχή μας, όταν εκφέρεις ισχυρή γνώμη και καταδικάζεις τα κακώς κείμενα, ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος του εξοβελισμού από το προσκήνιο», «Το Χόλυγουντ μάς δίδαξε πώς να λειτουργούμε ως έθνος, ως κοινότητα. Μεγαλώνοντας, ποτέ δεν αμφισβήτησα τη χώρα μου. Οι ταινίες μάς έλεγαν να μισούμε τους κομμουνιστές και το κάναμε. Τη δεκαετία ’60-’70, όμως, με τον πόλεμο στο Βιετνάμ καταλάβαμε ότι μας έλεγαν ψέματα. Και τότε ο κινηματογράφος έγινε η άμυνά μας, το όπλο μας εναντίον αυτής της κατάστασης» και «Ακόμη και αν βιώνουμε το τέλος του καπιταλιστικού συστήματος, οι πολυεθνικές είναι πλέον ισχυρότερες από τα κράτη, τα οποία νομίζω ότι θα εξαφανιστούν, γιατί δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες που τους αναλογούν».

Αγαπημένος των κοριτσιών της δεκαετίας του ’80, γοητευτικός ακόμα και σήμερα, στα 57 του χρόνια, ο Ζαν Μαρκ Μπαρ μίλησε για τις ταινίες, για το «κόμπλεξ φαντασιακής ανωτερότητας» που «πλήττει» τους Γάλλους, όπως είπε, αλλά και την «πίστη του στο σινεμά που μπορεί ακόμη να λειτουργήσει ως πολιτισμικός δίαυλος που συνδέει ολόκληρη την ανθρωπότητα, να δράσει ως μια πηγή συνειδητότητας οικουμενικής εμβέλειας».

«Το Ίντερνετ είναι μεν μια μαύρη τρύπα που ρουφά τα πάντα, αλλά είναι και μια ανεξάντλητη πηγή δυνατοτήτων, τις οποίες πρέπει να αξιοποιήσουμε με ευεργετικό τρόπο» τόνισε, καταλήγοντας: «Πρέπει να αντιληφθούμε ότι η ουσία είναι στο πνεύμα. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνο με υλικά αγαθά. Ζούμε όλοι στις ψευδαισθήσεις μας και θα πρέπει να ξυπνήσουμε εάν θέλουμε να επιβιώσουμε. Θα πρέπει να δούμε τι παρακαταθήκη μάς έδωσαν οι πρόγονοί μας… Μπορεί ο Τζορτζ Κλούνεϊ ή ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ να είναι δύο πολύ καλοί ηθοποιοί και εκατομμυριούχοι, υποθέτω. Σε πολλές ταινίες τους όμως δεν έχουν κάτι να πούνε. Το κακό με το ψυχαγωγικό σινεμά είναι η ανευθυνότητα. Δεν «κουβαλά» κανένα μήνυμα. Το σινεμά, όμως, θέλει ουσία, θέλει δράμα. Είναι όπως οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες».

Το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης συνεχίζεται με καθημερινές (από τις 11:00) προβολές στις έξι αίθουσές του στο λιμάνι και την πλατεία Αριστοτέλους ως και την ερχόμενη Κυριακή 12 Νοεμβρίου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ,in.gr