«Paterson»: η μεγάλη αδικημένη ταινία του Φεστιβάλ Καννών;

Επιμέλεια: Τζένη Παπαγεωργίου

«Paterson»: η ταινία του Τζιμ Τζάρμους που προβάλλεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 5 Ιανουαρίου, θεωρήθηκε από πολλούς κριτικούς κινηματογράφου, ως η μεγάλη αδικημένη του πρόσφατου Φεστιβάλ Καννών.

Ήταν επίσης η ταινία που άνοιξε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το 2016, με τον ξεχωριστό σκηνοθέτη παρών στην διοργάνωση…

Ο Τζιμ Τζάρμους μετά από επίσκεψή του στο Πάτερσον του Νιου Τζέρσι, 25 χρόνια πριν, συνεπαρμένος από τον τόπο και τον πλουραλισμό των κατοίκων του, σκέφτηκε ότι θα είχε ενδιαφέρον να γράψει μια ταινία με πρωταγωνιστή έναν άντρα της εργατικής τάξης του Πάτερσον που είναι καλός ποιητής αλλά όχι γνωστός. Για πολλά χρόνια είχε την ιδέα αυτή σε μια κόλλα χαρτί στο συρτάρι του και κατά καιρούς την ξαναδιάβαζε, ώσπου έφτασε η στιγμή να την κάνει ταινία, όπως δηλώνει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Time.

Ο Πάτερσον λοιπόν, οδηγός λεωφορείου στην ομώνυμη πόλη του Πάτερσον, κάθε μέρα, ακολουθεί μια ρουτίνα: κάνει το καθημερινό του δρομολόγιο, παρατηρώντας την πόλη καθώς αυτή περνά μπροστά από το παρμπρίζ του και κρυφακούγοντας αποσπασματικά τις συζητήσεις γύρω του. Γράφει στίχους σ’ ένα τετράδιο. Βγάζει βόλτα τον σκύλο του. Σταματά σ’ ένα μπαρ και πίνει μία μόνο μπίρα και γυρνά σπίτι στη γυναίκα του, τη Λόρα. Αντίθετα, ο κόσμος της Λόρα αλλάζει διαρκώς. Βλέπει νέα όνειρα σχεδόν καθημερινά. Ο Πάτερσον αγαπά τη Λόρα, κι αυτή τον αγαπά. Αυτός επικροτεί τις νεόκοπες φιλοδοξίες της. Αυτή υποστηρίζει το ταλέντο του στην ποίηση. Η ταινία παρατηρεί σιωπηρά τους θριάμβους και τις ήττες της καθημερινής ζωής, όπως και την ποίηση που κρύβεται στις πιο μικρές λεπτομέρειες.

Λόγω του επαγγέλματος του πρωταγωνιστή ιδιαίτερα ήταν και τα γυρίσματα. Λέει ο σκηνοθέτης:

«Αγάπησα τα γυρίσματα του λεωφορείου που κράτησαν περίπου μια εβδομάδα και έδωσαν μια όμορφη, θεατρική ματιά στην ταινία μας. Φτηνά ρουχάδικα, μεξικάνικα ρεστοράν, αραβικά καταστήματα, κινέζικο φαστ φουντ, φαγητό σε πακέτο…Μου αρέσει όλο αυτό. Όπως και το να κοιτάς όλη αυτήν την εικόνα και τους ανθρώπους μέσα από το παράθυρο ενός λεωφορείου.»

Ο πρωταγωνιστής Άνταμ Ντράιβερ είναι ένας επίσης ιδιαίτερος ηθοποιός, τον οποίο δεν επέλεξε τυχαία για το ρόλο. Επί τρεις χρονιές (2013, 2014, 2015) ήταν υποψήφιος για Emmy ως ο καλύτερος β’ ρόλος στην κωμική τηλεοπτική σειρά «Girls» ενώ έχει κερδίσει διακρίσεις και βραβεία για πολλούς άλλους ρόλους του. Ο Τζάρμους τον είδε και τον ξεχώρισε στο «Girls», στην τηλεόραση, στο «Inside Llewyn Davis, στο «Frances Ha» και διάβασε αρκετές συνεντεύξεις του. Το 2015 τον είδαμε επίσης στο «Star Wars: Η Δύναμη ξυπνάει», στο ρόλο του Kylo Ren. O σκηνοθέτης αγάπησε το πρόσωπό του και την ησυχία του, όπως χαρακτηριστικά λέει. Αυτήν την εβδομάδα, μάλιστα θα τον δούμε και στην Σιωπή, τη νέα ταινία του Σκορσέζε, η οποία προβάλλεται επίσης στις αίθουσες από τις 5 Ιανουαρίου.

«Ο ίδιος δεν μοιάζει και τόσο… ηθοποιός. Δεν βλέπει ποτέ τις ταινίες του, δεν του αρέσει να βλέπει τον εαυτό του στην οθόνη. Θέλει να κάνει αυτή τη δουλειά δουλεύοντας φυσικά τον χαρακτήρα που έχει να υποδυθεί. Δεν θέλει να αναρωτιέται πώς είναι, αλλά να γίνεται ένα με τον χαρακτήρα του έργου του. Ο Άνταμ μου θυμίζει πολύ τον Ρόμπερτ Μίτσαμ. Είναι ιδιαίτερη, αντιδραστική περίπτωση. Δεν θέλει να υποκρίνεται, αλλά να γίνεται πιστευτός» σχολιάζει ο σκηνοθέτης.

Εκπρόσωπος του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, ο Τζιμ Τζάρμους, θεωρεί και έχει δηλώσει στο παρελθόν, ότι, όταν κάνει κανείς Τέχνη, θα πρέπει να ικανοποιείς πρώτα-πρώτα τον εαυτό σου. Για αυτήν του τη θέση μάλιστα είχε έρθει σε αντιπαράθεση με τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, τον οποίο σέβεται και θαυμάζει, και του είχε πει τότε θυμωμένος, ότι είναι κατακριτέο και ελιτίστικο να μην σκέφτεται τον κόσμο αλλά μόνο τον εαυτό του. Τι απάντησε εκείνος;

«Εγώ δεν θέλω να περάσω ένα μήνυμα στον κόσμο, αλλά να τον κάνω να αισθανθεί όσα αισθάνομαι εγώ για την ταινία αυτή. Έτσι έκανα και το «Πάτερσον», επηρεασμένος από την ποιητική σχολή της Νέας Υόρκης περί της ιδέας της γραφής από ένα άτομο: ο ποιητής στέκεται στην κορυφή του βουνού και λέει: Εδώ είναι αυτό που πιστεύω.»

Όσο για τους δικούς του αγαπημένους ποιητές αγαπά τον Δάντη, γιατί θεωρεί ότι έγραφε σε μια γλώσσα του δρόμου, τον Αρθούρο Ρεμπό, έναν επαναστάτη καλλιτέχνη, ένα παράξενο παιδί που έγραψε αριστουργήματα μόλις 19 χρονών, τον Γουάλας Στίβενς, όπως κι από τη σχολή της Νέας Υόρκης τον Φρανκ Ο’ Χάρα, τον Τζον Άσμπερι, κ.ά.

Η ταινία Paterson βγαίνει στις αίθουσες από τις 5 Ιανουαρίου 2017 σε διανομή AMA FILMS

entertainment.in.gr