Digital Revolution: Πετώντας από το χθες στο σήμερα

Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση ανοίγει από την Τρίτη 20 Οκτωβρίου τις πόρτες της για να υποδεχτεί τους επισκέπτες που αναζητούν την σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την τεχνολογία. Η έκθεση εμπνέεται από την επονομαζόμενη Ψηφιακή Επανάσταση και ξεκινά από την δεκαετία του 1970, την «ψηφιακή αρχαιολογία» του Pong και του Pac Man για να φτάσει στην εποχή της εικονικής πραγματικότητας, των drones και της τέχνης γραμμένης σε… Python. Στην πορεία, ο επισκέπτης θα συμφωνήσει: είναι πράγματι αυθαίρετη η διάκριση ανάμεσα στο «εικονικό» και το «πραγματικό».

Σύροντας την μαύρη βαριά κουρτίνα της αίθουσας όπου φιλοξενείται, απέναντι από το κυρίως κτίριο της Στέγης, το παιχνίδι με τις σκιές The Treachery of Sanctuary (Η Προδοσία του Ιερού) του Κρις Μιλκ, o επισκέπτης περνάει από το τρίπτυχο της γέννησης, του θανάτου και της αναγέννησης μέσω της μεταμόρφωσης. Και πράγματι, η σκιά και τα παιχνιδίσματα των χεριών του επιχειρούν να συνδεθούν με τις σκιές των πουλιών. Σταδιακά, θα γεννήσουν το ανθρώπινο συναίσθημα στο τρίτο στάδιο, όταν ο επισκέπτης θα αποτελέσει μέρος του έργου: Όταν δει το αδιάκοπο φτερούγισμα των δικών του χεριών να αποτυπώνεται στην γιγαντιαία οθόνη, να αποκτά φτερά ικανά να τον απογειώσουν, νιώθοντας ότι πράγματι μπορεί να πετάξει. Μια εξαιρετική, αποκαλυπτική, εμπειρία.

Πίσω από τη Στέγη, σε έναν ξεχωριστό χώρο φιλοξενείται ένα έργο των Umbrellium, το ατμοσφαιρικό Assemblance. Δέσμες φωτός δημιουργούνται και κατευθύνονται από τις χειρονομίες, τις απαλές, συχνά χορευτικές κινήσεις των επισκεπτών, οι οποίοι ίσως ανακαλύψουν ότι μπορούν να σχηματίσουν κάτι αν εγκαταλείψουν τον μοναχικό τους χορό, πιαστούν χέρι-χέρι και κινηθούν μαζί για να διατηρήσουν τον πολύτιμο σχηματισμό τους. Οι δέσμες φωτός από τις ακτίνες λέιζερ είναι απολύτως ελεγχόμενες από τα χέρια και τις κινήσεις τους, σε θαυμαστό βαθμό, όταν φτάσει κανείς να αντιληφθεί ότι μπορεί να τις χειριστεί και να τις κατευθύνει, σαν να μην είναι ένα ψυχρό τεχνολογικό μέσο, με προβλέψιμη, προγραμματισμένη δράση και αντίδραση.

Assemblance by Umbrellium from Barbican Centre on Vimeo.

Στο -1 του κυρίως κτιρίου της Στέγης, η μαύρη κουρτίνα αποκαλύπτει ένα πρόσωπο Φαραώ που μοιάζει να παρακολουθεί τον κάθε επισκέπτη ξεχωριστά, αφού κρατά στραμμένο επάνω του το βλέμμα του ακόμα και όταν διασχίζει τον χώρο. Μπροστά στο πρόσωπο, τρεις διάφανες πυραμίδες αποκαλύπτουν τις γεννήτριες του ήχου των ντραμς, της κιθάρας και των πλήκτρων που κατακλύζουν την αίθουσα.

Μπαίνοντας στον κυρίως εκθεσιακό χώρο, ξεκινά το ταξίδι στην ιστορία της Ψηφιακής Επανάστασης από την… ψηφιακή αρχαιολογία με πολύτιμα εκθέματα, όπως ο Apple II και ο πρώτος Apple Macintosh που λάτρεψαν οι designers την ίδια εποχή που οι μουσικοί λάτρευαν τον Atari ST -τον πρώτο υπολογιστή που υποστήριζε την διασύνδεση μουσικών οργάνων MIDI.

Ανάμεσα στα παιχνίδια που μπορεί κανείς να παίξει για λίγο στην Στέγη πριν φτάσει στον κόσμο του… Minecraft, είναι το Manic Miner, το παιχνίδι που ανέπτυξε το 1983 ο βρετανός Μάθιου Σμιθ για την Bug Byte Software. Ήταν η εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού που εμπιστεύτηκε τις προγραμματιστικές ικανότητας του Σμιθ όταν ήταν μόλις 16 ετών. Ο Σμιθ θεωρείται ο εμπνευστής μιας ολόκληρης γενιάς προγραμματιστών που άρχισαν να φτιάχνουν βιντεοπαιχνίδια από το σπίτι τους.

Στον υπόγειο χώρο, την προσοχή του επισκέπτη κερδίζει ο Τοίχος των Ευχών με τις πεταλούδες που θα τον οδηγήσει στον ευρύτερο χώρο της DevArt, μια γιορτή της τέχνης που βρίσκει ένα νέο μέσο έκφρασης, τον κώδικα των γλωσσών προγραμματισμού. Ο επισκέπτης καλείται να ψιθυρίσει μια ευχή, που την βλέπει να αποτυπώνεται στον τοίχο από μια ακτίνα φωτός και περιμένει απλώνοντας καρτερικά το χέρι του να δει μια από τις πεταλούδες να καθίσει στην παλάμη του για να πραγματοποιηθεί.

Στην άλλη άκρη του χώρου που αφιερώνεται στην DevArt, η κολεκτίβα Lab212 που διακρίθηκε στον διαγωνισμό τέχνης-τεχνολογίας που διοργανώνει η Google, θα καλέσει τον επισκέπτη να μεταμορφώσει σουρεαλιστικά τον «κ.Καλία» δανείζοντας τον σκελετό και τις κινήσεις του στην ψηφιακή μορφή που φτιάχτηκε με Javascript.

Η έκθεση Digital Revolution είναι διαδραστική. Αυτό σημαίνει ότι ο επισκέπτης, κατά παράβαση των κανόνων, καλείται να αγγίξει τα πολύτιμα εκθέματά της και να αντιμετωπίσει την πρόκληση να διακρίνει την σχέση που -πραγματικά- ενώνει την τέχνη με την τεχνολογία και κυρίως, τους πολλούς και διαφορετικούς τρόπους που η εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας μεταμορφώνει τις τέχνες. Μετά την περιήγησή μας στην Ψηφιακή Επανάσταση, δεν αναρωτιόμαστε πλέον εάν μπορούν να συνυπάρξουν κάτω από την ίδια στέγη καλλιτέχνες, σκηνοθέτες, μουσικοί, αρχιτέκτονες, σχεδιαστές γραφικών και προγραμματιστές.

Σας προτείνουμε να συμμετέχετε στα εργαστήρια και τα εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνει η Στέγη σε παιδιά από 6 ετών τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2015, για να δουν την τεχνολογία από μια άλλη σκοπιά, αυτή της τέχνης.

In.gr Τεχνολογία