Γιατί τα γιγάντια πάντα είναι τόσο νωχελικά

Αναγκασμένα να μασουλάνε όλη μέρα φύλλα μπαμπού με ελάχιστα θρεπτικά συστατικά, τα γιγάντια πάντα αναγκάζονται να διάγουν λιτό βίο, χωρίς πολλές κινήσεις που σπαταλούν θερμίδες. Ακόμα κι έτσι, όμως, κανείς δεν περίμενε ότι έχουν φτάσει σε τέτοια επίπεδα εξοικονόμησης ενέργειας.

Μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science αποκαλύπτει ότι οι φωτογενείς αρκούδες της Κίνας καταναλώνουν ημερησίως λιγότερη από τη μισή ποσότητα ενέργειας από ό,τι θα περίμενε κανείς για ένα θηλαστικό του ίδιου βάρους.

Τα οκτώ πάντα που εξετάστηκαν, με βάρος γύρω στα 100 κιλά, περνούσαν τον περισσότερο χρόνο τους ακίνητα, και κατανάλωναν κατά μέσο όρο μόλις 5,3 megajoules ενέργειας την ημέρα, η περίπου 1242 kilocalories (χιλιάδες θερμίδες).

Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και ένα «δραστήριο» πάντα ξοδεύει λιγότερη ενέργεια από ότι ένας άνθρωπος ίσου βάρους που κάθεται εντελώς ακίνητος.

Το μόνο ζώο με μικρότερη ημερήσια δαπάνη ενέργειας ανά μονάδα βάρους είναι ο τριδάκτυλος βραδύποδας, διαβόητος για τις αργοκίνητες κινήσεις του. Και η ομοιότητα ανάμεσα στα δύο είδη δεν είναι τυχαία: τόσο οι βραδύποδες όσο και τα γιγάντια πάντα ακολουθούν αποκλειστικά χορτοφαγική δίαιτα, η οποία δίνει λιγοστές θερμίδες.

Το γιγάντιο πάντα (Ailuropoda melanoleuca) είναι το μόνο από τα επτά σύγχρονα είδη αρκούδας που δεν τρέφεται με κρέας. Παρόλα αυτά, διατηρεί το πεπτικό σύστημα των σαρκοφάγων προγόνων του, και δεν χωνεύει τις φυτικές τροφές πολύ αποτελεσματικά.

Το πάντα αναγκάζεται έτσι να καταναλώνει πολύ μεγάλες ποσότητες μπαμπού για να επιζήσει. Ακόμα κι έτσι, οι ενεργειακές δαπάνες του πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο.

Ο περιορισμός κάθε μετακίνησης είναι ένας από τους τρεις τρόπους με τους οποίους οι αρκούδα περιορίζει τις ανάγκες της, διαπιστώνει η μελέτη. Ο δεύτερος είναι η συρρίκνωση των οργάνων που καταναλώνουν πολλή ενέργεια, όπως ο εγκέφαλος και το συκώτι, και ο τρίτος είναι η περιορισμένη παραγωγή ορμονών του θυρεοειδή, με αποτέλεσμα τη δραστική επιβράδυνση του βασικού μεταβολισμού.

Αυτό οφείλεται πιθανότατα σε μετάλλαξη του γονιδίου DUOX2 που εμπλέκεται στη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδή, λένε οι ερευνητές.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ