Μετά το αίμα, κάποιοι επιφυλάσσονται για την «προκλητικότητα» του Charlie Hebdo

Η ελευθερία γνώμης απαιτεί θάρρος, και αυτό αποδείχθηκε για άλλη μία φορά με αίμα στα γραφεία του Charlie Hebdo: ΜΜΕ ανά τον κόσμο καταδικάζουν ως επίθεση στις θεμελιώδεις αξίες του δυτικού κόσμου την επίθεση στο γαλλικό σατιρικό περιοδικό, αλλά κάποια από αυτά -για διάφορους λόγους- επιφυλάσσονται για το αν η σάτιρα του περιοδικού ήταν πιο επιθετική από όσο έπρεπε.

Το περιοδικό, ακολουθώντας την ιδέα ότι η σάτιρα πρέπει να είναι ανελέητη, δεν δίσταζε να χρησιμοποιεί τις ικανότατες πένες του με το ελάχιστο δυνατό τακτ. Όταν το κατηγορούσαν για προσβολή του θρησκευτικού αισθήματος μουσουλμάνων, αποδείκνυε την αμεροληψία του δημοσιεύοντας νέα σκίτσα που στηλίτευαν το θρησκευτικό φανατισμό εν γένει, και δεν λυπούνταν ούτε και τον χριστιανισμό.

Στον απόηχο της βάρβαρης επίθεσης, και ενώ η Γαλλία έχει εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό για τους δράστες, ορισμένες φωνές εγείρουν το ερώτημα εάν το περιοδικό «παραήταν» ήταν προκλητικό. Κάποια ΜΜΕ εκδηλώνουν μεν την συμπαράστασή τους αλλά αποφεύγουν να αναδημοσιεύσουν τα σκίτσα του περιοδικού.

Aκόμη παραπέρα πηγαίνουν ορισμένοι άλλοι: Η αμερικανική «Ένωση Καθολικών», ομάδα που δηλώνει ότι υπερασπίζεται τα δικαιώματα των καθολικών στις ΗΠΑ, έφτασε στο σημείο να αναφέρει ότι «ήταν ο ναρκισισμός του εκδότη που τον οδήγησε στον θάνατο».

Σε ανακοίνωσή του με τίτλο «οι μουσουλμάνοι έχουν δίκιο να θίγονται», ο πρόεδρος της ένωσης Μπιλ Ντόνοχιου φτάνει στο σημείο να γράφει ότι «δεν μπορούμε να δείξουμε ανοχή σε αυτό που συνέβη στο Παρίσι αλλά ούτε και στην έλλειψη ανοχής που προκάλεσε αυτήν την αντίδραση».

Ηπιότερη, αλλά με αποστάσεις, ήταν στάση που κράτησαν ορισμένα ΜΜΕ. Αίσθηση, για παράδειγμα, έχει προκαλέσει άρθρο των Financial Times (FT), στο οποίο αναγνωρίζεται ότι το περιοδικό έχει μακρά παράδοση αλλά ο αρθρογράφος υποστηρίζει ότι το περιοδικό έχει επίσης «μακρά ιστορία εμπαιγμού, προκλήσεων και σκόπιμου «τσιγκλίσματος» μουσουλμάνων».

«Λίγος κοινός νους θα ήταν χρήσιμος για έντυπα όπως το Charlie Hebdo ή τη δανέζικη Jyllands Posten» γράφει χαρακτηριστικά το άρθρο των FT.

Παράλληλα, την Τετάρτη οι μεγαλύτεροι δημοσιογραφικοί οργανισμοί στις ΗΠΑ αρνήθηκαν να αναδημοσιεύσουν ή να προβάλουν τα αμφιλεγόμενα σατιρικά σκίτσα του περιοδικού με τον προφήτη Μωάμεθ.

Εξαίρεση ήταν οι ειδησεογραφικές ιστοσελίδες Daily Beast και Slate. Ωστόσο, άλλοι μεγάλοι οργανισμοί -ανάμεσά τους, οι New York Times (NYT), Wall Street Journal και το Associated Press- αποφάσισαν περί του αντιθέτου. Tο ίδιο έκανε και το Reuters.

Ορισμένα μέσα υποστήριξαν ότι οι οδηγίες που έχουν είναι να αποφεύγουν τη δημοσίευση εικόνων ή άλλου υλικού με στόχο την προσβολή του θρησκευτικού αισθήματος. «Επειτα από προσεκτική εξέταση, οι επικεφαλής των Times αποφάσισαν ότι η περιγραφή των επίμαχων σκίτσων θα παρείχε στους αναγνώστες επαρκείς πληροφορίες για να κατανοήσουν τη σημερινή είδηση» ανέφερε από την πλευρά των ΝΥΤ η Ντανιέλ Ρόαντς Χα.

Ο εκδότης της Philadelphia Inquirer Μπιλ Μάριμοου δήλωσε στο Reuters: «Δεν θα αναδημοσιεύσουμε κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες τα σκίτσα. Δεν τίθεται δίλημμα ανάμεσα στο να προσβάλλεις δεκάδες εκατομμύρια μουσουλμάνους και να περιγράψεις κάτι με λέξεις».

Από την πλευρά του, το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press έχει πάγια πολιτική την μη αναπαραγωγή προκλητικών εικόνων, όπως δήλωσε και στο Ρόιτερς ο εκπρόσωπός του Πολ Κόλφορντ.

Ενδεικτικά, το πρακτορείο είχε επεξεργαστεί φωτογραφία του Στεφάν Σαρμπονιέ από το 2012 -του διευθυντή του Charlie Hebdo που σκοτώθηκε την Τετάρτη στην επίθεση- ώστε να μη διακρίνεται το σκίτσο με τον Μωάμεθ στο εξώφυλλο του περιοδικού που κρατάει στα χέρια του.

Η κάλυψη της είδησης από την Wall Street Journal περιελάμβανε την αναδημοσίευση ορισμένων από τα προκλητικά σκίτσα της Charlie Hebdo, κάποια εκ των οποίων διακωμωδούν θρησκείες, περιλαμβανομένου του Ισλάμ, αλλά κανένα από αυτά δεν απεικονίζει τον Μωάμεθ.

Ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Τζέραρντ Μπέικερ ανέφερε σε ανακοίνωσή του μέσω email ότι «οι δημοσιογράφοι μας ανά τον κόσμο είναι ταγμένοι στο ρεπορτάζ και στη δημοσιοποίηση της είδησης εξηγώντας το περιεχόμενό της και θα εξακολουθήσουμε να το κάνουμε αυτό παρά τα σημερινά φρικτά γεγονότα. Και κάνοντας αυτό, τασσόμαστε καθημερινά στις κεντρικές αξίες της ελευθερίας του Τύπου».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,ΑΠΕ/Reuters