«Ήρθε η ώρα των συνθέσεων», δηλώνει σε συνέντευξή του στο in.gr ο υπουργός Οικονομικών κ. Φίλιππος Σαχινίδης αναφερόμενος στην επόμενη ημέρα των εκλογών.

Ο κ. Σαχινίδης ξεκαθαρίζει πως «οι εκλογές αυτές θα πρέπει να οδηγήσουν στη συγκρότηση μιας κυβέρνησης σταθερότητας με προοπτική τετραετίας» που θα μπορεί προχωρήσει στις αλλαγές που χρειάζεται η χώρα, μέσα από συναίνεση και συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων.

Ο υπουργός Οικονομικών υπογραμμίζει πως οι εκλογές δεν είναι το πεδίο σύγκρουσης «μνημονιακών» και «αντιμνημονιακών» και υποστηρίζει πως η ανάγκη για διαμαρτυρία δεν μπορεί να οδηγήσει τη χώρα έξω από την Ευρώπη και το ευρώ. «Όσοι επιθυμούν ένα δρόμο έξω από την Ευρώπη ας πουν καθαρά στους πολίτες τι ακριβώς προτείνουν» τονίζει.

Ο κ. Σαχινίδης χαρακτηρίζει τη μείωση της αβεβαιότητας προϋπόθεση για την επιστροφή στην ανάπτυξη, τονίζει πως η εκτέλεση του προϋπολογισμού είναι εντός των στόχων που έχουν τεθεί, διαβεβαιώνει για την ομαλή καταβολή των συνάξεων τους επόμενους μήνες, προϊδεάζει για σκληρή αντιμετώπιση έναντι όσων μείνουν έκτος του PSI και επισημαίνει πως δεν είναι αυτοσκοπός η κρατικοποίησή των τραπεζών.

Ερωτηθείς για το εάν η ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας περνά μέσα από νέες μειώσεις μισθών λαμβάνει αποστάσεις από την τρόικα και δηλώνει πως το πρόβλημα δεν σχετίζεται αποκλειστικά με το μισθολογικό κόστος.

Κύριε υπουργέ από χθες είμαστε και επίσημα σε προεκλογική περίοδο. Το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνει στις δημοσκοπήσεις κάτω από 20%. Πιο απλά έχει απολέσει τη μισή εκλογική δύναμή του μέσα σε δυόμισι χρόνια. Δεν είναι αυτό η πιο ξεκάθαρη καταδίκη της πολιτικής που ασκήθηκε; Περιμένετε δικαίωση της πολιτικής Παπανδρέου και Βενιζέλου στις εκλογές;

Δεν αγνοώ αλλά ούτε επιτρέπω στον εαυτό μου να παρασυρθεί από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων. Η ιστορική εμπειρία καταδεικνύει ότι πολιτικές δυνάμεις και κόμματα που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τέτοιες κρίσεις υπέστησαν σημαντική πολιτική φθορά. Και ρωτώ: Αυτό σημαίνει ότι πήραν λάθος αποφάσεις ή μήπως ότι εισέπραξαν την αναπόφευκτη δυσαρέσκεια της κοινωνίας; Πιστεύετε ότι οι πολίτες νιώθουν ικανοποιημένοι από την απότομη αλλαγή στη ζωή τους; Είναι πεποίθηση μας, ότι κατά τα δυόμισι τελευταία χρόνια πράξαμε το ανθρωπίνως δυνατόν για να διασφαλίσουμε τη χώρα και να αποτρέψουμε μια καταστροφική στάση πληρωμών. Πήραμε δύσκολες και επώδυνες αποφάσεις, οι οποίες δεν είναι δημοφιλείς στους πολίτες, αλλά ήταν αναγκαίες, για να πετύχουμε την έγκριση και του δεύτερου προγράμματος και την επιτυχία του PSI.

Να επιμείνω στο θέμα των εκλογών. Σε περίπτωση που τα δύο μεγάλα κόμματα συγκεντρώσουν μαζί λιγότερο από 50% θεωρείτε πως αυτό θα σημαίνει ότι η ασκούμενη πολιτική είναι μειοψηφική, ότι χάθηκε ένα άτυπο δημοψήφισμα και ότι η ασκούμενη πολιτική έχει στην πράξη απορριφθεί;

Από μια οπτική γωνία φαίνεται ότι στον δημόσιο διάλογο επικρατεί μια σύγκρουση μεταξύ «μνημονιακών» και «αντιμνημονιακών». Προσωπικά, πιστεύω ότι από την μια πλευρά υπάρχει η άποψη ότι η χώρα πρέπει να μείνει στην Ευρώπη και το ευρώ και η άλλη άποψη οδηγεί έξω από το ευρώ και την Ευρώπη. Αναρωτιέμαι ποια είναι η κοινή βάση στην αντίθετη άποψη, εκτός από σκόρπιες και ασύνδετες μεταξύ τους θέσεις για το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής; Πώς ενοποιούνται θέσεις όπως: «Ναι, στο ευρώ και στην Ευρώπη , αλλά χωρίς μνημόνιο», «Έξω από το Ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση», «Έξω από την Ευρώπη» γενικώς και αορίστως… Υπάρχει μια άρνηση, η οποία δε συνιστά αντίθετο πολιτικό πόλο. Έτσι δε μπορούμε να μιλάμε για δημοψηφισματικού τύπου ψήφο. Εκτιμώ πως στις εκλογές θα εκφραστεί η δυσαρέσκεια και η δυσπιστία του κόσμου απέναντι στο πολιτικό σύστημα, όπως αυτό λειτούργησε στην Mεταπολίτευση. Αλλά η ανάγκη για διαμαρτυρία δεν μπορεί να οδηγεί σε επιλογές που οδηγούν έξω από την Ευρώπη και το ευρώ. Καλώ, λοιπόν, τους πολίτες να εκτιμήσουν νηφάλια την κατάσταση και να αναρωτηθούν αν θέλουν η χώρα να έχει κυβέρνηση την επόμενη ημέρα ή όχι.

Θεωρείτε ότι η επόμενη κυβέρνηση, ιδίως σε περίπτωση που αποδειχθεί μειοψηφική στην κοινωνία ή είναι τρικομματική, θα πρέπει να έχει πρωθυπουργό τον επικεφαλής του πρώτου κόμματος ή θα πρέπει να συνεχίσει ο νυν πρωθυπουργός, με δεδομένο ότι χαίρει εκτίμησης από την τρόικα και τις ξένες πρωτεύουσες και κανένα από τα δύο κόμματα δεν αμφισβητεί την αξία και την αποτελεσματικότητά του;

Δεν μπορώ να προεξοφλήσω τα αποτελέσματα των εκλογών, ούτε να κάνω τέτοιες εκτιμήσεις. Το μόνο που είναι σίγουρο είναι ότι την επόμενη ημέρα των εκλογών πρέπει να σχηματιστεί μια σταθερή και αξιόπιστη κυβέρνηση με ορίζοντα τετραετίας που θα μπορεί προχωρήσει στις αλλαγές που χρειάζεται η χώρα. Οι πολιτικοί θα πρέπει να καταλάβουν ότι τώρα ήρθε η ώρα να δείξουν στους πολίτες ότι στις δύσκολες συνθήκες μπορούν να δώσουν απαντήσεις στα προβλήματα της χώρας, αναλαμβάνοντας και σε προσωπικό επίπεδο το όποιο κόστος συνεπάγονται οι αποφάσεις τους. Ήρθε η ώρα της συναίνεσης και της συνεννόησης. Αρκετά με τις ανέξοδες και αδιέξοδες συγκρούσεις. Ήρθε η ώρα των συνθέσεων.

Εάν βλέπουμε σήμερα ότι υπάρχει δυσκολία υποστήριξης νομοσχεδίων, όταν η κυβέρνηση Παπαδήμου διαθέτει 255 βουλευτές, τι είναι εκείνο που σας κάνει να πιστεύετε ότι μια μελλοντική κυβέρνηση θα είναι πιο αποτελεσματική με 170 ή 180 βουλευτές και τα δύο κόμματα να κυμαίνονται μεταξύ 20 και 30% το καθένα;

Η κυβέρνηση Παπαδήμου σχηματίστηκε για να υλοποιήσει τις αποφάσεις της 26ης Οκτωβρίου. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν υπήρχε και δεν απαιτήθηκε η προγραμματική σύγκλιση των κομμάτων που τη στηρίζουν. Δεν έχει σημασία λοιπόν εάν έχεις 255 ή 200 βουλευτές. Αυτό που έχει σημασία είναι το είδος των πολιτικών αποφάσεων και ποιες συναινέσεις εξασφαλίζεις, ευρύτερα. Είναι πρόωρο να κάνουμε εκτιμήσεις για τα αποτελέσματα των εκλογών, γιατί για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια αντιμετωπίζουμε ένα ρευστό πολιτικό τοπίο, όπου οι περισσότερες από τις δυνάμεις που διεκδικούν την ψήφο των πολιτών κατεβαίνουν με ένα πρόγραμμα άρνησης και απόρριψης και όχι με θέσεις για το πώς θα κυβερνηθεί η χώρα την επόμενη μέρα. Αυτό θα το κατανοήσουν οι πολίτες και θα το συνυπολογίσουν την ημέρα των εκλογών.

Για να ολοκληρώσω τις πολιτικές ερωτήσεις. Όλοι οι νυν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ εμφανίζονται να έχουν πολύ μικρές πιθανότητες επανεκλογής στη Βουλή. Πώς αισθάνεστε που ενώ είστε κορυφαίος υπουργός δίνετε ένα δύσκολο αγώνα επανεκλογής στην Λάρισα;

Όλοι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ έχουν υποστεί τρομερές πιέσεις τα προηγούμενα δυόμισι χρόνια και έχουν σηκώσει το βάρος δύσκολων αποφάσεων. Κάποια στιγμή θα πρέπει να αναγνωριστεί στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ ο ρόλος για την προστασία της χώρας. Σήμερα όλοι καλούμαστε να δώσουμε μια μάχη σε ένα τοπίο που βασικό του χαρακτηριστικό είναι η δυσαρέσκεια των πολιτών και η δικαιολογημένη δυσπιστία απέναντι στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Εγώ θα δώσω την μάχη στην πατρίδα μου, τη Λάρισα κοντά στους συντοπίτες μου, που με έχουν τιμήσει δύο φορές με την ψήφο τους.

Στα οικονομικά θέματα τώρα. Σύμφωνα με κάποιες αναλύσεις, όπως του ΙΟΒΕ για παράδειγμα, η ύφεση φέτος αναμένεται να φτάσει στο 5,2%. Η δε κυβέρνηση εκτιμά πως το 2013 θα έχουμε επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Πώς θα γίνει αυτό όταν τα δημοσιονομικά μέτρα σκληραίνουν και τον Ιούνιο θα έχουμε ένα ακόμη δυσθεώρητο πακέτο λιτότητας που κάποιοι το προσδιορίζουν στα 11,6 δισ. ευρώ και κάποιοι άλλοι στα 14 δισ. ευρώ.

Κύριε Κουκάκη, η τελευταία επίσημη εκτίμηση για την ύφεση είναι αυτή που ενσωματώθηκε στον αναθεωρημένο προϋπολογισμό, όπου προβλέπεται ότι το ΑΕΠ το 2012 θα συρρικνωθεί κατά 4,7% του ΑΕΠ. Η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Στόχος μας είναι μια αύξηση των καθαρών εξαγωγών της χώρας και αυτό προϋποθέτει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στην ΕΕ. Η μείωση της αβεβαιότητας στη χώρα και η αποκατάσταση ενός κλίματος σταθερότητας και εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία, μετά την ολοκλήρωση του PSI και τη δρομολόγηση των διαδικασιών για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, θα παίξουν ιδιαίτερο ρόλο, καθώς θα βοηθήσουν στην προσέλκυση των επενδύσεων και στην υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. Αυτές οι προϋποθέσεις διαμορφώνουν το υπόβαθρο για την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Αφού αναφερθήκατε στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα θέλαμε κάποιες περαιτέρω διευκρινίσεις. Έχετε δηλώσει πως κάθε τράπεζα θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε ποσοστό που θα κριθεί και από την συμμετοχή των μετόχων. Τελικά θα κρατικοποιηθούν οι τράπεζες ή όχι;

Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είναι μια τεχνικά σύνθετη διαδικασία, με ιδιαίτερη πολιτική σημασία, αφού θα δοθούν κεφάλαια ύψους μέχρι και 48 δισ. ευρώ για τη στήριξή τους. Για κάθε τράπεζα θα κληθούν οι υφιστάμενοι ιδιώτες μέτοχοι να συνεισφέρουν στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, ταυτόχρονα όμως ο κύριος όγκος της ενίσχυσης των κεφαλαίων θα προέλθει από το κράτος. Δεν είναι αυτοσκοπός η κρατικοποίηση των τραπεζών. Στόχοι είναι, η διασφάλιση των καταθετών και η ουσιαστική ενίσχυση του πιστωτικού συστήματος έτσι ώστε να αρχίσει να παρέχει ρευστότητα στην οικονομία. Εξίσου σημαντική είναι και η εξασφάλιση των κεφαλαίων του δημοσίου. Η ανάπτυξη των τραπεζών και η επίτευξη υπεραξιών από τα μετοχικά ποσοστά, τα οποία το ελληνικό δημόσιο θα καταλήξει να κατέχει, θα επιτρέψουν στο μέλλον να πάρει ο φορολογούμενος πίσω τα χρήματα που δόθηκαν για τη στήριξη των τραπεζών.

Και μια διευκρίνιση για το PSI. Η Ελλάδα φέρεται να έχει τη στήριξη της Ευρωζώνης στο θέμα της μη πληρωμής των κατόχων ελληνικών ομολόγων που διέπονται από το ξένο δίκαιο και δεν μετείχαν στο PSI. Τελικά θα πληρωθούν ή όχι αυτοί οι ομολογιούχοι; Πέρα από το πιστωτικό γεγονός, η μη πληρωμή τους δεν θα στιγμάτιζε την Ελλάδα; Δεν θα παρέτεινε τον αποκλεισμό της χώρας από τις αγορές;

Όλοι οι χειρισμοί για το θέμα συνεξετάζονται με τους θεσμικούς μας εταίρους και με στόχο να εξασφαλιστούν όλα τα οφέλη για την ελληνική οικονομία. Έχουμε δηλώσει για όσους έμειναν εκτός PSI ότι γι’ αυτούς δε θα υπάρξει καλύτερη προσφορά, από αυτή που έγινε σε όσους συμμετείχαν.

Για να επανέλθω στα μέτρα της περιόδου 2013 – 2014. Πιστεύετε πως μπροστά στην κοινωνική αγανάκτηση η νέα κυβέρνηση θα διστάσει να λάβει τα μέτρα αυτά; Ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις μια τέτοιας απόφασης;

Η χώρα με το δεύτερο πρόγραμμα έχει εξασφαλίσει την αναγκαία χρηματοδότηση έναντι δεσμεύσεων που έχει αναλάβει. Όσοι λοιπόν συμφωνούν ότι η χώρα πρέπει να προχωρήσει στις αναγκαίες αλλαγές, θα πρέπει να συστρατευτούν και να απαλλαγούν από μικροπολιτικές σκοπιμότητες και στρατηγικές. Οι εκλογές αυτές – τις οποίες θεωρώ τις πιο κρίσιμες της μεταπολιτευτικής περιόδου – θα πρέπει να οδηγήσουν στη συγκρότηση μιας κυβέρνησης σταθερότητας με προοπτική τετραετίας. Όσοι επιθυμούν ένα δρόμο έξω από την Ευρώπη και δε θέλουν τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται η συμμετοχή σε αυτήν, ας πουν καθαρά στους πολίτες τι ακριβώς προτείνουν.

Αν τελικά τον Ιούνιο καταδειχθεί πως ο εφετινός στόχος για έλλειμμα 6,7% του ΑΕΠ ή 13,74 δισ. ευρώ δεν πιάνεται θα υπάρξουν νέοι φόροι ή περικοπές σε δαπάνες; Έχετε δεχθεί σχετικές εισηγήσεις από την τρόικα;

Τα στοιχεία από την εκτέλεση του προϋπολογισμού που υπάρχουν μέχρι στιγμής, δείχνουν ότι η εκτέλεση είναι εντός των στόχων που έχουν τεθεί με την ψήφιση του αναθεωρημένου προϋπολογισμού.

Με το συμπληρωματικό προϋπολογισμό η κρατική επιχορήγηση προς τα ασφαλιστικά ταμεία έχει μειώθηκε κατά 1 δισ. ευρώ περίπου. Ωστόσο, ήδη στο πρώτο τρίμηνο του έτους το ΙΚΑ έχει καλύψει το 70% του ετήσιου προϋπολογισμού του. Θα τεθεί ζήτημα πληρωμής συντάξεων τους επόμενους μήνες; Είναι αναπόφευκτο ή όχι ένα νέο ψαλίδισμα των συντάξεων;

Η κυβέρνηση με τις πρωτοβουλίες της έχει διασφαλίσει τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών φορέων, για να μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους για την καταβολή των συντάξεων. Έχουμε δώσει οδηγίες προς όλα τα ταμεία να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά στην αυστηρή εκτέλεση των προϋπολογισμών τους και βρισκόμαστε σε στενή συνεργασία για να αντιμετωπίσουμε άμεσα όποιο πρόβλημα προκύψει.

Είστε ικανοποιημένος από την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο; Ποιο είναι το δημοσιονομικό όφελος που έχει προκύψει από την παρέμβαση αυτή;

Το δημοσιονομικό όφελος από την εφαρμογή του Ενιαίου Μισθολογίου εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε περίπου στα 1,2 δισ. ευρώ. Μαζί με τις άλλες παρεμβάσεις (μια πρόσληψη για 10 αποχωρήσεις, μείωση συμβασιούχων κατά 50% κλπ) η συνολική μισθολογική δαπάνη της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπουμε ότι θα μειωθεί κατά 2,2 δισ. ευρώ το 2012 σε σχέση με το 2011. Σε αυτό δεν περιλαμβάνεται το όφελος από την εφαρμογή των ειδικών μισθολογίων που θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 1η Ιουνίου αφού προηγηθεί από την επόμενη κυβέρνηση εξειδίκευσή του.

Ο Πόουλ Τόμσεν μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο προ ημερών και αναφερόμενος στην ανάγκη εσωτερικής υποτίμησης δήλωσε πως κατά την άποψη του η Ελλάδα δεν μπορεί να διατηρήσει ένα σύστημα ευημερίας ευρωπαϊκού επιπέδου και σχολίασε πως στην Ελλάδα ο ελάχιστος μισθός στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκε κατά 60% στο διάστημα 2000-2009. Με τη παραδοχή ότι οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα έχουν ήδη μειωθεί από 20% έως 40% θα πρέπει να αναμένουμε και νέες μειώσεις;

Το έλλειμμα της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας το γνωρίζαμε από την περίοδο που το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έφτασε πάνω από 16% του ΑΕΠ το 2008. Έχω πει πολλές φορές, ότι αυτό έπρεπε να είχε αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Είναι ένα πρόβλημα σύνθετο και δε σχετίζεται αποκλειστικά με το επίπεδο των μισθών ή του ελάχιστου μισθού μιας χώρας. Αν ήταν έτσι, τότε οι χώρες με χαμηλούς μισθούς θα είχαν κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά. Η χώρα έχει ανάγκη από αλλαγές στην παραγωγική της βάση αλλά και από διαρθρωτικές αλλαγές που θα την κάνουν πιο ανταγωνιστική.

Για να κλείσουμε κάπως διαφορετικά. Συμμετείχατε στην έκτακτη συνάντηση των Καννών που έγινε μετά την ανακοίνωση του πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Γιώργου Παπανδρέου ότι θα προκηρύξει δημοψήφισμα για τις αποφάσεις της 27ης Οκτωβρίου. Τι διαπιστώσατε για το συσχετισμό δυνάμενων στην Ευρωζώνη και τι είναι αυτό που κρατάτε από την συνάντηση αυτή;

Ο συσχετισμός των δυνάμεων στην Ευρώπη έχει σαφή συντηρητική κατεύθυνση. Σε αυτό το περιβάλλον προσπαθήσαμε να πετύχουμε το καλύτερο για τη χώρα τα τελευταία δυόμισι χρόνια. Σε αρκετές περιπτώσεις οι Ευρωπαϊκές αποφάσεις έθεσαν εμπόδια στις προσπάθειες μας. Αρκεί να θυμίσω τις αποφάσεις του Οκτωβρίου του 2010 στη Ντοβίλ, όπου ουσιαστικά τέθηκε με ανοικτό τρόπο το ότι θα συμμετέχουν και οι ιδιώτες στις ενδεχόμενες ζημιές από την αναδιάρθρωση του χρέους κάποιας χώρας εντός του ευρώ. Αυτό επηρέασε τον όλο σχεδιασμό του πρώτου προγράμματος και απέκλεισε την έξοδο μας στις αγορές ενώ εκτόξευσε και το κόστος δανεισμού και σε άλλες χώρες με προβλήματα, όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, καθώς πλέον οι ιδιώτες επενδυτές ήταν εξαιρετικά επιφυλακτικοί υπό το φως ενός τέτοιου ενδεχόμενου. Η Ευρώπη δεν κινείται με ευθύγραμμο τρόπο και δεν πρέπει να παρερμηνεύουμε την έννοια της «αλληλεγγύης».

Υπάρχει η εκφρασμένη επιλογή η Ευρωζώνη να στηρίζει τα μέλη της. Πάντα, όμως, υπάρχουν επιμέρους στρατηγικές επιλογές. Οι διαπραγματεύσεις, ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες μπορούν να αποδώσουν επιθυμητά αποτελέσματα.

Ένα συμπέρασμα που προκύπτει και από τη συνάντηση των Καννών είναι, ότι τελικά η Ευρωζώνη αν θέλει να διασφαλίσει αποτελεσματικότερη λειτουργία θα πρέπει να ενισχύσει ακόμα περισσότερο την πολιτική και οικονομική συνεργασία μεταξύ των μελών της.


Συνέντευξη: Θανάσης Κουκάκης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ