«Έτοιμο το φαγητό! Ελάτε στο τραπέζι!»: μια καθημερινή φράση-κλειδί για πολλές οικογένειες, κυρίως περασμένων δεκαετιών. Σήμερα, όμως, με δύο εργαζόμενους γονείς, πολλαπλές υποχρεώσεις παιδιών και γονιών, η ώρα του οικογενειακού δείπνου (ή μεσημεριανού) είναι μια συνήθεια που δεν τηρείται ιδιαίτερα.

Τα μέλη της οικογένειας, με τα διαφορετικά ωράρια και υποχρεώσεις, μπαινοβγαίνουν στο σπίτι και είτε τσιμπούν κάτι βιαστικά είτε κάθονται μπροστά στην τηλεόραση με ένα δίσκο φαγητό στα πόδια τους. Συχνά, η ώρα του φαγητού περνά βιαστικά και σιωπηλά, με σχόλια όπως «δώσε μου το αλάτι» και «άλλαξε κανάλι».

Με λίγα λόγια, τα καθημερινά γεύματα είναι ένα αναγκαίο κακό, κατά κάποιον τρόπο, ένας τρόπος για να τραφεί ο άνθρωπος και να συντηρηθεί ως βιολογική μονάδα. Ωστόσο, το φαγητό γύρω από το τραπέζι μαζί με όλη την οικογένεια έχει και μια άλλη διάσταση, ψυχολογική.

Πράγματι, είναι ένας τρόπος να βρεθούμε και να επανασυνδεθούμε με τα άτομα που αγαπούμε και νοιαζόμαστε πιο πολύ. Ακόμα και αν πρόκειται για πρόχειρο φαγητό, μια ομελέτα και σαλάτα, ή σουβλάκια από το σουβλατζίδικο της γωνίας, αυτό που συμβαίνει στη διάρκεια του οικογενειακού φαγητού είναι μια σύνθετη ψυχική διεργασία με ποικίλες συνέπειες.

Κατ΄ αρχάς, η όλη διαδικασία, από την προετοιμασία του φαγητού μέχρι την κατανάλωσή του, είναι μια ιεροτελεστία που φέρνει τα μέλη της οικογένειας κοντά και αναζωπυρώνει τη σχέση τους. Είναι η ώρα που όλοι ανταλλάσσουν νέα, σκέψεις, συναισθήματα, που ο ένας μιλά στον άλλον και τον ακούει.

Είναι η ώρα της επικοινωνίας, από τα απλά και τα καθημερινά έως τα μεγάλα και τα σύνθετα. Το νόημα όλων αυτών είναι το ότι τα μέλη της οικογένειας δείχνουν ότι νοιάζονται και φροντίζουν το ένα το άλλο. Επιπλέον, οι γονείς έχουν ακόμα μία ευκαιρία και έναν τρόπο να έλθουν κοντά στα παιδιά τους, να σκύψουν πάνω από τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους και με αυτόν τον τρόπο να τα επηρεάσουν θετικά.

Η Ημέρα της Οικογένειας θεσπίστηκε από το Εθνικό Κέντρο της Εξάρτησης και Χρήσης Ουσιών του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης. Έρευνες από το 1996 δείχνουν ότι όσο πιο συχνά ένα παιδί γευματίζει με τους γονείς του, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχει να αρχίσει να καπνίζει, να πίνει ή να κάνει χρήση παράνομων ουσιών.

Τι λένε οι αριθμοί

Οι έφηβοι που γευματίζουν μία φορά την ημέρα με τους γονείς τους, έξι με επτά φορές την εβδομάδα είναι τέσσερις φορές λιγότερο πιθανό να αρχίσουν το κάπνισμα, τρεις φορές να καπνίσουν μαριχουάνα, ενώ έχουν περίπου τις μισές πιθανότητες να αρχίσουν να πίνουν σε σχέση με τους εφήβους που τρώνε με τους γονείς τους δύο φορές την εβδομάδα ή λιγότερο.

Οι αριθμοί δείχνουν ότι τα παιδιά που δεν τρώνε ποτέ μαζί με τους γονείς τους έχουν 61% περισσότερες πιθανότητες να καπνίσουν, να αρχίσουν το ποτό ή να δοκιμάσουν παράνομα ναρκωτικά. Από την άλλη πλευρά, τα παιδιά που γευματίζουν με τους γονείς τους καθημερινά, έχουν 20% λιγότερες πιθανότητες σε σχέση με το μέσο έφηβο να ξεκινήσουν τέτοιου είδους δραστηριότητες.

Τι λένε οι ερευνητές

Οι ερευνητές του προγράμματος του Πανεπιστημίου Columbia είχαν ως στόχο να χρησιμοποιήσουν οι γονείς την ώρα του οικογενειακού δείπνου για να μιλήσουν για θέματα σχετικά με την ουσιοεξάρτηση και να βοηθήσουν στην πρόληψή της. Όμως, καθ΄ οδόν, ανακάλυψαν πόσο σημαντική είναι η οικογενειακή συγκέντρωση γύρω από το τραπέζι για την ψυχική υγεία των παιδιών. Έτσι, οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι ο χρόνος αυτός μπορεί να αξιοποιηθεί για συζητήσεις σχετικά με την επικαιρότητα, για τα θέματα που προβάλλονται στις ειδήσεις ή για να δημιουργήσουν οι γονείς κλίμα ασφάλειας και σιγουριάς μέσα στο σπίτι.

Υγεία και σωστή διατροφή

Πέραν όμως της σύσφιξης των διαπροσωπικών σχέσεων και της προστασίας εναντίον των εξαρτησιογόνων ουσιών, οι ειδικοί διαβεβαιώνουν ότι η όλη διαδικασία του οικογενειακού δείπνου έχει και άλλα οφέλη, μαθήματα ζωής. Κατά πρώτο λόγο, το παιδί λαμβάνει τροφή μεγαλύτερης ποικιλίας και καλύτερης ποιότητας. Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Archives of Family Medicine, φάνηκε ότι όσα παιδιά τρώνε με την οικογένειά τους φαγητό μαγειρεμένο στο σπίτι τείνουν να έχουν πιο ισορροπημένα γεύματα, τα οποία τους προσφέρουν τις ουσίες (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και πρωτεΐνες) που είναι απαραίτητες για να αναπτυχθούν και να έχουν καλή υγεία. Το παιδί αποκτά σωστές διατροφικές συνήθειες, ενώ μαθαίνει καλούς τρόπους, διδάσκεται τη συνεργασία και αναπτύσσει διάφορες θετικές κοινωνικές δεξιότητες.

Καλύτερες ικανότητες στη γλώσσα και τη συζήτηση

Η ώρα του οικογενειακού δείπνου προσφέρει και άλλα οφέλη, καθώς δίνει στο παιδί την ευκαιρία να συσφίξει τους δεσμούς του με τα άλλα μέλη της οικογένειας και να εξασκήσει την τέχνη της συζήτησης. Τα παιδιά μαθαίνουν πώς να κάνουν ερωτήσεις και πώς να απαντούν σχετικά με τις καθημερινές τους δραστηριότητες, καθώς και πώς να προσλαμβάνουν τις πληροφορίες που δίνουν οι άλλοι.

Οι έρευνες δείχνουν ότι οι συζητήσεις μεταξύ ενηλίκων και παιδιών που πραγματοποιούνται με κανονική συχνότητα σε ένα φυσικό περιβάλλον για τα τελευταία (όπως η ώρα που μαζεύεται η οικογένεια για φαγητό) συμβάλλουν στην ανάπτυξη του λεξιλογίου των παιδιών, στη βελτίωση του προφορικού λόγου και στην ανάπτυξη των πρώιμων αναγνωστικών ικανοτήτων, ακόμα και στην επιτυχία τους στην ανάγνωση, αφού το πλούσιο λεξιλόγιο συμβάλλει σε αυτήν.

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: