Ο ήλιος ως πηγή ζωής επηρεάζει συνάμα την ψυχολογική και τη σωματική υγεία. Για παράδειγμα, δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που υποφέρουν από την έλλειψη ηλιοφάνειας και οδηγούνται στη μελαγχολία.
Αλλωστε, οι αρχαίοι Έλληνες δεν ασχολήθηκαν τυχαία με τις θεραπευτικές ιδιότητες του ήλιου (εξ ου και η λέξη «ηλιοθεραπεία») όσον αφορά στην ψυχή και το σώμα.
Η έκθεση στον ήλιο διαφοροποιεί το χρώμα του δέρματος, στοιχείο που ιστορικά, δυστυχώς, έφτασε να αποτελεί διακριτικό χαρακτηριστικό των διαφόρων κοινωνικών τάξεων. Στο δυτικό κόσμο το λευκό δέρμα χαρακτήριζε τις ανώτερες τάξεις, ενώ τα πιο σκουρόχρωμα ηλιοκαμένα δέρματα ήταν άμεσα συνυφασμένα με την υπαίθρια εργασία. Στα μέσα του 10ου αιώνα το αρσενικό χρησιμοποιήθηκε από τις ανώτερες τάξεις για τη λεύκανση του δέρματος, με συχνά θανάσιμα αποτελέσματα. Στα ελισαβετιανά χρόνια (16ος-17ος αιώνας) οι γυναίκες σχεδίαζαν λεπτές μπλε γραμμές στο μέτωπό τους, προκειμένου να τονίσουν τη διαφάνεια του δέρματος, ενώ η ομπρέλα αποτελούσε απαραίτητο αξεσουάρ για τις ημερήσιες εξόδους τους.

Πώς και πότε άρχισαν αυτές να αλλάζουν οι συμπεριφορές;

Στη δεκαετία του 1920, οι σχεδιαστές μόδας άρχισαν να σχεδιάζουν πιο αποκαλυπτικά ρούχα, εκθέτοντας τα μέρη του σώματος που κατά παράδοση έμεναν καλυμμένα. Παράλληλα, ο αριθμός των γυναικών που μετείχαν ενεργά σε υπαίθριες δραστηριότητες αποδεκτές για το φύλο τους (π.χ., πικνίκ, τένις) αυξήθηκε σημαντικά. Την εποχή αυτή, η ήδη διάσημη σχεδιάστρια Coco Chanel ταξίδευε με το γιοτ του δούκα του Westminster, πηγαίνοντας από το Παρίσι στις Κάννες. Κατά το ταξίδι της μαύρισε… και την πράξη αυτή έσπευσαν να μιμηθούν πολλές από τις θαυμάστριές της, κάνοντας το μαύρισμα μόδα. Την ίδια περίπου εποχή έμελλε να αποθεωθεί και μια άλλη καραμελόχρωμη τραγουδίστρια, η Josephine Baker.


Με την αποδοχή του μαυρισμένου σώματος ένας συνεχόμενος αυξανόμενος αριθμός γυναικών άρχισε να ηλιοψήνεται στις παραλίες, φορώντας όμορφα καπέλα και σάλι, όχι για προστασία αλλά για ομορφιά. Η επίδειξη του καλομαυρισμένου σώματος δεν ήταν πλέον πράξη απαγορευμένη, αφού αποτελούσε το νέο σύμβολο της επιτυχίας και του πλούτου, που επέτρεπε μια ζωή με έμφαση στη διασκέδαση. Σύμφωνα με τις νέες επιταγές της μόδας, τα παπούτσια φορέθηκαν χωρίς κάλτσες, τα φουστάνια έχασαν τα μανίκια τους και τα μαγιό άρχισαν να γίνονται αποκαλυπτικότερα, αφήνοντας το σώμα όλο και περισσότερο έκθετο στο ήλιο. Παράλληλα, το κολύμπι προστέθηκε στα αποδεκτά για τις γυναίκες σπορ.

Το 1940, τα περισσότερα περιοδικά μόδας ενθάρρυναν το μαύρισμα, ενώ διατέθηκαν στο εμπόριο και τα πρώτα αντηλιακά. Την ίδια εποχή, η Bety Grable και η Rita Hayworth ήταν οι πρώτες γυναίκες που διαφήμισαν το ηλιοκαμένο σώμα τους (με μαγιό).

Η δημοτικότητα του μαυρίσματος αυξήθηκε ακόμα περισσότερο στις ΗΠΑ μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό οφειλόταν στην επιστροφή των ηλιοκαμένων στρατιωτών, καθώς όσοι από αυτούς είχαν υπηρετήσει σε θερμότερα κλίματα είχαν υγιή όψη, η οποία έμμεσα συσχετίστηκε με το αγώνα για την ελευθερία. Μετά τον πόλεμο οι Αμερικανοί άρχισαν να ταξιδεύουν σε χώρες με θερμότερα κλίματα και έτσι το μαυρισμένο σώμα σταδιακά συσχετίστηκε με την εικόνα του πολυταξιδεμένου πλουσίου, κάτι βέβαια που δεν αντικατόπτριζε πάντοτε την αλήθεια. Οι κίνδυνοι από την παρατεταμένη έκθεση στο ήλιο δεν είχαν ακόμα φανερωθεί. Έτσι, μέχρι και το 1970 ολόκληρες γενιές εξέθεταν το σώμα τους χωρίς να γνωρίζουν ότι τα εγκαύματα που είχαν υποστεί στα νιάτα τους θα συνέβαλαν στην εμφάνιση του καρκίνου του δέρματος 10-20 χρόνια μετά. Σταδιακά όμως οι γιατροί θορυβήθηκαν από την αύξηση των κρουσμάτων.

Το 1978, ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων αποφάνθηκε ότι τα αντηλιακά με δείκτες προστασίας (SPFs 2-15) μπορούσαν να συμβάλουν στην προστασία του δέρματος από τον καρκίνο.

Το 1985, η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας (ΑAD) ξεκίνησε την πρώτη εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση του κοινού, επισημαίνοντας τη σχέση ανάμεσα στον καρκίνο του δέρματος και την έντονη ηλιοθεραπεία. Από το 1950 μέχρι το 1985 τα περιστατικά κακοήθους μελανώματος αυξήθηκαν σε ποσοστό 500%, ενώ παράλληλα η βιομηχανία αντηλιακών ξεκίνησε να παράγει αντηλιακά με μεγαλύτερους δείκτες προστασίας. Το 1990, κυκλοφόρησαν τα πρώτα αντηλιακά που προστατεύουν από τις ακτίνες UVA και UVB. Το ίδιο χρόνο είδαν το φως της δημοσιότητας αρκετά δυσοίωνες προβλέψεις, σύμφωνα με τις οποίες ένας στους ενενήντα Αμερικανούς θα εμφάνιζε καρκίνο του δέρματος μέσα σε μια δεκαετία.

Σήμερα, διατίθενται στο εμπόριο αντηλιακά νεότερης γενιάς, που παρέχουν ταυτόχρονα προστασία τόσο από τη UVA και τη UVB όσο και από την υπέρυθρη (IR) ακτινοβολία, η οποία προκαλεί εγκαύματα.
Η ηλιοθεραπεία εξακολουθεί να είναι δημοφιλής στη χώρα μας, μάλιστα δεν είναι λίγες οι γυναίκες που στο κυνήγι της ομορφιάς επισκέπτονται τα σολάριουμ πριν βγουν στην παραλία. Σε άλλες χώρες (π.χ., Ιαπωνία, Αγγλία) ο αριθμός των ανθρώπων (άλλα και των συλλόγων τους) που αντιστέκονται στο μαύρισμα έχει αυξηθεί σημαντικά. Στην Αυστραλία, όπου παρατηρείται μεγάλη συχνότητα μελανώματος, έχει απαγορευτεί η διαφημιστική προβολή του ηλιοκαμένου δέρματος.
Αν επιμένετε στην ηλιοθεραπεία, τουλάχιστον προστατευτείτε από το θανάσιμο χάδι του ήλιου
και λάβετε σοβαρά υπόψη τους κίνδυνους που ενέχει ο ήλιος για όλα τα μέλη της οικογένειας.

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: